Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Savaş Eğilmez, Türkiye’yi uzun yıllardır uğraştıran Ermeni meselesine, şimdi de Vatikan’ın etkin bir şekilde dahil olmaya hazırlandığını belirti.
Eğilmez, konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:“Papa Françesko, hem Paskalya Bayramı’ndan sonraki Kutsal Pazar günü hem de 1915 Olayları'nın 100'üncü yıldönümü olması nedeniyle Vatikan’ın ünlü Aziz Petrus Bazilikası’nda yönettiği büyük ayinde “soykırım” kelimesini kullandı. Vatikan’ın resmi internet sitesinde paylaşılan, ayin sırasında okunması için katılımcılara dağıtılacak olan dua kitapçığının örneğinde de “soykırım” kelimesi kullanılmıştı. Geçtiğimiz günlerde, Katolik aleminin ruhani lideri Papa Françesko, Ermeni Patriği Nerses Bedros’u kabul ettiği görüşmesinde de, bir delegasyon üyesinin sözde soykırım gören bir kişinin soyundan geldiğini söylemesi üzerine, “20. Yüzyılın ilk soykırımı Ermenilere yapılmıştır” dedi. Papa böylece 1915 olaylarını ilk kez soykırım olarak tanımlamış oldu.
2010 yılında yayınladığı “Cennete ve Yeryüzünde” de Ermeni soykırımını örnek göstermiş ve Yahudi soykırımı ile eş tutmuştu. Aynı Papa Buenos Aires Başpiskoposu iken 2006 yılında sözde soykırımın 91’inci yıldönümünde, sözde Ermeni soykırımını tanıması için Türkiye’ye çağrıda bulunmuştu ve Ermeni halkına karşı Osmanlı Devleti’nin ağır suç işlediğini iddia etmişti. Bir süre önce de Vatikan Gizli Arşivler Müdürü Sergio Pagano; Vatikan gizli arşivinde bulunan sözde Ermeni soykırımına ilişkin belgelerin tek cilt halinde yayınlanacağını duyurmuştu. Ama aradan yıllar geçmesine rağmen, nedense hala yayınlayamadılar: Merakla bekliyoruz
Sergio Pagano bu duyuruyu yaparken üstlendiği rolü çok iyi oynayarak, belgelerde Türklerin Ermenilere reva gördüğü davranışları okuduğunda bastırılamaz bir acı ve korku hissi duyduğunu söyledi. Ayrıca sözlerine; Eğer Tanrı’ya inancı olmasaymış, göreceği tek şeyin karanlık olacağını söyleyerek devam etti.
Öncelikle Sergio Pagano’ya tavsiyemiz; sakın Hıristiyan dünyanın hem Müslümanlara hem de kendi dindaşlarına yaptığı katliamları okuma, yoksa düşeceğin karanlıktan asla çıkamassın.
Biz Vatikan’ın arşivlerinde yer alan belgelerin ne olduğunu çok iyi biliyoruz. Bu belgeler; I. Dünya Savaşı öncesi ve sonrası Türk topraklarında yaşayan ve Türk katliamı yapan Ermenilerin, isyanlarına destek bulmak için Avrupa hıristiyan dünyasına ve doğal olarak Vatikan’a gönderdikleri yalanlarla dolu mektuplardır. Bu mektuplarda, hıristiyan Ermenilerin, Müslüman Türkler tarafından katledildiği yalanları ve Ermenilerin yardım çağrıları bulunmaktadır. Bu arşivde ayrıca 1914-1922 yıllarında Papalık yapan 15. Benedikt’in Osmanlı Devleti’yle yaptığı yazışmalar bulunmaktadır.
Arşivin bu içeriğine rağmen, Vatikan’ın zaman zaman bu arşivi yayınlayacağını duyurup, yayını ertelemesini protesto ediyor ve arşivlerinde yer alan belgelerin hiç vakit kaybetmeden yayınlanmasını istiyoruz.
Böylelikle hem biz hem de dünya kamuoyu bu gizemli arşivi görebilme fırsatını yakalamış olur. Ortaya koyacakları belgeleri inceler, araştırır, yalan doğru ne varsa hepsini açık yüreklilikle ilan ederiz. Vatikan’a “ Ermeni meselesiyie ilgili elinizde ne kadar belge varsa hiç vakit kaybetmeden yayınlayın” çağrısını yeniden ve güçlü bir şekilde tekrarlıyoruz.”