“HORMONLU ÜRÜN TARTIŞMASI
TARIM SEKTÖRÜNE DARBE VURUYOR”
Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Yrd. Doç. Dr. Rafet Aslantaş, hormonlu ürün tartışmalarının tarım sektörüne önemli darbeler vurduğunu belirterek, konuyla ilgili uzman görüşlerinin dikkate alınması gerekliliğine vurgu yaptı.. Aslantaş, “Toplumumuzun, normal yetişme mevsiminin dışında yetiştirilen sera ürünleri için, hatta fazla iri sebze ve meyvelerin hormonlu olduğu yönünde peşin hükümleri ve yanlış kanaatleri vardır” dedi.
Erzurum Ziraat Mühendisleri Odası (EZO) Yönetim Kurulu Üyesi Yrd. Doç. Dr. Rafet Aslantaş, hormonlu ürün tartışmalarının tarım sektörüne önemli darbeler vurduğunu belirterek, konuyla ilgili uzman kişilerin görüşlerinin dikkate alınması gerektiğini söyledi.
Hormonlarla ilgili teknik bilgiler veren Aslantaş, “Meyve-sebze yetiştiriciliğinde kullanılan hormonlar bitki büyümesini düzenleyen maddeler, esas itibariyle bitkilerin bünyesinde sentezlenen ve değişik organlarda etkili olan düşük konsantrasyonlu organik ve aktif bileşiklerdir. Bitki bünyelerindeki yoğunluklarına göre bitki gelişmesini artıran veya engelleyen çeşitleri vardır. Hormonların keşfi 1930‘lu, 1940‘lı yıllara kadar dayanmasına rağmen, yetiştiricilikte yoğun olarak kullanımı 1970‘li yıllardan sonradır. Bitki büyümesini düzenleyen maddeler meyve-sebze yetiştiriciliğinde özellikle tohumların çimlenme oranını artırmak için, çeliklerin köklendirilmesinde, sürgün-yaprak gelişimini artırmada, meyve tutumunu artırmada veya azaltmada bitkileri dinlenmeye girdirmede veya dinlenmeden çıkarmada ve kaliteyi artırmak gibi maksatlarla kullanılmaktadır. Uygulamalarda hormonların beklenen etkisi uygun doz kullanımı ile mümkündür. Aksi taktirde uygulama yapılan bitkilerin gelişmesi geriler, hatta yakıcı etki ile uygulama yapılan organlarda ölümler söz konusu olabilir” dedi.
SICAK MEVSİMLERDE YETİŞEN MEYVELER
Sıcak mevsimlerde yetişen meyvelerle ilgili açıklamalarda da bulunan Aslantaş, “Genel olarak sıcak mevsimlerde ve yörelerde yetiştirilen domates, biber, patlıcan ve kabak soğuk mevsimlerde ısıtılmayan ve tozlayıcı arı bulundurulmayan seralarda yetiştirildiğinde, söz konusu bitkilerde meyve tutumunu sağlamak artırmak için hormon kullanılmaktadır. Uygun dozda çiçeklere yapılan uygulamalar meyve tutumunu artırır ve sonraki dönemlerde bitki bünyesinde değişik organik bileşiklere dönüşürler. Esas itibariyle kurutmalık bir çeşit olan Sultani Çekirdeksiz üzüm, Ülkemizde taze olarak bol miktarda tüketilmektedir. Taze tüketilen çekirdeksiz üzümlerin meyve tutumunu ve meyvelerin iriliğini artırmak için çiçek salkımlarına hormon uygulamaları yapılmaktadır. Diğer meyvelerde ve sebzelerde hormon kullanımı söz konusu değil ve gerek de yoktur. Ancak, bilinçsiz, yüksek kar beklentisi içerisindeki yetiştiricilerimiz yanlış uygulamalarda yapabilmektedir. Hormon uygulaması, temini ve uygulaması noktasında yüksek maliyet gerektirmektedir” dedi.
İRİ SEBZELER HORMONLU DEĞİL
İri sebze ve meyvelerin hormonlu olmadığını belirten Aslantaş, “Toplumumuzun, normal yetişme mevsiminin dışında yetiştirilen sera ürünleri için, hatta fazla iri sebze ve meyvelerin hormonlu olduğu yönünde peşin hükümleri ve yanlış kanaatleri vardır. Oysa meyve-sebze yetiştirme tekniğindeki ilerlemeler, ıslah edilen yeni çeşitler, diğer bilim dallarındaki gelişmelerin yansıması ve teknolojik gelişmelerin sağlamış olduğu imkânları göz önüne aldığımızda meyve ve sebzeler yıl boyu yüksek kalite ile üretilip insanlığın tüketimine sunulabilir. Nitekim Akdeniz bölgemizde soğuk mevsimlerde ısıtılan ve tozlayıcı bombus arıları kullanılarak üretim yapan seraların varlığı gün geçtikçe artmaktadır. Bu anlamda değişik yörelerimizde jeotermal sıcak su ile ısıtılan seraların varlığı da artmaktadır” dedi.
UYARILAR EHİL KİŞİLERCE YAPILMALI
Hormon konusundaki uyarıların ehil kişilerce yapılmasının önemine değinen Aslantaş, “Halkımızın sağlığını koruma amacıyla yapılan uyarılarda bazen asıl dikkat edilmesi gereken hususlar göz ardı ediliyor. Bilimsel gerçeklerden uzak ehliyetsiz kişiler insanlarımızın yanlış bilgi sahibi olmasına sebep de olabiliyor. Zira geçtiğimiz günlerde bazı televizyon kanallarının ana haber bültenlerinde "sera ürünlerinin hormonlu oldukları belirtilerek, kanser riskini artırdığı ve 10 Kasım-1 Nisan tarihleri arasında tüketilmemeleri gerektiği" LÖSEV aracılığı ile belirtilmiştir. Umarım halkımızı uyarmak adına bu ve benzeri konulardaki açıklamalar uzman kişiler aracılığı ile yapılır” diye konuştu.