TÜİK Ağustos ayı TÜFE’sini paylaştı. Üç ilin yer aldığı Erzurum Bölgesi 26 istatistik bölgesi içinde 12 aylık fiyat değişim oranı düşüklüğü ile birinci, yıllık fiyat artışı azlığı bakımından 2’inci, aylık TÜFE düşüklüğü kategorisinde 8’inci, aralık 2014’e göre enflasyon artış oranı düşüklüğü bakımından ise 11’inci sırada yer aldı.
AĞUSTOS AYI ERZURUM TÜFE’Sİ
Erzurum İstatistik Bölgesi’nde, fiyatlar temmuz ayına göre yüzde 0.25 oranında artış gösterdi. Yıllık fiyat artış oranının yüzde 5,63 olarak kaydedildiği Erzurum Bölgesi’nde, fiyatlar 2014 aralık ayına göre de yüzde 5.16 oranında artarken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 6,20 olarak kaydedildi.
AĞUSTOS 2015 DÖNEMİ TÜRKİYE ORTALAMASI VE ERZURUM
TÜFE Ağustos 2015 dönemi verileri bazında, Türkiye ortalamasına göre, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde enflasyon, aylık bazda yüzde 0.15, 2014 aralık ayına göre fiyat artışında yüzde 0,11, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı bakımından yüzde 1.68, yıllıkta ise yüzde 1,51 oranında düşük olarak hesaplandı.
AĞRI BÖLGESİ AĞUSTOS AYI TÜFE’Sİ
TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan istatistik çevresinde aylık bazda fiyatlar yüzde 0,41 oranında artış kaydetti. Bu bölgede fiyatlar aralık 2014’e göre yüzde 4,56 oranında artarken, bölgenin yıllık enflasyon oranı yüzde 6,78 olarak açıklandı. Ağrı bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı ise yüzde 7,42 oldu.
MALATYA BÖLGESİ AĞUSTOS AYI TÜFESİ
Malatya istatistik Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda temmuz ayına göre yüzde 0,43 oranında arttı. TÜİK verilerine göre TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli İstatistik Bölgesi’nde 9 aylık ölçekte yüzde 3,07, yıllık bazda ise yüzde 5,59 oranında fiyat artışı tespit edildi. Malatya bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 6,95 olarak ölçüldü.
VAN BÖLGESİ AĞUSTOS AYI TÜFESİ
Ağustos 2015 döneminde, TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda yüzde 0,82 oranında arttı. Van bölgesinde dokuz aylık enflasyon yüzde 5.02, Yıllık enflasyon yüzde 6,77 ölçeğinde belirlendi. Van Bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı ise yüzde 7,37 düzeyinde belirlendi.
AĞUSTOS AYI TÜFE’SİNDE BÖLGENİN ENLERİ
Doğu Anadolu Bölgesi illerini içeren 4 istatistik bölgede Ağustos 2015 dönemi bazlı TÜFE’nin en yüksek olduğu bölgeler aylıkta yüzde 0,82 ile Van Bölgesi, 2014 yılı aralık ayına göre fiyat artışında yüzde 5,16 ile Erzurum bölgesi, Yıllıkta yüzde 6,78 ile Ağrı Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında da yüzde 7,42 ile Ağrı ve Van bölgesi olarak kaydedildi.
TÜFE’NİN EN DÜŞÜK ÇIKTIĞI DOĞUİSTATİSTİK BÖLGELERİ
Bölgedeki 4 istatistik alan içinde Ağustos bazlı aylık TÜFE’sinin en düşük olduğu Bölge yüzde 0,25’lik oran ile Erzurum Bölgesi, 9 aylık TÜFE’nin en düşük olduğu bölge yüzde 3.07 ile Malatya Bölgesi, yıllık TÜFE’nin en düşük olduğu istatistik bölge yüzde 5,59 ile Malatya Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranının en düşük olduğu bölge yüzde 6,20 ile Erzurum Bölgesi oldu.
ERZURUM 8’İNCİ
Erzurum aylık TÜFe artış oranı düşüklüğü bakımından 26 bölge içinde 8’inci oldu. Aylık TÜFE artış oranın en düşük olduğu bölgeler -0.09 ile Samsun, yüzde -0.02 ile Antalya, yüzde 0.01 ile Balıkesir, yüzde 0.15 ile Kocaeli, yüzde 0.16 ile Hatay, yüzde 0.20 ile Tekirdağ, yüzde 0.21 ile Kayseri ve Kastamonu, yüzde 0.25 ile Erzurum ve Mardin bölgeleri oldu.
