Erzurum’da 5 ayda 26 milyonluk dış ticaret

Ekonomi Bakanlığı 2015 Ocak-Mayıs dönemi dış ticaret verilerini paylaştı. Erzurum’da bu yılın ilk beş ayında 37 ihracat, 36 ithalatçı firma tarafından 8.5 milyon TL’lik ihracat, 17.5 milyon TL’lik ithalat olmak üzere toplam 26.1 milyon TL tutarında dış ticaret gerçekleştirildi.

İHRACAT

Erzurum’da 37 ihracatçı firma 5 ayda 8.5 milyon TL tutarında ihracat yaptı. İlden yapılan ihracat 2014 yılının aynı dönemine göre yüzde54.9 oranında geriledi. 2014 yılının 5 ayında 44 ihracatçı firma tarafından 19.0 milyon TL tutarında ihracat kaydedilmişti.

İTHALAT

Bu yılın ocak-mayıs ayları arasında İlden 36 ihracatçı firma 17.5 milyon TL tutarında ithalat gerçekleştirdi. Erzurum’dan yapılan ithalat2014 yılının aynı dönemine göre yüzde 15.4 oranında artış gösterdi. 2014 yılının 5 ayında 24 ithalatçı firma tarafından 15,2 milyon TL tutarında ithalat yapılmıştı.

ERZURUM’UN DIŞ TİCARET HACMİ

Erzurum’da bu yılın beş aylık bölümünde 73 dış ticaret firması tarafından 26 milyon 184 bin TL tutarında dış ticaret gerçekleştirildi. 2014 yılının ocak-mayıs diliminde Erzurum’dan 68 dış ticaret firmasınca 34.2 milyon TL tutarında dış ticaret kaydedilmişti.

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ, MAYIS 2015

İhracat yüzde 18,8, ithalat yüzde 14,4 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2015 yılı Mayıs ayında, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 18,8 azalarak 11 milyar 113 milyon dolar, ithalat yüzde 14,4 azalarak 17 milyar 866 milyon dolar olarak gerçekleşti.

DIŞ TİCARET AÇIĞI yüzde 6,1 AZALDI

Mayıs ayında dış ticaret açığı yüzde 6,1 azalarak 7 milyar 193 milyon dolardan 6 milyar 753 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 Mayıs ayında yüzde 65,5 iken, 2015 Mayıs ayında yüzde 62,2’ye düştü.

MEVSİM VE TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ SERİ

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat yüzde 13,6 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2015 Mayıs ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 13,6 azalırken, ithalat aynı kaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2015 yılı Mayıs ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 16,4, ithalat yüzde 11,4 azaldı.

AVRUPA BİRLİĞİ’NE İHRACAT yüzde 21,3 AZALDI

Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2014 Mayıs ayında yüzde 43,8 iken, 2015 Mayıs ayında yüzde 42,5 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 21,3 azalarak 4 milyar 721 milyon dolar olarak gerçekleşti.

EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKE ALMANYA OLDU

Almanya’ya yapılan ihracat 2015 yılı Mayıs ayında 1 milyar 16 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (689 milyon dolar), Irak (658 milyon dolar) ve İtalya (507 milyon dolar) takip etti.

İthalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin’den yapılan ithalat, 2015 yılı Mayıs ayında 1 milyar 935 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 846 milyon dolar), Rusya (1 milyar 785 milyon dolar) ve ABD (1 milyar 61 milyon dolar) izledi.

YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜNLERİN İMALAT SANAYİ İHRACATI İÇİNDEKİ PAYI yüzde 3,5 OLDU

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Mayıs ayında ISIC Rev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 92,8’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,5, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 31,5’tir.

YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜNLERİN İMALAT SANAYİ İTHALATI İÇİNDEKİ PAYI yüzde 15,7 OLDU

İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 80,4’tür. Yüksek teknolojili ürünlerin 2015 Mayıs ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 15,7, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 44,7’dir.

BAKAN ZEYBEKÇİ’NİN DEĞERLENDİRMESİ

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, “2015 yılında ihracatımızdaki düşüş her zaman söylediğimiz gibi büyük oranda parite kaynaklı olacak. Paritenin bu sevilerde seyretmesi durumunda ihracatımıza ve ithalatımıza yaptığı düşürücü etkinin yıl sonunda 12.6 milyar dolar seviyesinde olmasını öngörüyoruz" dedi.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Bakanlığı'nın 18 aylık dönemdeki faaliyetlerini düzenlediği basın toplantısında açıkladı. Bakan Zeybekci, “Ülkemizin turizmine yönelik önemli bir potansiyeli mevcut. Akdeniz ve Ege sahillerimizde Ege’nin komple kullanılmasını sağlayacak sadece oteller anlamında değil de Ege Denizindeki tüm turizm hareketleri için bir cazibe noktası olacağına inandığımız turizm ve ticaret serbest bölgeleri kurmak. Ege ve Akdeniz’in tamamında sahillerimizde bununla ilgili Orman ve Su İşleri Bakanımız, Maliye Bakanımız ve Turizm Bakanımızla ortak bir çalışma başlattık. Bunu da önümüzdeki dönemde bu bölgeleri kurduğumuzda buraların Akdeniz ve Ege’de farklı bir yapıyla cazibe noktaları haline geleceğini beraber göreceğiz” diye konuştu.

