Kars'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili'nin katılımıyla 9,5 milyar dolarlık Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi'nin (TANAP) temel atma töreni gerçekleştirildi.
Azerbaycan’daki Şahdeniz sahasından çıkarılacak doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın temel atma töreni Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan Cumhurbaşkanlarının katıldığı törenle atıldı. Selim ilçesinde bulunan TANAP şantiye alanında düzenlenen programda açılış konuşması yapan Azerbaycan SOCAR Petrol Şirketi Başkanı Rövnag Abdullayev, “Çağdaş Azerbaycan’ın kurucusu merhum önderimiz Haydar Aliyev’in tarihe geçmiş 'Bir Millet İki Devlet' ifadesi ülküye dönüşerek her iki devlet tarafından benimsendi. Bizde SOCAR olarak sayın Cumhurbaşkanı İlhan Aliyev’in talimatları ile ülkelerimiz arasındaki ilişkilerini iktisadi alanda da güçlendirmek stratejik yatırımlarla desteklemek için çok önemli bir görev üstlendik. Böylece 2008 yılı mayıs ayında Türkiye’nin değerli şirketlerinden biri olan ve bu yıl 50 yaşını kutladığımız Petkim’in satın alınması, daha sonra Petkim yarım adasındaki rafineli, enerji, petrokimya ve liman yatırımları Azerbaycan’ın Türkiye’nin en büyük yatırımcısı etmiştir” dedi.
Daha sonra kürsüye çıkan Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, “Bu projenin ilerlemesine Sayın Aliyev ve Cumhurbaşkanımız Erdoğan en büyük katkıyı vermiştir. TANAP bu projenin her halkası önemli. Türkiye’deki siyasi istikrarla beraber bu proje devam etti” dedi.
MARGVELAŞVİLİ: “BU PROJE GÜVENLİK ANLAMINDA DA ÇOK ÖNEMLİ KORİDOR OLUŞTURMAKTA”
Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili ise, “Dost ülkenin değerli insanları. Bugün çok güzel bir gün. Bu temel atma töreni bizim için çok önemli. Türkiye’nin, Azerbaycan’ın dünya siyasetinde de önemi artmaktadır. Gürcistan Azerbaycan dostluğuna da çok önem vermekte. Bu anlamda üzerimize düşeni sonuna kadar yapacağımızı tekrar belirtiyorum. Gürcistan’da Asya ve Avrupa arasında önemli bir geçiş noktasıdır. Geçiş noktaların güvenliğinde biz üzerimiz yapacağız. Kıtamızda 14 ülke var. Gürcistan’ın başarısına dost ülkelerin desteği de büyük. Enerji güvenliği bölgemizin istikrarı için de önemli. Bu proje güvenlik anlamında da çok önemli koridor oluşturmakta. Gürcistan’ın büyümesi için bu tür projelere katılmak önemli. Hazar denizi petrolünü Akdeniz’e taşıyan Bakü - Tiflis- Ceyhan hattı bizim için önemli. Üç ülkenin ortaklığını artırmamız lazım. Bir kez daha herkese davetiniz için teşekkür ederim” dedi.
ALİYEV: “TÜRKİYE VE AZERBAYCAN İLİŞKİLERİ BUGÜN EN YÜKSEK ZİRVEDE”
Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev de, “Gururla söylüyorum ki, Türkiye ve Azerbaycan ilişkileri bugün en yüksek zirvede. Azerbaycan 20 yıldır bağımsız bir ülke. Bu müddette Türkiye Azerbaycan ilişkileri her zaman yüksek seviyede olmuştur. Bu ilişkiler gittikçe güçleniyor ve derinleşiyor. Bu ilişkilerin temelinde iki ülke halkları arasındaki bağlılık ve dostluk yatıyor. Bizim aramızdaki kardeşlik, dostluk ebediyetten var. Hazar Denize biz ilk kez başka devletleri davet ettik. Bugüne kadar Hazar Denizi kapalı bir denizdi. Bakü - Tiflis - Ceyhan bir yol açtı bu projelere. Azerbaycan gazı Avrupa’ya nakledilecektir. Almanya, Romanya, İtalya, Bulgaristan ilerde ben eminim ki bizim gazımızı alacaklardır. Bizim bugüne kadar Türkiye ve Gürcistan ile yaptığımız projeler hep uğurla neticelendi. Bu da öyle olacaktır. Avrupa için gelecekte, hal hazırda en önemli gaz Şahdeniz gazıdır, Azerbaycan gazıdır. Gelecekte gaza olan talep gitgide artacaktır. Bu gazın yeri de Azerbaycan’dır. TANAP temel atma töreni nevruza da denk gelmiştir. Biz maneviyatımıza da bağlıyızdır. İnşallah 3 yıl sonra TANAP’ın açılışında da beraber olacağız” diye konuştu.