9 AYLIK SIRALAMA
Erzurum 2014 yılı aralık ayına göre fiyat artış oranı düşüklüğü bakımından 26 bölge içinde 11’inci sırada yer aldı. Fiyat değişim oranının en düşük olduğu 11 bölge yüzde 3.07 ile Malatya, yüzde 4.04 ile Mardin, yüzde 4.06 ile Şanlıurfa, yüzde 4.41 ile Hatay, yüzde 4.44 ile Gaziantep, yüzde 4.56 ile Ağrı, yüzde 4.57 ile Tekirdağ, yüzde 5.02 ile Van, yüzde 5.11 ile Kocaeli ve Kastamonu, yüzde 5.13 ile Samsun, yüzde 5.16 ile Erzurum bölgesi olarak sıralandı.
YILLIK TÜFE SIRALAMASI
Erzurum yıllık fiyat artışı düşüklüğü bakımından istatistiki bölgeler içindeki ilk sıralardaki yerini ağustos ayında da sürdürdü. Fiyat artış oranının en düşük olduğu bölgeler yüzde 5.59 ile Malatya, yüzde 5.63 ile Erzurum, yüzde 6.06 ile Tekirdağ, yüzde 6.17 ile Antalya, yüzde 6.29 ile Hatay, yüzde 6.44 ile Kırıkkale ve Kastamonu, yüzde 6.50 ile Trabzon, yüzde 6.57 ile Samsun ve yüzde 6.77 ile Van Bölgesi olarak belirlendi.
ERZURUM FİYAT DÜŞÜKLÜĞÜNDE LİDER İL
Erzurum ağustos ayı ölçeğinde, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı bakımından 26 bölge içinde yüzde 6.20’lik değişim oranı ile birinci oldu. 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranının en düşük olduğu diğer bölgeler Kırıkkale, Trabzon, Malatya, Konya, Hatay, Van, Ağrı, adana ve Bursa olarak kaydedildi.
ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,40, Yurt içi üretici fiyat endeksi de aylık yüzde 0,98 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ağustos ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile Yurt içi Üretici Fiyat Endeksini (Yİ-ÜFE), açıkladı. Buna göre; TÜFE’de (2003=100) 2015 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,40, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,27, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,14 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7,88 artış gerçekleşti.
AYLIKTA EN FAZLA ARTIŞ
Aylık en yüksek artış yüzde 2,05 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2015 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan eğlence ve kültürde yüzde 1,96, eğitimde yüzde 1,41, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,31 ve çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,21 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup ise yüzde 4,32 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2015 yılı Ağustos ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0,38 ile ulaştırma oldu.
EN FAZLA ARTIŞ
Yıllık en fazla artış yüzde 14,26 ile lokanta ve oteller grubunda gerçekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler (yüzde 9,91), gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 9,71), eğlence ve kültür (yüzde 9,19), ev eşyası (yüzde 8,60) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Aylık en yüksek artış yüzde 1,08 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis)’de oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 6,40 ile TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 8,15 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 8,61 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) bölgesinde gerçekleşti.
Ağustos 2015’te endekste kapsanan 426 maddeden; 62 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 259 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 105 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2015 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,98 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,19 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,21 artış ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 6,14 artış gösterdi.
SANAYİNİN 4 SEKTÖRÜ
Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,81 düşüş, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,91 artış, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 2,53 artış ve su sektöründe yüzde 0,01 artış olarak gerçekleşti.
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; basım ve kayıt hizmetleri (yüzde 4,09), makine ve ekipmanlar (b.y.s.) (yüzde 2,91), kimyasallar ve kimyasal ürünler (yüzde 2,88) alt sektörleridir. Buna karşılık ham petrol ve doğal gaz (yüzde -11,28), kok ve rafine petrol ürünleri (yüzde -8,75) ve diğer ulaşım araçları (yüzde -0,64) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2015 yılı Ağustos ayında en yüksek aylık artış sermaye mallarında ve en yüksek yıllık artış da dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.
BATI AKDENİZ BÖLGESİ ENFLASYONDA TÜRKİYE ORTALAMASININ ALTINDA
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Ağustos ayı enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. ATSO Başkanı Davut Çetin, Batı Akdeniz Bölgesi’nin aylık, sekiz aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının altında kaldığını söyledi.
Döviz kurundaki hızlı artışın, iç piyasada ve ihracattaki durgunluğa rağmen, girdi maliyetleri kanalıyla enflasyona yansıdığının görüldüğünü ifade eden ATSO Başkanı Davut Çetin, “2015 Ağustos ayı enflasyonu yukarı yönlü bir kırılma ile sürpriz yaparak, bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 0,40, Yİ-ÜFE’de yüzde 0,98 artış kaydetmiştir. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 7,14, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 6,21 olmuştur. Döviz kurundaki hızlı artışın, iç piyasada ve ihracattaki durgunluğa rağmen, girdi maliyetleri kanalıyla enflasyona yansıdığını görüyoruz. Petrol fiyatlarındaki düşüşe, giyimde mevsimlik indirimlerin devam etmesine rağmen, gıda, ulaşım, elektrik ve gaz, elektronik ürünlerdeki fiyat artışları enflasyonda yeni bir yükseliş trendi başlatmıştır” dedi.
