Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ, “Ortaklık kültürünü geliştirip, sermayemizi birleştirerek büyütmezsek, teşvik mekanizmalarından gerektiği ölçüde istifade edemeyiz.” dedi. Yeni Yatırım Teşvik Sistemi, Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası’nda ele alındı. Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ’ın başkanlığında toplanan teşvik zirvesinde, yeni uygulamaya ilişkin olarak görüşler dile getirildi, öneriler sunuldu.
AKDAĞ:ORTAK AKLI HAREKETE GEÇİRELİM
Tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinin katıldığı toplantıda konuşan Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ, teşvik uygulamalarından en yüksek düzeyde faydalanabilmenin yolunun, ortaklık kültürünün geliştirilmesinden geçtiğini söyledi. Bakan Akdağ, küçük işletmelerin bir araya gelerek, sermayelerini birleştirip büyütememeleri halinde, teşvik mekanizmalarından gerektiği kadar faydalanamayacaklarını belirterek, “Ortaklık kültürünü geliştirmeliyiz, birleşmeli ve büyümeliyiz. Bir araya gelmedikçe, sermayemizi büyütmedikçe, teşvik uygulamalarının her zaman uzağında kalırız.” dedi.
YÜCELİK, DESTEKLENECEK SEKTÖRLERİ SIRALADI
AK Parti Erzurum Milletvekilleri Prof. Dr. İbrahim Kavaz, Fazilet Dağcı Çığlık ve Saadettin Aydın’ın yanı sıra, Erzurum Valisi Sami Bulut, Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ahmet Küçükler ve Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hikmet Koçak’ın da hazır bulunduğu ‘Teşvik Zirvesi’nin, açılış konuşmasını, Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO) Başkanı Lütfü Yücelik yaptı. Yeni Yatırım Teşvik Sistemi’nin, bölgesel gelişmiş farklarını azaltmak, rekabet gücünü artıracak teknolojik ihtiyaçlarını gidermek, sektörel kümelenmeyi desteklemek, desteklenecek yatırım konularında ekonomik ülke kriterlerini öne çıkarmak, mevcut sistemde etkili sektörel ve bölgesel yatırımları ön plana çıkarmak gibi amaçlar taşıdığını kaydeden Yücelik, Erzurum’un da içinde bulunduğu bölgede, desteklenecek sektörleri ise, hayvancılık, gıda üretimi, metal eşya, oteller, eğitim hizmetleri, sağlık hizmetleri, makine, plastik ve kauçuk ürünleri, deri ürünleri, ahşap işleme ve mobilya, soğuk hava depoları, ambarlama, tehlikeli atık geri kazanım tesisleri ve yavru balık üretimi şeklinde sıraladı.
“ETSO’NUN TEŞVİK YAKLAŞIMI
Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Lütfü Yücelik, Yeni Yatırım Teşvik Sistemi’nin, mevcut küçük ve orta ölçekli işletmelerle esnafı kapsamamasının büyük bir eksiklik olduğunu dile getirerek, en az 5 işçi çalıştıran işletmelerin, asgari ücrete kadar olan SSK işveren payının Hazine tarafından karşılanması gerektiğini kaydetti. Çağrı merkezlerinin bu anlamda teşvik edilmesinin istendiğini anlatan Yücelik, söz konusu sektörün, istihdamın artırılmasında büyük rol oynayacağını ifade etti. Yücelik, “Desteklenecek yatırımların ölçeği, bölgelere göre değişiklik gösteriyor. Asgari 50 milyon TL ve en az 50 işçi sınırlaması çok yüksektir. Bu sınır bölgemiz için en az 5 milyon TL ve en az 10 işçi olarak düzenlenmelidir.” diye konuştu. Yeni teşvik uygulamasında, yatırım yapmak isteyenlerin ciddiyetlerinin araştırılmasının da çok önemli bir gereklilik olduğuna dikkati çeken Yücelik, geçmişte bazı olayların yaşandığını hatırlatarak, “Zamanında teşviklerden faydalanma, ancak yatırım yapmama gibi eylemlerle karşı karşıya kalınmıştı. Bu nedenle yatırımcıların bu işte ciddi olup olmadıklarını özellikle sınanmasını istiyoruz.” dedi.