ERDOĞAN: "TÜRKİYE BÖLGENİN ENERJİ DAĞITIM MERKEZİ OLACAK"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, projenin barışla anılacağını belirterek, “Bu proje barışla anılacak. Dünyayı daha adil daha yaşanabilir bir yere getirme noktasında hepimiz sorumluluklarımızın bilincindeyiz. Doğal kaynakların kullanımı konusunda yeni bir bilinci tüm dünyaya göstereceğiz. Şahdeniz gazını Avrupa'ya taşıyacak bu hattın barış ve huzurunda taşıyıcı olmasını tüm kalbimle temenni ediyorum. Enerjinin tedarikçi, transitçisi ve tüketicisi vardır. Azerbaycan tedarikçidir. Gürcistan ve bizler hem transit hem de tüketicisi durumundayız. Avrupa tüketicisi konumunda olacak. Ekonomik kaynaklar eğer insanlığın hizmetinde değilse felakete neden olur.
Bu yıl da birlikte ilerlediğimiz için her birinize ayrı ayrı teşekküre diyorum. 12 yılda büyük reformlar gerçekleştirdi. Çok büyük ilerleme kat etti. Geçmişin eksiklerini telafi etme çabası içerisinde oldum. Fert başına milli gelir 3 bin 500 dolardan 11 bin dolarlara yükseldi. İhracatımız arttı. Turizm gelirleri arttı.
Türkiye’yi bölgesinin enerji dağıtım merkezi haline getirmeyi planlıyoruz. Ceyhan petrol dağıtım merkezlerinin başında geliyor. Aynı şekilde diğer ülkelerle olan doğalgaz ve petrol boru hattı projelerimiz devam ediyor. TANAP güzergahı ve hedefleriyle önemli bir öneme sahiptir. Bu projeye alternatif bir proje de yoktur. Ekonomik işlevinin yanı sıra barışa ve huzura yapacağı katkı ilgiyle izlenecektir. Planımız 2018 yılında başlamak. Bütün illerimize hayırlı olsun. Ülkemizi en doğudan en batıya 20 il 67 ilçemizden 600 köyümüzden geçecek. Hattın süratla tamamlanarak hizmete girmesini temenni ediyoruz" şeklinde konuştu.
TANAP NEDİR?
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi, TANAP, projesinin amacı, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şahdeniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğal gazın öncelikle Türkiye’ye, ardından Avrupa’ya taşınmasıdır. TANAP, Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP) ve Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile birleşerek Güney Doğal Gaz Koridorunu oluşturmaktadır. TANAP, Türkiye Gürcistan sınırında Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayarak Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 ilden geçecek ve Yunanistan sınırında Edirne’nin İpsala ilçesinde son bulacaktır. Bu noktadan, Avrupa ülkelerine doğal gaz aktaracak olan TAP Doğal Gaz Boru Hattı’na bağlanacaktır. Proje kapsamında Türkiye sınırları içerisinde biri Eskişehir ve diğeri Trakya’da olmak üzere, ulusal doğal gaz iletim şebekesine bağlantı için iki çıkış noktası yer alacaktır. TANAP Doğal Gaz Boru Hattı sistemi; 19 kilometresi Marmara Deniz geçişi olmak üzere toplam 1850 km ana hat ile Türkiye içerisindeki çıkış noktalarına olan bağlantı hatlarının işletmesinde kullanılmak üzere sayı ve nitelikleri aşağıda belirtilen yer üstü tesislerinden oluşmaktadır: 7 adet kompresör istasyonu, 4 adet ölçüm istasyonu, 11 adet pig istasyonu, 49 adet blok vana istasyonu ve Türkiye’deki ulusal doğal gaz şebekesini beslemek üzere 2 adet gaz çıkış istasyonu. Projede yer üstü tesislerine ilaveten geçici olarak kullanılmak üzere işçilerin konaklayacağı kamp sahaları, boru depolama alanları ve erişim yolları da tesis edilecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili projenin temelini birlikte attı.