“TEMEL GIDALARDAKİ ARTIŞ NORMAL DEĞİLDİR”
Gıda grubunda fiyat artışı et, yumurta, şeker gibi ürünlerden kaynaklandığını dile getiren Başkan Çetin, temel gıdalarda bu denli artışın normal olmadığını söyledi. ATSO Başkanı Davut Çetin, “Gıda grubunda fiyat artışı sebze ve meyveden daha çok büyük oranda et, yumurta, şeker gibi ürünlerden kaynaklanmıştır. Temel gıdalarda bu denli fiyat artışı ve dalgalanması kesinlikle normal değildir. Bu noktada üretim politikalarımızın yeniden gözden geçirilmesi gerektiği görülmektedir. Temel girdilerde ve gıda piyasalarında rekabeti ve verimliliği artıracak, arz-talep dengesini düzenleyecek, üretici-market fiyat makasını daraltacak politikalar geciktikçe, halkın beslenme ve geçim sorunu, reel sektörün maliyet problemi ağırlaşmaktadır” şeklinde konuştu.
“BÜYÜME HIZI YÜZDE 3’ÜN ALTINA İNMEYE BAŞLIYOR”
Büyüme hızının yüzde 3'ün altına inmeye başladığının tahmin edildiğini belirten başkan Çetin, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Reel sektörün durgunluk ve tahsilat derdine düştüğü bir dönemde enflasyonun yeniden yüzde 8’in üzerine doğru hareketlenmesi sektör bazında da yapısal sorunların ağırlığına işaret etmektedir. Siyasi ve ekonomik politika belirsizliği ile ekonominin dikiş tutması zor. Diğer taraftan, enflasyondaki bu artışın bilinen nedenlerle oluşan belirsizlik ortamında, dış piyasalardaki gelişmeler kadar spekülatif talebin de neden olduğu döviz kuru artışının yarattığı tahribatın daha iyi görülmesine de katkıda bulunmasını ümit ediyorum. Aksi halde siyasi belirsizlik ve ekonomik politika belirsizliğiyle ekonominin dikiş tutması giderek zorlaşacaktır.”
“LOKANTA VE OTEL GRUBUNDAKİ FİYAT ARTIŞI KUR VE MALİYET ARTIŞI KAYNAKLIDIR”
Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artışın yüzde 2,05 ile lokanta ve oteller grubunda gerçekleştiğini belirten Başkan Çetin, otel grubundaki artışın kur ve maliyetlerden kaynaklandığını söyledi. Başkan Davut Çetin, “Turizmde turist sayısındaki değişimin ötesinde bir gelir kaybı, turistik harcamalarda yüzde 20'ye varan bir düşüş gözlemlediğimiz ortamda lokanta ve otel grubundaki fiyat artışı da kur ve maliyet artışı kaynaklıdır. Fiyat artışında lokanta-otel grubunu yüzde 1,96 ile eğlence ve kültür, yüzde 1,41 ile eğitim izlemiştir. Giyim ve ayakkabı grubunda ise yüzde 4,32 oranında düşüş gözlenmiştir. Yıllık bazda ise en yüksek artışların sırasıyla yüzde 14,26 ile lokanta ve oteller, yüzde 9,91 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 9,71 ile gıda ve alkolsüz içecekler gruplarında gerçekleştiği görülmektedir” dedi.
“AĞUSTOS’UN ZAM ŞAMPİYONU SALATALIK”
Ağustos ayında en yüksek artış gösteren ürünün yüzde 29,73 ile salatalık olduğunu belirten Başkan Çetin, bu ürünü yüzde 19,86 ile taze fasulyenin izlediğini ifade etti. ATSO Başkanı Davut Çetin, “En fazla düşüş ise yüzde 19,43 ile armut ve yüzde 11,41 ile kavunda olmuştur” şeklinde konuştu.
