KOBİ TANIMINA UYAN İŞLETME AZLIĞI
Doğu Anadolu Bölgesi’nin tüm illerinde olduğu gibi Erzurum’da da KOBİ olarak tanımlanan işletmeler 10 ile 20 arasında değişen sayılarda eleman istihdam edebilme kapasitesi gösteriyor. Teşvik uygulamalarında ise istihdama yönelik KOBİ yatırımlarında verimlilik şartı gözetiliyor. Bu öncelik, şartlara uymayan ve aslında KOBİ tanımına da girmeyen işletmelerin teşvikten yararlanamaması ve atıl kalması sonucunu doğuruyor.
HER BİRİ EKMEK KAPISI AMA
İstihdam ve üretim kapasiteleri, ülke normuna uymasa da Erzurum’da KOBİ olarak tanımlanan işletmeler, hem iş imkanı sağlıyor hem de bölge ekonomisi için alt yapı oluşturuyor. Katma değer boyutları küçük olmasına rağmen, yerel ekonomide dinamik rol üstlenen KOBİ’lerin iş ve istihdam hacimlerini büyütebilmeleri, bölgedeki işletmelere has yeni bir yapılandırmayla mümkün görünüyor.
BEŞ AYLIK HÜSRAN
Bu yılın 5 ayında Erzurum’da 1 KOBİ yatırım teşvik belgesi aldı. Doğu Anadolu Bölgesinde ise teşvik belgesi alan KOBİ sayısı 16 olarak kaydedildi. Bölgede teşvik belgesi alan KOBİ sayısı ülke toplamında yüzde 4.61, Erzurum’da belge alan işletme sayısı ise yüzde 0.28 oranında pay gösterdi. İlin bölge payı ise yüzde 6.25 olarak belirlendi.
BÖLGESEL DAĞILIM
2009 Yılının Ocak ve Mayıs aylarını kapsayan bölümünde Marmara Bölgesi’nde 100, İç Anadolu Bölgesi’nde 67, Ege Bölgesi’nde 53, Akdeniz Bölgesi’nde 60, Karadeniz Bölgesi’nde 25, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ise 26 KOBİ yatırım teşvik belgesine kavuştu. Doğu Anadolu Bölgesi 16 belgeli KOBİ’siyle son sırada kaldı.
BÖLGE PAYLARI VE DOĞU
Hazine Müsteşarlığı Ocak-Mayıs Aylarında Verilen KOBİ Yatırım Teşvik Belgelerinin Bölgesel Dağılımı verilerinden yapılan hesaplamaya göre ülke toplamı içinde teşvik belgesi alan KOBİ sayısı payı Marmara’da yüzde 28.81, İç Anadolu’da yüzde 19.30, Ege’de yüzde 15.27, Akdeniz Bölgesi’nde yüzde 17.29, Karadeniz Bölgesi’nde yüzde 7.20, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 7.49 olarak gerçekleşti. Doğu Anadolu Bölgesi payı ise yüzde 4.61’e geriledi
BÖLGE KOBİLERİNİN KADERSİZLİĞİ
2009’un beş aylık diliminde Doğu Anadolu Bölgesi’nde 16 KOBİ yatırımına teşvik belgesi tahsis edildi. Bölgede teşvik kapsamına alınan yatırımlar için 10 milyon 119 bin 269 TL tutarında yatırım harcaması kaydedildi. 633 bin dolar düzeyinde makine ve teçhizat ithalatının gerçekleştirildiği yatırımlar kapsamında istihdam hacmi ise 189 kişi olarak açıklandı.
ERZURUM’DA PERFORMANS DÜŞÜŞÜ
Erzurum’un teşvik kapsamındaki KOBİ yatırımları performansı önceki yıllara göre ciddi biçimde düşüş kaydetmeyi sürdürüyor.. 2009’un beş ayında yalnızca 1 KOBİ yatırımının teşvik kapsamına girdiği Erzurum’da, bu yıl hizmetler sektörü ön plana çıktı. Teşvik belgeli hizmetler sektörü yatırımı için 625 bin TL harcama kaydedildi. Yatırımın istihdam hacmi ise 5 kişi olarak açıklandı.
BÖLGE PAYIMIZ AZALIYOR
Erzurum’da bu yılın beş ayında yatırım teşvik belgesi alan KOBİ sayısı bölge toplamının yüzde 6.25’ini oluştururken, bu oran Malatya’da yüzde 25, Bingöl’de yüzde 18.75, Hakkari’de ise yüzde 12.5 oldu. Bölgede on aylık dilimde Malatya’da 4, Bingöl’de 3, Hakkari’de 2, Erzurum, Elazığ, Bitlis, Ardahan, Van, Iğdır ve Kars’ta ise 1 KOBİ Yatırımı teşvik kapsamına girdi.