Türk dünyasında ortak alfabe gündemi

Pamukkale Üniversitesi’nde (PAÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi tarafından üçüncüsü düzenlenen Akademi Buluşmalarının konuğu Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyat Bölüm Başkanı Atatürk Üniversitesi mezunu olan Prof. Dr. Nergis Biray oldu.
PAÜ Prof. Dr. İsmail Çetişli Konferans Salonu’nda düzenlenen ‘Türk Dünyasında Ortak Alfabe’ adlı konferansa Rektör Prof. Dr. Ahmet Kutluhan, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Durmuş Akalın, Dekan Prof. Dr. Yasemin Beyazıt, öğretim üyeleri ve öğrenciler katıldı.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından konferansın açılış konuşmaları sırası ile Dekan Prof. Dr. Yasemin Beyazıt ve Rektör Prof. Dr. Ahmet Kutluhan tarafından gerçekleştirildi.
“Etkinliklere çaba veren hocalarımıza, katılım sağlayan öğrencilerimize teşekkür ediyorum”
İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yasemin Beyazıt yaptığı konuşmada şunları ifade etti: “Bu konferans dizisi kapsamında Türk dünyasına ilişkin bir konuya yer vermek istedik. Bunu bilhassa tercih ettik. Bu dönem içerisinde hem fakülte olarak hem üniversitemiz büyük yoğun etkinlikler geçirdi. Çok güzel konuşmalar yapıldı. Paneller, konferanslar gerçekleştirildi. Fakülte olarak özellikle bölümlerimiz ve dekanlığımız kitap çalışmalarında bulunduk, yakında bunun da bir tanıtım etkinliğini gerçekleştireceğiz. Tüm bu etkinliklere çaba veren hocalarımıza, katılım sağlayan öğrencilerimize teşekkür ediyorum. Bugün aramızda Sosyal Bilimler Lisesi öğrencileri de mevcut. Onlarında bu etkinliğe katılmalarından dolayı mutluyuz hem müdürümüze hem öğrencilerimize katılımlarından dolayı teşekkür ediyorum. Etkinliğimizin başarılı geçmesinin temenni ediyorum. Katılım sağlayan Sayın Rektörümüz ve Rektör Yardımcımıza da teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.
“Bizler Pamukkale Üniversitesi olarak bir yüzümüzü batıya bir yüzümüzü doğuya, ata yurduna çevirmek zorundayız”
Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kutluhan yaptığı konuşmada şunları kaydetti: “Cumhuriyetimizin 100. yıl kutlamaları çerçevesinde birçok fakültemiz güzel etkinlikler yaptı. Hala bu etkinliklere devam ediyoruz. İnsan ve Toplum Bilimlerinde gerçekten kayda değer çalışmaları bizi onurlandırdı gururlandırdı. Tabi ki bugünkü toplantı güzel bir toplantı. Bunun içinde hepimizin kalbinin attığı topraklar geçen hafta da ordaydık. Dolayısıyla böyle bir toplantıyı düzenlemesine de Sayın Dekanımıza ve Hocamıza çok teşekkür ediyorum. Türk Cumhuriyetleri bizim ata yurtlarımızdır. Şuan da Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Pakistan, Türkmenistan, Azerbaycan olmak üzere bu ülkelerle olan ilişkilerimizi üniversite olarak çok sıkı tutuyoruz ve bunun sonucu olarak da İslami İlimler Enstitümüz, Oş Üniversitesi ve Özbekistan Buhari Araştırma Enstitüsü, Özbekistan Türk Tarih Kuruluyla çok ciddi bağlantılar kurdu. Çalıştay da yaptık. Kazakistan ile de geçen hafta çok önemli bir anlaşmaya imza attık. Bu da Bolashak anlaşmasıydı. Oradaki yüksek lisans ve doktora seviyesindeki öğrencilerin Milli Eğitim Bakanlığı yoluyla bize gelmesini sağlayan bir anlaşma. Bunun dışında