Yİ-ÜFE’nin ise, 2015 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,98, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,19 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,21 olduğunu dile getiren Çetin, “Madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 0,81 düşüş, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,91 artış, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 2,53 artış ve su sektöründe yüzde 0,01 artış olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler ise basım ve kayıt hizmetleri (yüzde4,09), makine ve ekipmanlar (b.y.s.) (yüzde 2,91), kimyasallar ve kimyasal ürünler (yüzde2,88) alt sektörleridir. Buna karşılık ham petrol ve doğal gaz (yüzde- 11,28), kok ve rafine petrol ürünleri (yüzde-8,75) ve diğer ulaşım araçları (yüzde-0,64) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2015 yılı Ağustos ayında en yüksek aylık artış sermaye mallarında ve en yüksek yıllık artış ise dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşmiştir” ifadelerini kullandı.
Batı Akdeniz, en düşük aylık enflasyonun görüldüğü 2. bölge
Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık bazda yüzde -0,02, sekiz aylık bazda yüzde 5,18 ve yıllık bazda yüzde 6,17 olarak gerçekleşmiştir. Turizmdeki düşüşün yarattığı durgunluğun bölgemizde daha fazla hissedildiğini söyleyebiliriz.
“ENFLASYON AYLIK, SEKİZ AYLIK VE YILLIK BAZDA TÜRKİYE ORTALAMASININ ALTINDA KALDI”
Bölgede ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış yüzde 2,55 ile lokanta ve oteller, yüzde 1,99 ile eğlence ve kültür, yüzde 1,18 ile çeşitli mal ve hizmetler harcama gruplarında olduğunu sözlerine ekleyen ATSO Başkanı Davut Çetin, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış yüzde 16,20 ile lokanta ve oteller, yüzde 11,85 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 9,40 ile eğlence ve kültür gruplarında gerçekleşmiştir. Bölgemizde enflasyon aylık, sekiz aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının altında kalmıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık bazda 25’inci sırada, sekiz aylık bazda on dördüncü sırada, yıllık bazda ise dokuzuncu sırada yer almıştır.”
DOĞU KARADENİZ'DE TÜKETİCİ FİYATLARI AYLIK YÜZDE 0,38 ARTTI
TÜİK Trabzon Bölge Müdürlüğü fiyat istatistikleri veritabanına göre, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Tüketici Fiyatları (TÜFE) 2015 yılı Ağustos ayında, aylık yüzde 0,38 yıllık yüzde 6,50 oranında artarken, aynı dönemde ülke genelinde TÜFE aylık yüzde 0,40 yıllık yüzde 7,14 oranında artış gösterdi.
DOĞU KARADENİZ’DE PATATES FİYATI YÜZDE 15,71 ORANINDA DÜŞTÜ
Verilere göre en çok artan madde ve hizmetler yüzde 17,96 ile spor müsabakalarına giriş ücreti olurken, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Ağustos ayında bir önceki aya göre fiyatı en çok artan madde ve hizmetler yüzde 17,96 ile spor müsabakalarına giriş ücreti (Maraton), yüzde 13,22 ile salatalık, yüzde 11,72 ile otel ücreti ve 10,77 ile elmadır. Fiyatı en çok düşen madde ve hizmetler ise yüzde 15,71 ile patates, yüzde 12,84 ile domates ve yüzde 9,81 ile karpuz oldu.
Öte yandan bazı seçilmiş maddelerde fiyat değişimleri incelendiğinde, bir önceki aya göre, taze fasulyede yüzde 7,63, yumurtada yüzde 5,89, altında yüzde 4,13 ve dana etinde yüzde 2,04 artış görülürken, benzinde yüzde 3,79, tavuk etinde yüzde 3,77, mazotta yüzde 2,40 ve LPG'de yüzde 0.93 düşüş gözlendi.
Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Ağustos ayında fiyatı derlenen 391 maddenin 203’ünün fiyatı artarken, 102 maddenin fiyatı düştü. Aynı dönemde 86 maddenin fiyatı ise değişmedi.
DANA ETİ FİYATI YILLIK YÜZDE 29,24 ORANINDA ARTTI
Yıllık değişimler dikkate alındığında, Doğu Karadeniz’de 2014 yılı Ağustos ayına göre zeytinyağı (litre) fiyatı yüzde 89,78 artarak 23,80 TL’ye, fındık içi (kg) fiyatı yüzde 84,63 artarak 69,30 TL’ye, mercimek (kg) fiyatı yüzde 31,09 artarak 6,16 TL’ye ve dana eti (kg) fiyatı yüzde 29,24 artarak 38,75 TL’ye yükseldi.
Öte yandan, aynı dönemde LPG (litre) fiyatı yüzde 17,14 düşerek 2,27 TL’ye, mazot (litre) fiyatı yüzde 13,20 düşerek 3,86 TL’ye, tüp gaz (kg) fiyatı yüzde 9,21 düşerek 67,12 TL’ye ve benzin (litre) fiyatı yüzde 8,55 oranında düşerek 4,59 TL’ye geriledi.