TEŞVİKLİ YATIRIM HACMİNDE CİDDİ DÜŞÜŞ
2007 yılı Ocak ve Aralık ayı döneminde Erzurum’da 17, Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise 114 yatırıma teşvik belgesi verildi. Erzurum’un teşvikteki payı bölge bazında yüzde 14.9, teşvikli iller bazında yüzde 2.2, ülke bazında ise yüzde 0.71 olarak kaydedildi.
2006’YA GÖRE CİDDİ ORANDA GERİLEME
Erzurum’da teşvik belgeli yatırım sayısı 2006 yılına göre yüzde 10, 2005 yılına göre yüzde 46 ve 2004 yılına göre de yüzde 29 oranında gerildi.İlde 2004’de 24, 2005’te 32 ve 2006 yılında ise 19 yatırıma teşvik belgesi verilmişti.
TEŞVİKLİ YATIRIMLARIN SEKTÖREL DAĞILIMI
Erzurum’da 2007 yılında tarım ve madencilik sektöründe 1, imalat sektöründe 9, enerji sektöründe 6 olmak üzere 17 yatırıma teşvik belgesi tahsis edildi. Teşvik belgeli yatırımlar için 29 milyon doları dış kaynak olmak üzere 121 milyon 999 bin YTL harcama yapıldı. Bu yatırımlar 665 kişilik istihdam hacmine sahip bulunuyor.
DOĞUNUN TEŞVİK KARNESİ
Hazine Müsteşarlığı verilerinden yapılan hesaplamalara göre, 2007 yılında Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki 14 ile 114 yatırım teşvik belgesi verildi. Bölgede teşvik belgeli yatırım sayısı 2004 yılına göre yüzde 29, 2005 yılına göre yüzde 45 ve bir önceki yıla göre ise yüzde 16.7 oranında azaldı. Bölgede 2004’te 161, 2005’te 210, 2006’da da 137 yatırıma teşvik belgesi tahsisi gerçekleşmişti.
BÖLGE GERİLEME SÜRECİNDEN ÇIKAMIYOR
Bölgenin teşvikli yatırım payı Türkiye ölçeğinde yüzde 4.8, teşvikli iller bazında ise yüzde 15 olarak belirlendi. Doğuda belgeli yatırımlar için 1 milyar 55 milyon YTL harcama yapıldı. 20 milyon dolar dış kaynağın kullanıldığı teşvikli yatırımlarda 4 bin 741 kişilik istihdam hacmi oluşturuldu.
MALATYA ARAYI AÇTI
Bölge illeri teşvik belgeli yatırım sıralamasında 27 teşvikli yatırımla Malatya ilk sırayı alırken bu ili 17 belgeyle Erzurum, 16 belgeyle Elazığ ve 14 belgeyle Van illeri izledi. 2007 döneminde Ardahan ve Iğdır’da 1, Bingöl ve Muş’ta 2, Bitlis’te 3, Tunceli ve Hakkari illerinde 4, Kars’ta 5 ve Erzincan ilinde ise 8 yatırım teşvik belgesine kavuştu.
BÖLGESEL KALKINMA FARKI
2007 Ocak ve Aralık ayı döneminde teşvik belgeli yatırımın en yoğun olduğu bölge Marmara Bölgesi oldu. 773 yatırıma teşvik belgesinin verildiği bu bölgeyi, 357 yatırımla İçanadolu, 335 yatırımla Akdeniz, 316 yatırımla Ege, 280 yatırımla Karadeniz ve 175 yatırımla Güneydoğu Anadolu Bölgesi takip etti. Doğu Anadolu bölgeler sıralamasında son sırada kaldı.
BÖLGELERİN TEŞVİK PAYLARI
Bölgelerin teşvikli yatırım sayısı payı Türkiye toplamına göre Marmara’da yüzde 32, iç Anadolu Bölgesi’nde yüzde 15, Akdeniz Bölgesi’nde yüzde 14, Ege Bölgesi’nde yüzde 13, Karadeniz Bölgesi’nde yüzde11, Güneydoğu Anadolu Bölgesi7nde ise yüzde 7.4 oranında belirlendi. Doğu’nun payı ise yüzde 4.8’de kaldı.
TEŞVİKLİ İLLERİN DURUMU
2007 yılında teşvik yasası kapsamındaki 49 ilde 759 yatırıma teşvik belgesi verildi. Bu illerin teşvikli yatırım payı Türkiye toplamında yüzde 32.12 oranında dilim oluşturdu. Teşvik kapsamındaki iller belgeli yatırım sayısı sıralamasında Kahramanmaraş 96 yatırımla ilk sırayı alırken, bu ili 39 belgeyle Diyarbakır, 37 belgeyle Osmaniye, 32 belgeyle Düzce, 31 belgeyle Tokat, 30 belgeyle Niğde illeri izledi. Erzurum teşvik belgeli yatırım sayısı bakımından, teşvikli iller sıralamasında 16’ıncı, Türkiye sıralamasında ise 39’Uncu oldu.