TÜİK Haziran 2014 TÜFE verilerini açıkladı. Erzurum İstatistik Bölgesi’nde, Haziran ayında fiyatlar Mayıs ayına göre yüzde 0.53 oranında arttı. Yıllık fiyat artış oranının yüzde 9,01 olarak kaydedildiği Erzurum Bölgesi’nde, fiyatlar 2013 aralık ayına göre de yüzde 5,75 oranında artarken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 8,70 olarak belirlendi.
TÜRKİYE ORTALAMASI VE ERZURUM
TÜFE verileri bazında, Türkiye ortalamasına göre, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde enflasyon, aylık bazda yüzde 0.22, 7 aylık bazda yüzde 0.05, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında yüzde 0.39 oranında yüksek çıktı. Erzurum Bölgesi yıllık TÜFE oranı ise ülke ortalamasının yüzde 0.15 oranında altında kaldı.
AĞRI BÖLGESİ TÜFE’Sİ
TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan istatistik çevresinde aylık bazda fiyatlar yüzde 0,08 oranında artış gösterdi. Bu bölgede yıllık fiyat artış oranı yüzde 8,46, 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 7,76 olarak kaydedildi. Ağrı Bölgesinde fiyatlar Aralık 2013’e göre de yüzde 5,55 oranında artış kaydetti.
MALATYA BÖLGESİ TÜFESİ
Malatya istatistik Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda mayıs ayına göre yüzde 0,57 oranında artış gösterdi. TÜİK verilerine göre TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli İstatistik Bölgesi’nde 7 aylık bazda yüzde 5,96, yıllık bazda yüzde 9,83 oranında fiyat artışı gözlendi. Malatya bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 8,53 olarak belirlendi.
VAN BÖLGESİ TÜFESİ
TÜİK verilerine göre, Haziran 2014 döneminde, TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda yüzde 0,30 oranında yükseldi. Van bölgesinde 2013 aralık ayına göre enflasyon yüzde 5,69, yıllık enflasyon yüzde 8,93 ölçeğinde belirlenirken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranını ise yüzde 8.10 düzeyinde oldu.
MAYIS AYI TÜFE’SİNDE BÖLGENİN ENLERİ
Doğu Anadolu Bölgesi illerini içeren 4 istatistik bölgede haziran ayı bazlı TÜFE’nin en yüksek olduğu bölgeler aylıkta yüzde 0,57 ile Malatya Bölgesi, 2013 yılı aralık ayına göre yüzde 5,96 ile Malatya bölgesi, Yıllıkta yüzde 9,83 ile Malatya Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında da yüzde 8,70 ile Erzurum bölgesi oldu.
ENFLASYON HAZİRANDA YÜZDE 0.31 ARTTI
Enflasyon Haziran'da TÜFE'de yüzde 0,31 arttı. Yıllık TÜFE ise yüzde 9,16 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haziran ayına ilişkin TÜFE ve Yİ-ÜFE verilerini açıkladı. TÜFE’de 2014 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 0,31, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,70, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,16 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 8,31 artış gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış yüzde 1,72 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Haziran ayında endekste yer alan gruplardan sağlıkta yüzde 0,98, lokanta ve otellerde yüzde 0,92, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,70, ulaştırmada yüzde 0,50 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 1,25 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Haziran ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0,06 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.
Yıllık en fazla artış yüzde 13,22 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 12,47), ulaştırma (yüzde 12,01), sağlık (yüzde 9,48), eğitim (yüzde 9,28) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Aylık en yüksek artış yüzde 0,71 ile Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak'da oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 6,57 ile Balıkesir, Çanakkale bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 9,99 ile Ankara bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 9,46 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis bölgesinde gerçekleşti.
Haziran 2014’te endekste kapsanan 432 maddeden; 68 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 247 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 117 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ YÜZDE 0,06 ARTTI
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 0,06, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,12, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,75 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 9,03 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,08 düşüş, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,13 artış, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 0,68 düşüş ve su sektöründe yüzde 0,05 artış olarak gerçekleşti.
En yüksek aylık artış kok ve rafine petrol ürünleri sektöründe gerçekleşti. Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; kok ve rafine petrol ürünleri (yüzde 1,72), ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) (yüzde 0,94), metal cevherleri (yüzde 0,94) alt sektörleridir. Buna karşılık basım ve kayıt hizmetleri (yüzde -3,29), kağıt ve kağıt ürünleri (yüzde -2,31) ve deri ve ilgili ürünler (yüzde -0,99) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.
