HAYAL KIRIKLIĞI YAŞAMAYALIM

HAYAL KIRIKLIĞI YAŞAMAYALIM Temmuz ayında, “sektörel ve proje” bazlı yeni bir teşvik sistemi geliyor. Erzurum’un teşvikli yatırımlar içindeki payı ülke ortalamasının çok altında olmasına rağmen, yeni sistem için henüz bir hazırlık girişimi yok. BAKAN ÇAĞLAYAN SON NOKTAYI KOYDU Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan yeni bir teşvik sistemi getireceklerini, bundan sonra teşviklerin, sektörel bazda, proje bazında verileceğini bildirdi. Çağlayan, "sanayi envanteri" ve "sanayi stratejisi" çalışmasını yaptıklarını belirterek, "Envanter çalışması, Türkiye'nin kaynaklarının belirlenmesi ve verimli hale getirilmesi için yapılacak. Bunun ardından Türkiye'nin yeni bir sanayi stratejisi oluşturulacak" diye konuştu. ERZURUM’UN TEŞVİK SERÜVENİ Erzurum 4325 sayılı yasadan sonra geliştirilen 5080 sayılı Yatırım ve İstihdamı Teşvik Yasasından, teşviklerin sektörel ve yerel bazlı olmaması yanı sıra gerekli alt yapı hazırlığının gerçekleşmemesi yüzünden yararlanamadı. Bakan Çağlayan Temmuz sonrası yeni bir teşvik sisteminin hayata geçirileceğini açıklaması ve yeni sistem için yedi aylık bir süre kalmasına rağmen Erzurum’da ön hazırlığın olmadığı gözleniyor. HAYAL KIRIKLIĞI 4325 ve 5080 sayılı Teşvik Yasaları yatırımlarla istihdamı artırmayı amaçlamasana rağmen, Erzurum’da yasa kapsamında sadece 9 yatırım başvurusu oldu. Bunlardan ikisi geri çekilirken, 7 yatırım başvurusundan sadece dördünde yer tahsisi yapıldı. 2004 yılından bugüne, hayata geçirilip üretime başlanılan teşvikli yatırım olmadı. SANAYİ BAZLI YATIRIM YOK Erzurum’da teşvikli yatırım sayısı azlığı yüzünden mevcut işsizlik sorunu da aşılamadı. İle 2007 yılında tahsis edilen yatırım teşvik belgesi sayısı 15 olarak kaydedildi. Belge alan yatırımların büyük bir bölümünü yerel yönetimlere ve kamuya ait ihaleler oluşturdu. İldeki özel sektör potansiyeli harekete geçemedi. Erzurum’un sanayi menşeyli yatırım teşvikleri içindeki payı ise, Türkiye ortalamasının çok altında olarak, yüzde 0.73 ölçeğinde gerçekleşti. ERZURUM YERİNDE SAYDI İlde istihdam ve yatırımı teşvik yasası çerçevesindeki girişim azlığı ve yatırım hacmi darlığı, verilen teşviklerin yerel ve sektörel olmamasına bağlandı. Teşvik yasası kapsamında bulunan ve sanayi alt yapısı, iklim şartları bakımından Erzurum’dan daha iyi şartlar barındıran illerde yatırım yoğunlaşması olurken, Erzurum yerinde saydı. TEMMUZ SONRASI TAM BİR MUAMMA Teşvik uygulaması 2008 yılının Temmuz ayında sona erecek. Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Erzurum’daki ekonomi çevrelerinin beklentilerine kısmen de olsa cevap verecek olan yeni bir teşvik sistemini hayata geçireceklerini, teşviklerin “sektörel” ve “proje” bazlı olacağını açıkladı. Yeni uygulamada “yerel teşvik” kriterinin olmaması ise dikkat çekti. ERZURUM ÖNCELİĞİNİ BELİRLEYEMEDİ Yeni Teşvik sisteminin yerel kriterler barındırmaması, teşvik kapsamındaki sanayi alt yapısı daha iyi durumda olan iller için avantaj, Erzurum gibi birinci OSB’si atıl kalan ve ikinci OSB’sini kurumayan iller için ise dezavantaj oluşturacak. Erzurum’un sanayi envanterinin ilçeleri kapsamayacak biçimde ele alınması ve ile ait bir sanayi stratejisi oluşturulmaması da yeni sistemin ilde yatırım yoğunlaşmasına katkı sağlayamayacağını gösteriyor. SANAYİ STRATEJİMİZ YOK Erzurum’da öncelikli sektör kavramında sanayi vurgusu yapılmaması, teşvik kapsamında yatırım yapmayı amaçlayan müteşebbisleri kararsız bırakıyor. Sanayide adı konulmamış bir yapılanmanın fayda üretemeyeceğini düşünen yatırımcılar, teşvik kapsamındaki diğer illere yönelirken, Erzurum’un teşvikli yatırım payı azalıyor. DOSİAD başta olmak üzere, tüm ekonomik sivil inisiyatif gurupları, Erzurum sanayi stratejisinin “tarımsal” kurgulu olmasını talep ediyor.