Tüketim çılgınlığına bilimsel tepki

ERZURUM (İHA) - Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü öğretim üyesi, Doç. Dr. Derya Tellan, reklamların tüketici ile buluşturulduğu medyanın, tüketim toplumunu oluşturmada baş role sahip olduğunu söyledi.

Tellan, Kültür Merkezi’nde verdiği “Sembolik tüketimin üretimi ve reklamların anlamı” konulu konferansta, bireyin gündelik yaşantısında maruz kaldığı reklam unsurlarını, tüketim alışkanlıklarının yeniden üretiminde ‘sembolik’ olarak kurdukları iletişim bağlamında ele aldı.

REKLAM VE TÜKETİM

Tellan, ‘reklamcılık’ ve ‘tüketim’ ilişkisi içerisinde inşa edilen ‘sembolik yaşantıları’ açıklarken, üç konu üzerinde durdu. Öncelikle, ‘nesne’nin günümüze gelinceye değin geçirdiği anlamsal dönüşümü tartışan Tellan, ardından tüketim toplumunun reklamlar ve semboller aracılığıyla inşasını sorgulama yoluna gitti. Son olarak Tellan, reklamların tüketici ile buluşturulduğu medyanın, tüketim toplumunun oluşumundaki başat rolünü vurguladı.

Günümüzde, sembolik anlamlar yüklenmiş nesnelerin bolluğunun geleneksel değiş-tokuş mantığını değiştirdiği üzerinde duran Tellan, reklamlarda bir ürünün sahip olduğu niteliklerin sunulmasından öte akılcı amaçların dışına taşan satın alma eylemlerini güçlendiren unsurların dikkat çekici hale geldiğini belirtti.

TÜKETİM TOPLUMU OLMA SÜRECİ

Medyanın, tüketim toplumunun oluşumunda önemli bir role sahip olduğunu vurgulayan Tellan, şunları kaydetti: “İçinde bulunduğumuz yüzyılda, sosyal yaşantımız ‘tüketim odaklı’ bakış açısı ve ‘gösteri toplumu’ anlayışı, ‘eğlence’ ve ‘seyirlik yaşam’ olguları üzerinden kurgulanmış bulunmaktadır. Reklamlar yoluyla markalara sadık tüketiciler açığa çıkarılmakta, mesajın içinde kurgulanan ‘eksiklik’, ‘yoksunluk’ ve ‘çaresizlik’ sorunlarına karşı geçici-hayali çareler üretilmektedir. Yine reklamlar yoluyla bireyin kimliğini ürünlerden geçerek yeniden inşa etmesi sağlamakta ve en nihayetinde ürünleri, kişisel tarz ve servet ile eşleştirmek gibi unsurlar hep reklam olgusuyla ön plana çıkarılmaktadır.”