Ana sanayi gruplarında en yüksek artış sermaye malında gerçekleşti. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Haziran ayında en yüksek aylık artış sermaye mallarında, en yüksek yıllık artış ise dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.
ZEYBEKCİ ENFLASYON RAKAMLARI İLE İLGİLİ AÇIKLAMA YAPTI
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Haziran ayı enflasyon rakamlarına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Haziran ayı enflasyon rakamlarına ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu: “Haziran ayı enflasyon rakamları açıklandı. TÜFE yıllık 9,16, ÜFE ise 9,75 olarak gerçekleşti. Tahminlerimiz doğrultusunda enflasyonun Haziran ayı itibariyle düşüş trendine girdiğini görüyoruz. Konjonktüre bağlı jeopolitik gelişmelere rağmen bu trendin yakalanması çok önemlidir ve bu trend Temmuz ayında da ivme kazanarak sürecektir. Enflasyonu düşürmek ve fiyat istikrarını korumak üzere faiz aracının kullanılmasına yönelik çekincelerimizi hep söyledik. Sağlıklı büyüme ve istihdam hedefini merkeze koyarak politika üretmenin tek çıkar yol olduğunu hep dile getirdik.
Dün, ABD Merkez Bankası Başkanı Yellen “faiz politikası, finansal istikrara değil istihdama odaklanmalıdır, ekonomik dinamizme odaklanmalıdır” dedi. ABD merkez bankası Başkanı, finansal istikrarı, faiz oranlarıyla düzenlemeye çalışmanın hem enflasyonda ve hem de istihdamda kötü etki yaratabileceğini açıklıkla ifade etti. Bu açıklama temelde bizim hep söylediğimiz faiz silahının hem ekonomide durgunlaşma hem de maliyet enflasyonu ortaya çıkarma riski taşıdığı söylemiyle birebir örtüşüyor.
Enflasyonun taleple ilgili kısmını düzenlemek için faiz dışındaki araçlar var ve bunları halihazırda Hükümet olarak kullandık ve kullanıyoruz. Kredi kartlarında ve kredilerde yapılan düzenlemeler, bankalarımızın kredi portföyünün tüketimden üretim ve ihracata doğru yönlendirilmesine yönelik tedbirleri aldık. Bireysel emeklilik sistemi vasıtasıyla tasarrufların arttırılması da bu kapsamda çok etkili oldu. Yani ekonomi için kullanılacak kaynak birikiminin önünü açarak da tedbir alınabiliyor talep kısmında da. Bunu Hükümet olarak çok başarılı olarak da yaptık, yapmaya da devam ediyoruz.
Enflasyonu istihdamın, üretimin önüne koyduğumuz zaman ortaya ciddi sorunlar çıkabilir. Bakın, önceki gün AB işsizlik oranları açıklandı. Biliyorsunuz Euro bölgesinde enflasyon çok düşük, 0,5 (yarım) puan seviyelerinde. Mayıs ayında AB’de işsizlik yüzde 10,3 oldu. Bu oran yüzde 10’un üzerinde seyrediyor uzun zamandır.
Ama burada asıl dikkati çekeceğim husus genç işsiz oranı. AB’de 25 yaş altı işsizlik Mayısta yüzde 22,2 oldu. İspanya’da yüzde 54, İtalya’da yüzde 43, Portekiz’de yaklaşık yüzde 35 olmuş genç işsiz oranı. Rusya, Almanya, İngiltere ve Fransa’dan sonra Avrupa’daki 5. büyük işgücüne sahip Türkiye’de ise AB ortalamasının çok altında yüzde 16,7 seviyesinde.
Bizim burada odaklanmamız gereken, önceliklendirmemiz gereken kısım burası olmalı diye düşünüyorum. Ekonomiyi canlı tutmak, ihracata yönelik üretimi ve sağlıklı büyümeyi gerçekleştirmek.
İç talep kaynaklı büyüme yerine ihracata dayalı büyümeye geçtiğimizi, ihracatın ekonomiyi güçlü tutmanın en önemli aracı haline geldiğini ve ekonominin temel sürükleyicisi olduğunu hep söyledim. Bunun için Merkez Bankasının da bu doğrultuda piyasanın önünde, cesur adımlarla ihracatı destekleyici adımlar atması yönündeki beklentimizi sürdürdüğümüzü de ifade etmek istiyorum.