“İŞLETMELERE ENERJİ DESTEĞİ VERİLMELİ,”
Yeni teşvik uygulamasında gördükleri en önemli eksikliklerden birisinin de, enerji desteği olduğunu vurgulayan ETSO Başkanı Yücelik, üretimde ve sanayide en önemli araçlardan birisi olan enerji desteğinin, bölgedeki yatırımcıların istifadesine mutlaka sunulmasını istedi. Yeni yasadan mevcut işletmelerin de faydalanmasının, en büyük beklenti olduğuna işaret eden Başkan Yücelik, “Çarkların dönmesi lazım, çünkü şu anda mevcut olan işletmeler, belirli bir ekonomik faaliyetin içerisindeler. Yeni yasa, yeni yapılan işletmeleri kapsamakla birlikte, mevcut işletmeleri de kapsamalıdır.” şeklinde konuştu. Bankaların da, bu süreçte, üreticiye destek olması gerektiğini kaydeden Yücelik, finans kuruluşlarının bu konuda kendilerine karşı çok ketum davrandıklarını öne sürerek, borçlandırma, kredilendirme ve çeşitli yapılandırma formülleriyle üretici ve işletmecinin nakit sıkıntısının giderilebileceğini ifade etti. Yücelik, “Sigorta kuruluşumuz, Maliye kuruluşumuz, mevcut işletmelerin borçları konusunda biraz daha esnek davranırlar ve çeşitli yapılandırmalara giderlerse, mevcut çarkların dönmesi mümkün olur. Bu yüzden mevcutlara da sahip çıkmak gerekiyor. Yasaya eklemeler yapılır ve mevcut işletmeler de düşünülürse, teşvikler çok daha faydalı olur diye düşünüyoruz.” şeklinde konuştu.
İRAN VE ERZURUM DEMİRYOLU BAĞLANTISI
ETSO Başkanı Lütfü Yücelik, İran Erzurum Demiryolu Bağlantısı’nın yapılmasının, bölgenin kalkınmasına çok büyük katkıda bulunacağını dile getirerek, İran’ın bölge için yeni bir pazar olabileceğini belirterek, üreticiye bu imkanın mutlaka sunulması çağrısında bulundu. Yeni uygulamadaki eksikliklerin giderilmesi, sivil toplum örgütleri ve girişimcilerle omuz omuza verilmesi suretiyle çarkların çok daha süratli döndürülebileceğini anlatan Yücelik, “Bu doğrultuda bizim hedefimiz, Erzurum’u 2015 yılında gelişmişlikte 20’inci sıraya yükseltmektir. Bunun gerçekleşebilmesi için biz bize düşeni, siyasetçi siyasete düşeni, bürokratlar da bürokrasiye düşen görevi yerine getirmelidir. El birliğiyle bu sıkıntıları aşıp, bölgemizi, hak ettiği yere taşımamız gerekiyor. Bu konuda yatırımcılara ve işadamlarına verilecek destekler çok büyük önem taşıyor.” diye konuştu.
HAYVANCILIK DESTEKLENMELİ
Erzurum Ticaret Borsası (ETB) Başkanı Hakkı Hınıslıoğlu ise yaptığı konuşmada Teşvik Yasası'nın en iyi şekilde değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, özellikle et ve süt üretiminin artırılması yönünde çalışmalar gerçekleştirilmesi gerektiğini dile getirdi.
Bölge olarak hayvancılığa önem verilmesini isteyen Hınıslıoğlu, bu sektörde sağlanacak gelişme ile il ekonomisine 2 milyar dolarlık katkı sağlanabileceğini söyledi. Yaşanan krizde gıda, enerji ve finans sektörlerinin etkilenmediğini bildiren Hınıslıoğlu, Teşvik Yasası kapsamında yatırımcılara tahsis edilecek arsa konusunda ciddi çalışmalar gerçekleştirilmesi gerektiğini savundu.
AKDAĞ: BÖLGESEL KALKINMA ESASLARINA UYGUN BİR SİSTEM KURDUK
Yücelik’in konuşmasının ardından söz alan Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep Akdağ, Yeni Yatırım Teşvik Uygulaması ile ilgili olarak ayrıntıların tartışılmasının büyük bir gereklilik olduğunu söyleyerek, Türkiye’de artık bölgesel kalkınmışlık esasına göre teşvikleri basamaklandıran bir sistemin kurulacağını kaydetti. Yeni uygulamaya göre, teşviklerin bölgelere ayrıldığına dikkati çeken Akdağ, “Mesela birinci bölgede kurumlar vergisi için yüzde 10 oranı belirlenirken, bizim bölgemizde bu oran yüzde 2’ye düşürülmüştür.” dedi. Yeni sistem sayesinde Erzurum’un da içinde bulunduğu Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi açısından çok iyi bir vasıtanın ele geçirildiğini anlatan Recep Akdağ, şehrin bürokrasisinin, bu teşviklerin uygulanması sürecinde konuya vakıf olmalarının büyük bir gereklilik olduğunu aktardı. Geçmiş uygulamalarda bunun öneminin çok daha iyi anlaşıldığını söyleyen Akdağ, Valilik’te konunun muhatabı olan bürokratlarla bir toplantı yaptıklarına işaret ederek, “Biz bu şehre yatırım için gelecek olan yatırımcıyı, şehrin kapılarında davul ve zurnayla karşılamak zorundayız. Bu yapıyı hep beraber mutlaka oluşturmalıyız. Birbirimize yardımcı olarak işleri kolaylaştırmalıyız.” şeklinde konuştu.
“ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ’NİN KULLANMAYI DÜŞÜNMEDİĞİ ARAZİLER DEĞERLENDİRMELİDİR”
Erzurum’da, elinde kamuya ait arazisi bulunan en büyük kuruluşlardan birisinin Atatürk Üniversitesi olduğunu kaydeden Bakan Akdağ, “Üniversitenin, kenarda köşede kalan ve daha onlarca yıl kullanılmayacak olan arazilerini, şehre gelecek yatırımcıya açmak gibi bir durum söz konusu olabilmelidir. Bu diğer kuruluşlar için de geçerlidir. Yatırımcılarımızın buralardan faydalanma imkanı mutlaka olmalıdır. Mesela Sağlık Bakanlığı’na geçen ve daha sonra bir yatırımcıya verilen bir arazi var, başarılı olunamamıştı. Bu araziyi tarım merkezli bir hizmet alanı olarak düşünmüştük, ama onu organizemize kazandırma ve yatırımcılarımızın buradan faydalanma imkanını gerçekleştireceğiz.” dedi.
ÇAĞRI MERKEZLERİ ZATEN ÇEŞİTLİ ENSTRÜMANLARLA TEŞVİK EDİLİYOR
Bakan Akdağ, konuşmasında çağrı merkezleri konusuna da değindi. Bu konuda hem ilgili bakan ve hem de ilgili genel müdürle görüştüğünü hatırlatan Bakan Akdağ, söz konusu yatırımların, istihdam açısından verimli olmasının yanında, yatırım bedeli açısından çok düşük girişimler olduğuna işaret ederek, “Onun için bu yatırımlar teşviklere esas teşkil eden mantığa uygun bulunmuyor. Zaten çağrı merkezleri konusunda Erzurum bir cazibe merkezi. Bölgesel teşviklerden faydalanamasalar bile, bu yatırımlar, genç kadın ve erkek istihdamı için sunulan diğer teşvik enstrümanlarından faydalanabiliyorlar. Bu demek değildir ki, çağrı merkezi sektörleri desteklenmeyecek.” şeklinde konuştu.
“ÇAĞRI MERKEZLERİ İÇİN ÇEKİM MERKEZİYİZ”
Prof. Dr. Recep Akdağ, Sağlık Bakanlığı’nın Erzurum’a çağrı merkezi alanında yapmayı düşündüğü yatırımın belirli bir noktaya geldiğini bildirerek, önümüzdeki Sonbahar ayları içerisinde pilot uygulamaya başlanacağını açıkladı. Kayseri ve Erzurum’daki tüm hastanelerin randevu sisteminin, pilot uygulama kapsamında oluşturulacak çağrı merkeziyle yürütüleceğini anlatan Bakan Akdağ, 2010 yılının sonlarına doğru da, söz konusu yatırımın çok daha geniş bir istihdam payıyla Erzurum’da hizmete gireceğini dile getirdi. Akdağ, “Çağrı merkezleri bölgesel teşviklerin içerisine girse de, girmese de, şehrimiz bu alanda bir çekim merkezi olmuş durumda. Bunun arkası da gelecek.” diye konuştu.
Türkiye’de bankaların ekonomik krizden pek fazla etkilenmediğini anlatan Bakan Akdağ, reel sektör açısından finansla ilgili sorunların ortaya çıktığını anlattı. Çeşitli ülkelerde, batan finans kuruluşlarını kurtarmak için hükümetlerin devreye girdiğini söyleyen Akdağ, Türkiye’de böyle bir durumun yaşanmadığını belirterek, “Bugünün yarını da var. Bankalarımız, reel sektör açısından manzarayı iyi okumalı ve finansla ilgili olarak sıkıntıyı yaşanmaması noktasında daha duyarlı olmalıdırlar.” dedi.
