Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yıldız Akpolat, doçentlik tezi için ''Farklı ama birlikte'' başlığıyla hazırladığı araştırmasında, Erzurum'da halkın yüzde 40'ının farklı dinden olanları 'Tehlikeli' gördüğünü ortaya koydu.
600 ERZURUMLUYLA GÖRÜŞTÜ
Yrd. Doç. Dr. Yıldız Akpolat geçen yılın sonlarında ve bu yılın başlarında 272'si kadın 600 kişiyle anket yaptı. Akpolat'ın elde ettiği sonuçlar özetle şöyle: "Kadınların yüzde 87'si, erkeklerin ise yüzde 78'i farklı dinden kişilerle evlenmek istemiyor. 'Farklı dinden kişilerle yemek yer misiniz' sorusuna yüzde 64. 2 oranında evet yanıtı verildi. 'Dertlerinizi paylaşır mısınız' sorusuna ise yüzde 67 oranında hayır denildi. Farklı dinlerden kişilerle arkadaşlık edebileceğini söyleyenlerin oranı yüzde 69.8. Komşuluk edebileceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 66. 3. 'Farklı din ve mezhepten kişilerin ülkemizde bulunmasından rahatsızlık duyuyor musunuz' sorusuna
yüzde 30.8'in evet dediği ankette, yüzde 40.5'lik dilim farklı dinden kişileri tehlikeli olarak gördüğünü söyledi.''
TOPLUMSAL ÇATIŞMA POTANSİYELİ
Akpolat, sonucun toplumsal çatışma potansiyelini ortaya çıkardığını öne sürerek, "Buradaki insanların farklılık deneyimi yok. Tam tersi kötü deneyimleri var. Ermeni katliamları ve tarihsel tecrübeler farklı dinden olanları kendileri için tehlikeli görmelerine neden oluyor. Bu çok tehlikeli" görüşlerini dile getirdi.
SOSYAL MESAFE
Öte yandan Yrd. Doç. Dr. Yıldız Akpolat, toplumdaki sosyal mesafenin, bireylerin yaş, cinsiyet, medeni durum, meslek, kazanç, örf, adet, gelenek ve göreneklerine göre değiştiğini söyledi. Doktora sonrası hazırlanan bir çalışma özelliği taşıyan "Farklı ama birlikte" isimli araştırmada, Erzurum'daki toplumsal yapı üzerinde sosyal mesafe olgusunu irdelediğini belirten Akpolat, "Bu çalışma, insanların özel ilişkilerinde farklılığa karşı sosyal mesafelerinin yüksek olduğunu ve sosyal ilişkilerin türü ve kamusal alana doğru gidildikçe farklıya olan sosyal mesafenin azaldığını göstermektedir" dedi.
SİYASAL DÜŞÜNCE YAKLAŞIMI
Erzurum'da toplam 600 dernek üzerinde yapılan anketin sonuçlarından yola çıkarak, Erzurum'da en az sosyal mesafenin, farklı siyasal görüş ve partilere mensup gruplara karşı konulduğunu rahatlıkla söyleyebileceğini aktaran Yrd. Doç. Dr. Yıldız Akpolat, "Erzurum'da insanlar farklı siyasi partilere mensuplar ya da siyasal görüşleri birbirlerininkinden farklı diye aralarındaki sosyal mesafeyi yüksek tutmuyorlar. Bu da insanların politik olmamalarından kaynaklanıyor" şeklinde konuştu.
FARKLI OLANA TAHAMMÜLSÜZLÜK
Araştırma sonuçlarına göre, farklı olana 'Tahammülsüzlük gösterme' şeklindeki durumun, Erzurum'da siyasal alanda geçerli olmadığının ortaya çıktığını dile getiren Akpolat, "Siyasal farklılaşmanın sosyal mesafe üzerinde belirleyici olmaması ya da kısmen belirleyici olması, katılımcıların temel kriterlerinin siyaset olmadığını akıllara getirmektedir" diye konuştu.
FARKLILIĞA MESAFELİ YAKLAŞIM
Genel olarak bakıldığında Erzurum'da en fazla sosyal mesafenin konulduğu grupların başında ise, farklı din ve milliyetten olanların geldiğini dile getiren Akpolat, sözlerine şöyle devam etti:
"En fazla farklı din ve milliyetten olana sosyal mesafenin konulduğu Erzurum'da, daha sonra farklı mezhep ve etnik gruptan olana karşı sosyal mesafenin konulduğu görülmüştür. Sonuç olarak Türkiye'nin doğusunda insanların farklıya olan tutumlarından yola çıkılarak yapılan farklı ve sosyal mesafe ile toplumsal yapı arasında bağ kurmayı deneyen bu çalışmada görülmüştür ki, din ve milliyet grupsal aidiyetlerin kurucu bir özelliğidir. En başta dışarıdaki daha sonra içerideki farklıya mesafe konulmaktadır.
Erzurum'un ülkenin doğusunda yer alan ekonomik, gelişmişlik ve eğitim düzeyi itibariyle sorunlu olmasının, farklıya olan tahammülsüzlüğünde etken olduğu öne sürülebilir. Nitekim eğitim düzeyi arttıkça, farklıya olan sosyal mesafenin daraldığı görülmüştür."