Kar bereket mi, çile mi?

SAMET ÖZÜNAL(GHA) – Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nesrin Yıldız, Erzurum’a Nisan ayında yağan karın ekilebilir topraklar üzerindeki etkilerini değerlendirdi. Prof. Dr. Nesrin Yıldız, “Kar yağışı ile doğada doğal bir hijyen sağlandığı gibi, toprağa bitkiler için gerekli atmosferik bazı besin girdileri de kazandırılmaktadır.” dedi.

YILDIZ’IN DEĞERLENDİRMESİ

Erzurum’da önceki gün başlayan ve dün de gün boyu devam eden kar yağışının ekili arazilere zarar vereceği yönündeki tartışmaları, Prof. Dr. Nesrin Yıldız değerlendirdi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nesrin Yıldız, kar yağışının toprak verimliliği üzerine etkilerini anlattı. Dünyada mevcut çeşitli ekosistemlerin verimliliğini etkileyen en önemli faktörün toprakların doğası olduğunu kaydeden Yıldız, “Topraklar daima bitkiler ve diğer organizmalar için yaşamsal öneme sahip olduğundan dolayı, besin zincirinin ilk halkasını oluşturmaktadırlar. Bir tarımsal üretim alanı ve ortamı olarak toprak bitkilere durak yeri ve besin kaynağı olduğu gibi, insan faaliyetleri ile ortaya çıkan çevre kirliliğinin etkisini azaltacak bir filtre, tampon ve değiştirici sistem olarak işlev yapmaktadır.” dedi.

Toprakta bitki gelişimini etkileyen faktörlerin bitki genetiği ve çevresel faktörler olarak ele alınabileceğini kaydeden Yıldız, çevresel faktörlerin ise, iklim ve toprak özellikleriyle ilgili olduğunu belirtti.

TOPRAĞIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ VE VERİMLE OLAN İLİŞKİSİ

Toprağın fiziksel özelliklerinden biri olan ‘Strüktür’ ile ilgili olarak, çiftçilerin ‘toprak tavı’ kavramını kullandıklarını anlatan Yıldız, “Toprak tavı, optimum su ve hava içeren toprak olarak tanımlanır. Diğer bir ifadeyle, toprak tavı, toprağın tarım aletleri ile işlenmesine en uygun durumudur. Ancak söz konusu toprağın üretken olabilmesi, toprak strüktürel durumu gibi, bazı fiziksel koşullarının yerinde olmasıyla mümkündür. Tohumun çimlenmesi dahi, toprakta uygun su ve hava düzeni ile ilgilidir. Toprakta kötü hava ve su düzeni, mikroorganizma aktivitesini de olumsuz etkileyerek, organik madde ayrışmasını güçleştirir. Toprak strüktürünün oluşmasında etkili olan, çevresel faktörlerden biri de, fiziksel faktörler olup; sırasıyla ıslanma, kuruma, donma ve çözünmedir.” diye konuştu.  

SOĞUK YÖRELERDE GECİKEN KARIN ZARARDAN ÇOK FAYDASI VAR

Normal koşullarda toprak tavına olumlu etkisi olan kar yağışı ve donun, geç dönemlerde ekim dikim işlemi tamamlanmış alanlarda olumsuz etkiler yapıp zarar verebildiğini dile getiren Yıldız, “Örneğin elma bahçeleri İlkbahar erken donlarından özellikle çiçeklenme döneminde büyük oranda zarar görmektedir. Sıfırın altındaki sıcaklıklarda toprak donarak çatlar ve orada bulunan bitki kökleri koparak zarara uğrayabilir Diğer taraftan İlkbaharda yağan kar meyve ağaçlarının dalları üzerinde birikerek ağırlık yapmakta, mekanik zarar vererek kırılmalara yol açmaktadır. Bu zararlı etkisi yanında soğuk yörelerde bir örtü oluşturarak, kışlık buğdayların ani soğuklardan korunmasına yardımcı olur. Sıcaklığın en düşük olduğu saatler sabaha yakın saatler olup; genellikle gündoğumundan hemen önce pik değere ulaşmaktadır. Tarımsal üretiminde meydana gelen zararlar, genellikle bu aralıkta meydana geldiğinden, üreticilerimizin tedbirlerini bu periyot için planlaması, meydana gelebilecek zararı en aza indirecektir.” ifadelerini kullandı.