İklim sapmasına projeli yaklaşım

SAMET ÖZÜNAL(GHA) – 60 yıllık meteorolojik verilerin ortalaması, Erzurum’da son 2 yılda iklimsel değişiklik açısından önemli derecede sapma olduğunu ortaya koydu. Prof. Dr. Metin Turan, “Bu trendin böyle devam etmesi halinde, Erzurum’da Sonbahar ve İlkbahar ekim tarihlerinin değişmesi kaçınılmaz olacaktır.” dedi.

//TARIM’DA YAŞANACAK SORUNLAR

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Turan, global iklim değişiklerinin, tarımsal üretimdeki verim ve kaliteyi yakından etkilediğini söyledi. 60 yıllık meteorolojik verilerin ortalaması üzerinden yapılan hesaplamaya göre, Erzurum’da son 2 yıldır ciddi boyutta bir iklim sapmasının yaşandığının anlaşıldığını kaydeden Turan, bu sapmanın, 15 ile 20 derece arasında değişen atmosfer, 7 ile 8 derece arasında değişen oranlarda da, toprak sıcaklık rejimi yaşanmasına neden olduğunu kaydetti. Bu iklim rejiminin en riskli yönünün, çok yıllık bitkilerde havanın erken ısınmasına bağlı olarak bitkilerin erken uyanması ve sonrasında meydana gelebilecek ani don riski oluşumları olacağını vurgulayan Turan, “Bu trend böyle devam ederse, Erzurum’da Sonbahar ve İlkbahar ekimlerinin yapıldığı tarihlerde değişim kaçınılmaz olacaktır.” diye konuştu.

İklim değişimlerini yakından inceleyerek kısa ve uzun vadeli yönetim organizasyonlarının geliştirilmesinin, meydana gelebilecek önemli kayıpların oluşmasını engelleyebildiği gibi sürdürülebilir işletme yönetimi açısından da büyük önem taşıdığını kaydeden Turan, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü olarak, bu anlamda bir model geliştirdiklerini açıkladı. 

//VERİM KAYIPLARI YAŞANMAYACAK

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) desteğiyle atmosfer sıcaklığı ile toprağın farklı derinliklerindeki sıcaklık değerlerinin tahmin edilebildiği bir model geliştirdiklerini kaydeden Prof. Dr. Metin Turan, proje kapsamında yörede yaygın olan toprak gruplarında arazi ve laboratuar çalışmaları yürüttüklerini söyledi. Yapılan bu çalışmaların sonucunda toprakların sahip olduğu fiziksel ve kimyasal özellikler yanında toprağın nem içeriği değerlerini de dikkate alarak geliştirilen modelde, tarımsal açıdan önem taşıyan bitki kök bölgesi sıcaklık değerlerinin tahmin edilebildiğini anlatan Turan, “Bu sonuç özellikle sonbaharda ekimi yapılan bitkiler için çok daha önemli olmakla birlikte ilkbaharda yapılacak olan ekim tarihi ve ekim derinliğinde verim azalmasını önleyecek modellerin geliştirilmesine imkan tanımaktadır. Uzun yıllardan beri ekim tarihi ve ekim derinliğine bağlı olarak meydana gelen verim kayıplarının, geliştirdiğimiz bu model yardımıyla önemli düzeyde azalacağı tahmin edilmektedir.” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Metin Turan, TÜBİTAK destekli olarak yürüttükleri bu projenin, Erzurum’daki iklimsel değişikliklerin tarımsal üretimi olumsuz yönde etkilemesinin de önüne geçeceğini sözlerine ekledi.