“ DENGELİ KALKINABİLMEK ÇOK ÖNEMLİ”
İran Erzurum demiryolu konusunun da çok önemli olduğuna işaret eden Akdağ, “Bu yol Ankara’dan Sivas’a kadar projelendirildi, ihaleleri yapıldı. Sivas’tan Erzurum’a ve oradan da İran’a kadar olan kısım için de proje çalışmaları yapılıyor. Kuzeydoğu Anadolu’nun geleceği açısından bu yol önemlidir. Bunun yanında Lojistik Merkezi var, bu konuyla ilgili yakın bir geçmişte çeşitli dedikodular oldu. İlgili bakanlık bu hususta endişe edilecek bir durumun olmadığını bildirdi. Bu çalışma da sürüyor.” şeklinde konuştu.
ETSO Başkanı Yücelik’in; “2015’te Erzurum’un gelişmişlik sıralamasında 20’inci olmasını sağlamak istiyoruz.” şeklindeki açıklamasına değinen Bakan Akdağ, “Bu temenni çok güzel bir temennidir. Ancak aslında meseleye şöyle bakmak gerek. Gelişmişlik derecesi 10’uncu olan şehirle 50’inci olan arasındaki fark azaltılmalı aslında. Yoksa ne olacak, Erzurum’a yatırımcı gelse de, bir başka şehir geri kalsa. Bunu Erzurum da istemez, Erzurumlu da. 10’uncu sıradaki şehirle, 60’ıncı sıradaki şehir arasında bir fark kalmazsa, siz işinizi yapmışsınız demektir. Yani dengeli kalkınmayı sağlayabilmek esastır.” diye konuştu.
AKDAĞ: 5 KİŞİ ÇALIŞTIRAN İŞLETMENİN PAZARLAMA GÜCÜ OLUR MU?
Ortaklık kültürünün mutlaka geliştirilmesi gerektiğini vurgulayan Sağlık Bakanı Prof. Dr. Akdağ, “Sermayeleri büyüterek, daha kapsamlı yatırımlar haline getiremezsek, teşvik mekanizmalarından faydalanamayız. Mesela Aşkale Çimento, nasıl oldu. Bir araya gelinerek oldu. Geçmişte bir takım hatalı işler olmuş, ama onlar da emsal teşkil etmemeli. Bir araya gelmeli, sermayeler büyümeli ve teşviklerden gerektiği ölçüde faydalanmalı.” dedi.
Sağlık Bakanı Akdağ, 5 kişi çalıştıranların da teşviklerden faydalanması konusuna da değinerek, “Böyle bir talep var, ama kim bilir, belki bu da yanlış. Bunu tartışalım kendi aramızda. Ne kadar küçük olsan da, ben seni teşvik ediyorum dersek, 5 kişi çalıştıran bir işletmenin pazarlama gücü de olmaz. Böyle davranılırsa, peki büyük yatırımlar nasıl teşvik edilecek ya da büyük yatırımlar nasıl oluşturulacak? Dediğimiz gibi, bu işin tek bir çözümü var, o da: bir araya gelmek, bir araya gelmek ve yine bir araya gelmek.” dedi.
“TAYİN İÇİN GELENLERLE İLGİLENMİYORUZ, ”
Sağlık Bakanı Recep Akdağ, Erzurum’da yapılacak her yatırım ve oluşturulacak her istihdam için ellerindeki tüm imkanları seferber edeceklerini vurgulayan Bakan Akdağ, bu anlamda kapılarının ardına kadar açık olduğunu dile getirdi. Akdağ, “Falanca kişiyi şuradan al, buraya tayin için gelenlerin işini yapamıyoruz. Zaten bunu bir karara bağladık, çok da iyi yaptık. Ama ‘biz yatırım yapacağız, şu bürokratik sorunumuz var, şu sıkıntımız var’ diyenin emrine amade olacağız. Artık eskisi devlet üretsin, devlet alsın ve devlet satsın mantığı yok. Bununla bir yere varılacağı da yok. Bu nedenle ortak olacaksınız, bir araya geleceksiniz, biz yatırımcıları teşvik edeceğiz.” şeklinde konuştu.
Bundan sonraki toplantının, gerçekten yatırım düşünen işadamlarıyla bir araya gelinmesi suretiyle yapılacağını bildiren Bakan Akdağ, “O toplantı çok farklı olacak, öyle kürsüye çıkıp konuşmalarla sınırla kalmayacak. Yatırım için iki kişi mi gelecek, üç kişi mi gelecek, 10 kişimi gelecek, hiç farketmez. Yeter ki memlekete bir çivi çakılsın.” ifadelerini kullandı.