Afet İşleri Genel Müdürlüğü Afet Etüd ve Hasar Tespit Dairesi Çığ Araştırma Geliştirme Etüd ve Önleme Şube Müdürü Ömer Murat Yavaş, Zigana Dağı'nda yaşanan çığ felaketinin ihmalden kaynaklanmadığını, bir kaza sonucu meydana geldiğini söyledi.
Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü tarafından düzenlenen 3. Kar Kongresi'ne, dün de düzenlenen oturumlarla devam edildi.
ÇIĞ DEĞERLENDİRMESİ
Karın nimet mi? külfet mi? olduğu konusunun tartışıldığı oturumda, ''Çığda hayatta kalınabilir mi?'' konulu bildiri sunan Yavaş, 25 Ocak'ta Zigana Dağı'nda meydana gelen ve 10 kişinin yaşamını yitirdiği çığ düşmesi olayında herhangi bir ihmalin söz konusu olmadığını belirterek, ''Oradaki olay tamamen kazadır. Çığın meydana geldiği bölge muhtemel çığ bölgesi olarak biliniyor ama bölgede şimdiye kadar çığ düşmesi olduğu bilinmiyor. Orada yaşanan ihmalden ziyade kazadır'' dedi.
Çığda kar altında kalanların kurtarılması için elektronik alıcı ve vericilerin önemine dikkat çekerek, çığ tehlikesi olan alanlardan geçmek çok gerekli değil ise geçilmemesi uyarısında bulundu.
ÇIĞA YAKALANIRSANIZ
Çığın çok hızlı gelişip hareket ettiğine işaret eden Yavaş, çığın oluşması fark edildikten sonra mümkün olduğunca hızlı ve soğukkanlı olunması gerektiğini vurgulayarak, şunları söyledi: ''Çığ oluştuğu anda ya da yakalanıldığı anda ne yapılabileceğinin bilinmesi ile olur. Çığın kopma anında, insanın etrafında kişiyi saran bir çökme, oturma veya kırılma sesi oluşur. 1-2. saniyeler arasında, kar tabakaları hareket etmeye başlar, sanki biri insanın altından halıyı çekiyormuş gibi bir durum içine düşülür ve denge kaybedilerek düşülür. Tabakalar parçalanarak bloklara ayrılır. Tabaka yaklaşık 2 saniye içinde hızlanır ve hızı saatte 15 kilometreye çıkar. Bu an, çığdan kaçmak için tam sırasıdır. Aksi taktirde çok geç olacak ve eğer daha önceden planlanmış bir kaçış güzergahı yok ise büyük ihtimalle çığın içinden çıkılamayacaktır.''
ÇIĞ’IN ANORMAL HIZI
Çığın 2-5. saniye arasında hızının saatte 40 kilometreye çıktığını anlatan Yavaş, bu hızın 5-10 saniye arasında 70-130 kilometreye ulaştığını belirterek, şöyle devam etti: ''Çığ altında kalan kişinin bu esnada yapması gereken tek şey, yüzeyde kalmasını sağlayabilecek tek hareket olan yoğun bir şekilde yüzme hareketi yapmaktır. 10-15 saniye içinde çığ yavaşlamaya baslar. Ancak bu anda da hızlı bir şekilde yüzme hareketi yapmaya devam edilmeli ve aynı zamanda yüzün etrafında bir hava kesesi oluşturmaya çalışılmalıdır. Çığ durduğunda betonu andıran bir sertlikte enkaz oluşturarak durur. Çığ altında kalan kişi 4. dakika karın içinde ağzının etrafında sürekli nefes alıp vermeyle oluşan karbondioksiti solumaya baslar. Bu durum, kişide şuur kaybına neden olmaya başlayacaktır. 15. dakika kazazede şuurunu kaybetmiş ve bazen de beyin hasarı oluşmuş duruma gelir. Ancak hala hayattadır. 25. dakika, çığ altında tamamen gömülü durumdaki kazazedelerin yaklaşık yüzde 50'si hayatını kaybeder. 35. dakika kazazedelerin yaklaşık yüzde 70, 90. dakika yüzde 80'ni ölür. 130. dakika ise kazazedelerin yaklaşık yüzde 95'i ölür. Bu andan sonra kurtulanlar ise, hava kesesinden ziyade yüzeye çıkan hava kanallarına sahip olanlardır. Çığda hayatta kalanların yüzde 80'i yüzeyde kalanlardır. Çığlarda ölüm nedenleri yüzde 65 boğulma, yüzde 25'i ağaç, kaya veya diğer cisimlerin çarpması, yüzde 10'u da hipotermi ve şoktan oluşmaktadır.''
Karayolları Erzurum Bölge Müdür Yardımcısı Süleyman Turan da karın, karayolları üzerindeki olumsuz etkilerini anlattı.
Kış mevsiminin güzellikleri yanında birçok külfeti de bulunduğunu anlatan Turan, karayollarında karla mücadele için 9 çeşit araç kullanıldığını belirterek, ''Karayollarını sürekli açık tutmak için çalışıyoruz. Karla mücadele çalışmalarında en büyük sıkıntılarından birisini zincirsiz yola çıkan araçlar oluşturuyor. Yapılan değerlendirmeye göre kışın yola çıkan araçların yüzde 95'i zincir kullanmıyor. Bu da ulaşımın aksamasına neden oluyor'' diye konuştu.
Yarın sona erecek kongrede Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi araştırma görevlisi Nilüfer Gürer, ''Erzurum ilinde kış turizminin ekonomik yansımaları'' bildirisini sundu.
Hakkımızda
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene
Ekle
Günün
Haberleri