Dış Ticarette Gerideyiz

Erzurum’da 2007 yılında 21 olan ihracatçı firma sayısı yüzde 14 oranında artarak 2008 yılında 24’e yükseldi. İlden yapılan ihracat toplamı ise bir önceki yılda 17 milyon 746 bin dolardan yüzde 50.8’lik artışla 26 milyon 764 dolara çıktı.

ERZURUM’UN DURUMU

Doğu Anadolu Bölgesi illeri ihracatçı firma sayısı sıralamasında Erzurum 24 firmayla 6’ıncı olabildi. Bölgede 98 firmayla Malatya ilk sırada yer aldı. Bu ili 53 firmayla Iğdır, 52 firmayla Hakkari, 45 firmayla Elazığ, 34 firmayla Ağrı, 19 firmayla Van,   78 firmayla Erzincan ili izledi. İhracat değeri sıralamasında da  Malatya 115 milyon dolarla birinci olurken, Erzurum 26 milyon dolarlık ihracat değeriyle altıncılıkta kaldı.

ERZURUM’UN BÖLGE PAYI

Erzurum’un bölge içinde ihracatçı firma sayısı payı  2007 yılında yüzde 4 iken, bu yılın sekiz ayında yüzde 4.75’e çıktı. İldeki ihracat değeri bölge payı ise 2007 yılındaki yüzde 3.55’lik orandan yüzde 4.13’e yükseldi. Malatya’da  ihracat yapan firma sayısının bölge içindeki payı ise yüzde 19.40 olarak gerçekleşti.

ERZURUM’DA İTHALAT

Erzurum’da 2007 yılında 23 olan ithalatçı firma sayısı 2008 yılının Ocak-ağustos döneminde yüzde 13.46’lık artışla 26’ya yükselirken, ilden gerçekleştirilen ithalat değeri toplamı ise bir önceki yıla göre yüzde 9.3 oranında düşüş gösterdi. Erzurum’da 2007 yılında 25 milyon 387 bin dolar olan ithalat tutarı, bu yılın sekiz ayında 23 milyon dolara geriledi.

İTHALAT BÖLGE PAYI

Erzurum ithalatçı firma sayısı bakımından bölge illeri sıralamasında  beşinci oldu. Malatyanın84 firmayla birinci olduğu sıralamada Ağrı 78 firmayla ikinci,Elazığ 45 firmayla üçüncü, Van 28 firmayla dördüncü oldu. İthalat değeri sıralamasında Ağrı 56 milyon dolarlık ithalatla ilk sırada yer alırken, Malatya 38 milyon dolarla ikinciliğe düştü, Erzurum ise dördüncülükte yer aldı.

2007’YE GÖRE DURUM

Erzurum’un ithalatçı firma sayısı bölge payı  2007’deki yüzde 7.41’lik orandan 2008’de yüzde 8.15’e çıktı. İlden yapılan ithalat toplamının bölge payı ise geçen yıla göre düşüş kaydetti. 2007 yılında ilin ithalat değeri bölge payı yüzde 14.1 iken, bu oran bu yıl yüzde 13.23’e geriledi.

DOĞUANADOLU’NUN DIŞ TİCARET KONUMU

Doğu Anadolu Bölgesi’nde 2008 döneminde bir önceki yıla göre ihracat yapan işletme sayısı yüzde 3.44 azalırken, yapılan ihracat tutarında ise yüzde 29.8 oranında artış gerçekleşti. Dış Ticaret Müsteşarlığı verilerine göre Doğu Anadolu’da 2007 yılında 523 firma ihracat yaparken bu sayı 2008’de 505’e geriledi. İhracat tutarı ise 2007 yılında 499 milyon dolarken, bu yıl 648 milyon dolara tırmandı.

BÖLGENİN TÜRKİYE PAYI

Türkiye bütünü içinde Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki ihracatçı firma sayısı toplamı 2007 yılında yüzde 1.23, 2008’de ise yüzde 1.19’luk pay oluşturdu. Bölgeden yapılan ihracat toplamının Türkiye payı ise 2007 yılında yüzde 1’ken bu oran 2008 yılında yüzde 0.70’e geriledi.

BÖLGELER SIRALAMASI

Doğu Anadolu Bölgesi ihracatçı firma sayısında bölgeler sıralamasında sonuncu durumda bulunuyor. Bölge ihracat değeri bakımından da son sırada. Akdeniz Bölgesinde 2 bin 759, doğu Anadolu Bölgesinde 505, Ege Bölgesinde 5 bin 118, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bin 152, İç Anadolu Bölgesinde 4 bin 575, Karadeniz Bölgesinde 929 ve Marmara Bölgesinde ise 27 bin 140 ihracatçı firma faaliyet veriyor.

BÖLGENİN İTHALAT VİZYONU

DTM verilerine göre 2008 döneminde Doğu Anadolu Bölgesinde ithalat yapan firma sayısı 2007 yılına göre yüzde 2.9 oranında artış kaydetti. Buna karşılık ithalat tutarında ise yüzde 3.3’lük gerileme gerçekleşti. Bölgede 2007 yılında 31 firma ithalat yaparken bu sayı bu yıl 319’a çıktı, 2007’de 180 milyon dolar olan ithalat değeri 2008’de 174 milyon dolara indi.

