Saraciye üretiminin kökeni, binek hayvanları için koşum takımı üretimine dayanmakta. Hayvancılığın gündelik yaşamdaki yerinin gittikçe azalmasıyla saraciye zanaatı yok oldu denecek vaziyete geldi. Erzurum’un saraciye mesleğini ifşa eden son temsilci Metin Mutaf, son temsilci olmaktan hem yakınmakta, hem de gurur duymakta olduğunu belirtti.
Mutaf,” Ben bu mesleğe 1982 yılında başladım. Bu meslek bana dede mesleğinden kalma bir meslek. Erzurum’da saraciye mesleğini bilen tek ben kaldım. Babamdan miras kalan mesleğim, artık tarihe karışmak üzere. Nostaljinin bir parçası olma yolunda ilerleyen bir mesleği icra etmeye çalışıyorum. Dedem ilk bu işe girmiş, ardından babam ve şimdi de ben bu işi yapıyorum. Bu iş benimle birlikte tarihe karışacak çünkü çocuklarımız bu işi yapmak istemiyor. Benden sonra ne bu işi yapmayı düşünen bir vekilim, ne de ata mesleğimiz olan saraçlığın devam etmesi için bir teşvik var.” dedi.
ÇIRAK YOKSA GELECEKTE YOK
Zamanın içinde yok olmasının en büyük sebeplerinden birisinin de saraciyeliğe yönelik çırak yetişmediğini vurgulayan Mutaf, “Ben bu mesleği dedemden öğrendim. Kemer, tasma, boncuk gibi işler yapıyorum. Artık meslekte çırak yetişmiyor. Meslekte bir başımıza kaldık. Okulların tatile girdiği dönemlerde çırak geliyor bazen ama onlar da bu mesleği yapmak istemiyor, kaçıyorlar. Eskiden ‘eti senin kemiği benim’ diyerek çırak getirirlerdi. Artık çırak da yetişmiyor. Gelen çırağa da en ufak bir söz söylesek hemen kaçıyor. Bu meslek artık yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Makine imalatı çıktı, ustalık son buldu ve artık imalattan halka satış yapıyoruz. Mesleğimiz artık elden gitti. Babamdan sonra şimdi ben ekmeğimi saraçlıktan çıkarıyorum. Artık yanımızda çalıştıracak çırak bulamıyoruz. Benden başka da Erzurum'da çekirdekten yetişen usta olduğunu zannetmiyorum. Bu nedenle saraçlık mesleği Erzurum'da benimle birlikte sona erecek. Artık saraçlık mesleği kalmayacak, belki de sadece ismini duyacağız. Bu bir sanattır, zanaattır. Üstelik Türkiye'nin dört bir yanına saraciye ürünleri yapıp satan da hep Erzurum olmuştur. Adı bu meslekle özdeşleşen Erzurum, bu zanaatı yaşatmayı bilmelidir. Şimdilerde maziyi aramakla birlikte, benden sonra bayrağı devralacak birilerinin olmasını çok isterim ama maalesef bunu başarabileceğimi sanmıyorum.”diye konuştu.