da Avrasya Üniversitesi, Ali Han Üniversitesi yine de ikili anlaşmalarımızı yaptık. Tabi bu anlaşmaları değerlendirmemiz lazım. Bizler Pamukkale Üniversitesi olarak bir yüzümüzü batıya bir yüzümüzü doğuya, ata yurduna çevirmek zorundayız. State University of New York çift diploma anlaşmasını tabi ki heyecanla imzaladım. En kısa zamanda da Kazakistanla, Özbekistanla ya da başka bir Türk Cumhuriyetiyle en kısa zamanda ikili diploma anlaşmasını da imzalamak istiyorum. Buradan değerli hocalarımıza, fakültelerimiz, birimlerimize, bölümlerimize duyurulur. Hepinizin Türk Cumhuriyetlerine gitmenizi arzu ediyorum. Çocukken okuduğumuz o kitapları “Acaba oraları görebilir miyiz?’’ duygularıyla okudum bana nasip oldu en güzel şekliyle. İnsanın istemesi lazım. Nerden geldik, orada kimler var? Orada Özbekler var, Kazaklar var, Kırgızlar var. Hepsi bizi kucaklıyor. Hepsi bizimle hemhal olmak istiyor. Bu çerçevede birçok Türk Devletler Teşkilatı, Kültür Teşkilatı, Türk Devletler Üniversite Birliği gibi çalışmalar çok üst düzeyde devam ediyor. Bizler de bu çalışmaların alt yapılarını oluşturmamız gerekiyor. Bu noktada bugünkü konu ortak alfabe müthiş bir şey. Onu da inşallah ölmeden görürüz diyoruz. Bu noktada Prof. Dr. Nergis Biray Hocamızın çalışmalarını tebrik ediyoruz” dedi.
“Türklerin sosyo-kültürel, yani ulus kimliğinin yapıcısı ve temsilcisi Türkçedir”
Prof. Dr. Nergis Biray konferansta yaptığı sunumda özet olarak şunları vurguladı: “Son zamanlarda iyi gelişmelerin olduğu bir konu olan ‘Türk Dünyasında Ortak Alfabe konusunda bir müjdeyle başlamak istiyorum. Türk dünyasının kendi arasında ortak bir iletişim dili oluşturabilmesi için ortak bir Türk yazı dilinin oluşturulması tüm Türk dünyası için önemlidir. Bu konunun bir diğer yönü de tek bir Türkçe yazı dili etrafında bir araya geldiğimizde UNESCO gibi uluslararası kuruluşlarda kendimizi kendi dilimizle ifade etme hakkını sağlayacağız. Ortak iletişim dili ya da ortak dil hakkında kısaca şunları söylemek mümkündür: Toplumdaki fertlerin birbirine yaklaştırma, müşterek bir tarihi-kültürel kimlik etrafında birleştirme, ortak bir kimliğe mensup olma, dil vasıtasıyla gerçekleşir. Sürü olmaktan çıkıp insana dönüşen, insan olduktan sonra kimlik kazanıp önce ‘birey’e, sonra da ‘dilsel topluluğa’ dönüştüren de dildir. Türklerin sosyo-kültürel, yani ulus kimliğinin yapıcısı ve temsilcisi Türkçedir. Türk demek Türkçe konuşan, anadili Türkçe olan kimse demektir. O anlamda Türk dilini korumak ve tabi ki bu konuda birleşmeyi sağlamakta çok önemli. Son bir bilgi Türk Devletleri Teşkilatından son aldığımız bilgiye göre, benim son gittiğim toplantıda Türkmenistan ve Özbekistan’ın artık ortak Türk alfabesine ve bize daha yakın bir alfabeye geçmek için değişiklikler yapmaya başladığı haberini aldık. Bu çok sevindirici. Ayrıca Kazakistan ve Kırgızistan’ın da özellikle Kazakistan’ın Latin alfabesine geçmek konusunda tekrar değerlendirmelere başlayıp daha yakın bir alfabe hazırladığını duyduk. Hakikaten sevindirici bir haber oldu bizler için”dedi.
Konferansın sonunda konuklardan gelen sorular yanıtlandı. Rektör Prof. Dr. Ahmet Kutluhan, konferansa katkılarından dolayı Prof. Dr. Nergis Biray’a şilt takdim etti.