İTHALATTA BÖLGELER SIRALAMASI

Akdeniz Bölgesinde 2 bin 749, doğu Anadolu Bölgesinde 319, Ege Bölgesinde 5 bin 83, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bin 206, İç Anadolu Bölgesinde 6 bin 431, Karadeniz Bölgesinde 887 ve Marmara Bölgesinde ise 34 bin 367 ihracatçı firma faaliyet veriyor. Doğu Anadolu Bölgesi ihracatçı firma sayısında olduğu gibi ithalatçı firma sayısında da bölge illeri içinde son sırada yer alıyor.

TÜRKİYE VERİLERİ

DTM verilerine göre, Türkiye'nin dış ticaretinde 1 milyar doların üzerinde ithalat ve ihracat yapılan 8 büyük il bulunurken, ihracatın yüzde 88,9'u, ithalatın ise yüzde 93,9'u bu illerden yapılıyor. Ayrıca bu yılın 8 ay itibariyle, Türkiye'nin 42 bin 178 ihracatçısı, 51 bin 42 ithalatçısı bulunuyor.  Bu arada Ocak-Ağustos döneminde, en fazla ihracatın yapıldığı bölge Marmara, en fazla ithalatın yapıldığı bölge de İç Anadolu oldu.

Dış Ticaret Müsteşarlığı verilerinden yapılan hesaplamalara göre, 8 ayda Türkiye'deki ihracatçı firma sayısı geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 0,7 gerileme ile 42 bin 482 adetten, 42 bin 178 adete indi.  İthalatçı firma sayısı da yüzde 0,9 gerileme ile 51 bin 503 adetten, 51 bin 42 adet oldu.

     EN FAZLA İHRACAT YAPAN İLLER

     En fazla ihracatın yapıldığı iller Türkiye'nin büyük şehirleri olurken, bu iller arasında İstanbul, Bursa, Kocaeli, İzmir, Ankara, Sakarya, Gaziantep, Denizli bulunuyor.

     Söz konusu dönemde İstanbul'dan 51 milyar 575,4 milyon dolarlık, Bursa'dan 8 milyar 228,5 milyon dolarlık, Kocaeli'den 6 milyar 161,1 milyon dolarlık ihracat yapıldı.

     İzmir'den 5 milyar 258,5 milyon dolarlık, Ankara'dan 3 milyar 805,8 milyon dolarlık, Sakarya'dan 2 milyar 335,4 milyon dolarlık, Gaziantep'ten de 2 milyar 112,3 milyon dolarlık, Denizli'den 1 milyar 521,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

     Söz konusu 8 büyük ilin Türkiye ihracatındaki payı da yüzde 88,9 oldu.

     8 bin dolarlık ihracatla Gümüşhane, 41 bin dolarlık ihracatla Tunceli ve 75 bin dolarlık ihracatla Ardahan da en az ihracat yapılan iller oldu.

     EN FAZLA İTHALAT YAPAN İLLER

     En fazla ithalatın yapıldığı illerde 80 milyar 550,3 milyon dolarla İstanbul, 19 milyar 686,8 milyon dolarla Kocaeli, 15 milyar 255,5 milyon dolarla Ankara oldu. Bu illeri, 6 milyar 518,6 milyon dolarlık ithalatla Bursa, 6 milyar 161,7 milyon dolarlık ithalatla İzmir, 2 milyar 497,9 milyon dolarlık ithalatla Hatay, 1 milyar 913,5 milyon dolarlık ithalatla Gaziantep ve 1 milyar 331,9 milyon dolarlık ithalatla Sakarya takip etti.  8 ayda, Türkiye'nin tüm illerinden ithalat yapılırken, en az ithalat yapan il ise bin dolarla Tunceli oldu.

     BÖLGELERE GÖRE DIŞ TİCARET

      Söz konusu dönemde, en fazla ihracatın yapıldığı bölge 69 milyar 170 milyon dolarlık ihracatla Marmara Bölgesi oldu.  Ege Bölgesi'nden 8 milyar 298 milyon dolarlık, İç Anadolu Bölgesi'nden 5 milyar 881 milyon dolarlık, Akdeniz Bölgesi'nden 3 milyar 722 milyon dolarlık, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden 2 milyar 593 milyon dolarlık, Karadeniz Bölgesi'nden 2 milyar 176 milyon dolarlık, Doğu Anadolu Bölgesi'nden de 648 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

   İthalatın bölgelere dağılımına bakıldığında ise en fazla ithalatı 17 milyar 376 milyon dolarla İç Anadolu Bölgesi'nin yaptığı görüldü. Ege Bölgesi'nden 8 milyar 272 milyon dolarlık, Akdeniz Bölgesi'nden 5 milyar 636 milyon dolarlık, Karadeniz Bölgesi'nden 2 milyar 772 milyon dolarlık, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden 2 milyar 163 milyon dolarlık, Doğu Anadolu Bölgesi'nden 174 milyon dolarlık ithalat yapıldı.