Bu doğrultuda, enflasyonda yıl sonu hedeflerimizi yakalayacağımıza olan inancımı bir kez daha ifade ediyorum.”
GIDA FİYATLARINDAKİ ARTIŞ
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar,Haziran ayında tüketicide, gıda ve alkolsüz içeceklerdeki fiyat artışının 0,36 ve tüketici fiyatları artışının yüzde 0,31 olduğunu bildirerek,“bu yıl tarımda yaşanan sıkıntılara rağmen gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarındaki artış düşük kaldı” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, Haziran ayı enflasyonunun yüzde 0,36 arttığını,Haziran ayı itibarıyla son bir yıllık enflasyonun yüzde 9,16, oniki aylık ortalamalara göre yıllık enflasyonun yüzde 8,31 olduğunu belirtti.
ANA HARCAMA GRUPLARINDA TÜKETİCİ FİYATLARI
Gıda ve alkolsüz içeceklerde,tüketici enflasyonunun Mart’ta yüzde 2,1, Nisan’da yüzde 1,42 arttığını ve Mayıs ayında yüzde 1,35 gerilediğini hatırlatan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Haziran ayında Alkolsüz içecekler ve gıda fiyatlarındaki artış eğitim ve sağlığın altında kaldı. Fiyatlar giyim ve ayakkabıda yüzde 1,25, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,06 geriledi. Eğitimde yüzde 1,72, sağlıkta yüzde 0,98, lokanta ve otellerde yüzde 0,92, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,70, ulaştırma 0,50, ev eşyasında yüzde 0,46, eğlence ve kültürde 0,40, haberleşmede yüzde 0,08, arttı.”
Bayraktar, Haziran ayında yüzde 0,31 artan TÜFE enflasyonunun, Haziran ayı itibarıyla son bir yılık dönemde yüzde 9,16, oniki aylık ortalamalara göre yüzde 8,31 arttığını belirtti.Son bir yıllık gıda ve alkolsüz içecek fiyatları yüzde 12,47 arttı.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, tarımda üretici enflasyonunun, genelde gıda ve alkolsüz içeceklerdeki tüketici fiyatlarındaki artışın altında kaldığını hatırlattı.
TARIM VE GIDA DA FİYAT İSTİKRARI ŞART
Tarım ve gıda da fiyat istikrarının önemine vurgu yapan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Haziran ayı tarım, ormancılık ve balıkçılıkta fiyat artışı 14 Temmuz’da açıklanacak. O zaman tarım ve gıdada karşılaştırma daha net ortaya çıkacak. Üretici fiyatlarındaki artış, sürekli tüketici fiyatlarındaki artışın altında kalıyor. Tarım ve gıdada fiyat istikrarı şart. Üreticiden tüketiciye ürün uygun fiyatlarla ulaştırılmalı. Üretici de kazanmalı, tüketicide uygun fiyatla tüketebilmelidir.”
Bazı ürünlerde Haziran ayındaki fiyat artışının Mart-Nisan aylarında yaşanan don afetinin bir sonucu olduğunu,buna karşın, fiyatlarda düşüşler görüldüğünü bildiren Bayraktar, “Piyasaya sürülen ürün miktarındaki artışla birlikte fiyatlar istikrara kavuşacaktır. Nitekim 30 Haziran’da yaptığımız açıklamada da görüldüğü gibi tarla ürünlerinin piyasaya çıkmasıyla özellikle sebze ürünlerinde fiyat düşüşü meydana gelmiştir.
Patates, kabak, salatalık, taze fasulye, domates ve patlıcan fiyatlarında düşüş, limon, kuru kayısı, yumurta, elma, marul, toz şeker, yeşil soğan, çay ve ekmekte artış görüldü.
Patateste yüzde 4,59, kabakta yüzde 10,59, salatalıkta yüzde 10,73, taze fasulyede yüzde 11,68, domateste yüzde 12,13, patlıcanda yüzde 12,29 düşüş, limonda yüzde 24,74, kuru kayısıda yüzde 13,25, yumurtada yüzde 11,28, elmada yüzde 6,37, marulda yüzde 6,13, yeşil soğanda 3,99, çayda 2,73, ekmekte 1,42 artış oldu” dedi.