İSRAF OCAĞIMIZI BATIRIYOR
Erzurum’un sosyo ekonomik performansını olumsuz etkileyen faktörler içinde üretim ve tasarruf ekonomisi yerine tüketim ve israf ekonomisinin ön planda olması bulunuyor. Ekmekten emek’e, zamandan sermayeye kadar her şey amaçsız ve bilinçsiz şekilde tüketiliyor. Bu durum ailelerin olduğu kadar ildeki işletmelerin de önemli bir sorunu.
EKMEK İSRAFI HAD SAFHADA
Fırıncılar odası başkanı Remzi Keteci, Erzurum’un nüfusa göre en fazla ekmek tüketen bir olması yanında en fazla ekmek israf eden il olduğunu açıklayarak, ciddi bir soruna değiniyor. Çöpler ekmek dolu. Tüketemediğimiz kadarını almak şeklindeki yanlış zihniyet il ekonomisinde ciddi sorunlara yol açıyor.
BİR YANDA YOKLUK, BİR YANDA İSRAF
İlin bir kesimi derin yoksulluk içindeyken, diğer bir kesimi de israf içinde. Hemen her eve artık birden fazla tv, cep telefonu ve beyaz eşya var. Aşırı ve kontrolsüz harcama alışkanlığı artık ciddi bir savurganlık hastalığı halinde bütün ili sarmış durumda. Oysa lüzumsuzca sarfedilen zaman da dahil bütün katma değer üretebilecek unsurları birer yatırım aracı haline getirmek mümkün. Bunun için de öncelikle ortak bir bilince ihtiyaç var.
LÜZÜMSUZ HARCAMALARA YÖNELİYORUZ
İsraf ve bilinçsiz tüketim aile bütçelerinde olduğu gibi kent ekonomilerinde de ciddi giderler oluşturuyor. Hane halkı tüketim harcamalarında enerji, iletişim, mutfak giderleri önemli tutarlara ulaşıyor. Birden fazla cep telefonu ve elektrikli ev eşyasının kullanıldığı evlerde gelirler geri dönüşümü mümkün olmayan giderlere kullanılıyor.
İSRAF AİLE VE KENT EKONOMİSİNİ GÖÇERTİYOR
İsraf ekonomisini körükleyen unsurların başında kredi kartı kullanımı geldiği gibi, kredi kart borçlanmalarının aşırı meblağlara ulaşmasında da sebepsiz ve gereksiz harcama alışkanlıkları rol oynuyor. Gerekliyi almak yerine, gördüğünü al mantığı dizginlenemiyor. Bu alışkanlığın altında ise olunduğundan farklı görünmek düşüncesi ve eşya açlığı yatıyor. Her lüzumsuz harcama aile ve kent ekonomilerinde yeni bir çöküşe yol açıyor.
KAZANÇLAR OTOMOBİL VE BENZİNE GİDİYOR
Erzurum da israfın bir diğer boyutu motorlu taşıt sayısındaki ciddi artışta gözleniyor. 56 bine yaklaşan araç sayısı içinde özel otomobil yoğunluğu dikkat çekici boyuta ulaştı. Nüfusa göre kişi başına düşen otomobil sayısında Erzurum Türkiye sıralamasında ilk sıralarda bulunuyor. Özel araç kullanma bilincinin yetersizliği sebebiyle, araç sahiplerinin büyük bir bölümü zorunlu haller dışında da otomobillerini kullanarak hem kent trafiğinin olumsuz akışına hem de enerji israfına yol açıyorlar.
AB ÜLKELERİNDE TOPLU TAŞIMA, BİZDE İSE ÖZEL ARAÇ REVAÇTA
Avrupa ülkelerinde otomobiller zorunlu olmadıkça kullanılmıyor. Gelir seviyeleri bizden çok çok fazla olan Batılı ülkelerde otomobil sahipleri işyerlerine gidiş gelişlerde toplu taşıma araçlarını kullanıyorlar. Bu ülkelerde hafta sonlarında ise otomobil kullanmak yerine yine toplu taşıma araçlarını tercih etme eğilimi var. Bizde ise otomobil, ulaşım aracı değil, bir gösteriş aracı olarak kullanılıyor. Bu durum hem kazaları artırıyor, hem de aile giderlerini.
TV BAŞINDAN KALKMIYORUZ
Erzurumda israfın bir diğer şeklini tv izlenme saati verileri ortaya çıkarıyor. Erzurum tv izleme oran ve izlenme zamanı bakımından ülkenin en fazla tv seyircisine sahip illerden biri durumunda. Tvler sabah açılıp, uyku zamanına kadar kapatılmıyor. Aile içi ilişkilerini de olumsuz etkileyen bu tip alışkanlıklar zaman, enerji kayıplarına yol açtığı gibi, aynı zamanda göz sağlığının da kaybına sebep oluyor.