Dış Ekonomik ilişkiler Kurulu (DEİK), düzenlemelerine değinen Zeybekci, “Eylül 2014’te yapılan düzenlemeyle özel sektörün, daha etkin katılım göstereceği ve kamunun daha fazla destek vereceği bir yapıya kavuştu. Eylül’de DEİK kanunda değişiklik yapılmadan önce 41 olan kurucular kurulu, 99’a çıkarıldı. Kurucu kuruluşların en büyük 15 ilin 24 ticaret ve sanayi odalarıyla TİM’e bağlı tüm sektörleri temsil eden 26 ihracatçı birlikleri de buna ilave edildi. Atama ile değil seçimle belirlenen yönetim kurulunda üye sayısı 25’den 35’e çıkarıldı. Bugüne kadar olmayan 13 kişilik icra kurulu oluşturuldu” ifadelerini kullandı.

“TÜRKİYE ÜZERİNDE ETKİSİ DE HEMEN HEMEN 0 SEVİYESİNDE OLACAKTIR”

2015 yılına yönelik ekonomik beklentilerle ilgili ise Zeybekci, şu değerlendirmelerde bulundu:

“2015 yılına dönük küresel ekonomideki gelişmelere baktığınızda ABD ekonomisinin toparla sürecine girdiğini görüyoruz. Bu kapsamda Fed’in bu yılın sonuna doğru faiz artırımına gideceği öngörülüyor. Ancak burada da önemli bir konu var. Bu faiz artırımına gitmek Fed için genel anlamda bir söylenti ve beklenti yaratılarak dünya ekonomisinin bundan olumsuz şekilde etkilenmesi faizlere yansıması, dünyanın bundan çalkalanmasını hep beraber görüyoruz. Ama bu gerçekleştirme anlamında o kadar kolay bir sonuç olmayacak. Geçen yıl ile kıyasladığımızda, sadece pariteden kaynaklanan yüzde 22’lik bir düşüş yaşıyoruz. Geçen seneyle hemen hemen aynı şekilde doğrudan yabancı sermaye girişi sağlamamıza rağmen parite değişikliğinden dolayı yüzde 22’lik bir değişiklik. Faizi arttırdığınız zaman ABD’de Amerikan Dolarının cazip hale getirdiğiniz zaman dünyadaki bütün fonların dolar talep etmesiyle, doların değerinin yükselmesi ABD ekonomisi için, ABD ihracatı için sürdürülebilir değildir, cazip bir şey değildir. Fed’in faiz artırımında agresif bir politika izlemesini bu sebepten dolayı beklemiyoruz. Dolayısıyla Fed’in faizlerini yıl sonuna doğru düşük miktarlarda arttırmasını belki diyerek bekliyoruz. Bunun Türkiye üzerinde etkisi de hemen hemen 0 seviyesinde olacaktır. Türkiye dış ticarette yüzde 40’nı AB ile yapıyor. Doğrudan yabancı sermaye girişinin yüzde 75’e yakınını, AB’den alıyor. Fed’in yapacağı uygulamalar, faiz artışı yönündeki atacağı adımların Türk ekonomisini etkilemesi beklenendir ama diğer taraftan AB Merkez Bankası ekonomik canlanmayı temin etmek amacıyla şuan itibariyle 1.1 trilyon Euro’luk varlık alımına dayalı genişleyici bir politika uygulamasını seçti. Bunun Türk ekonomisinin üzerindeki olumlu etkileri ABD Merkez Bankası’nın alacağı kararlardan çok daha pozitif şekilde olacağından nötralize edecek hatta Türk ekonomisi için bir fırsat ortaya çıkaracaktır.”

Bu yılın ilk 5 ayında Irak, Rusya ve Ukrayna kaynaklı 2,5 milyar dolarlık mal ihracatı kaybının yaşandığını ifade eden Zeybekci, yıl genelinde bunun 3.6 milyar dolar seviyesine ulaşmasını beklediklerini bildirdi.

“2015 YILINDA İHRACATIMIZDAKİ DÜŞÜŞ HER ZAMAN SÖYLEDİĞİMİZ GİBİ BÜYÜK ORANDA PARİTE KAYNAKLI OLACAK”

Müteahhitlik sektörünün önemine dikkat çeken Zeybekci, “2014 yılında her şeye rağmen firmalarımız 2014 yılında 322 proje üstlendi. Toplam değeri 27 milyar dolar seviyesinde. 2015 yılının ilk 6 ayında 65 proje üstlenildi. Toplam bedeli de 8 milyar dolar seviyesinde. Şuana kadar Rusya ve Irak kaynaklı 300 milyon dolarlık bir kayıp yaşadık. Bunu diğer ülkelerdeki çok önemli projeleri şuanda Türk müteahhitlerimiz alıyor. Yaklaşık olarak 27-28 milyar dolarlık yurt dışı müteahhitlik hizmetlerimizin 22-23 milyar dolar seviyesinde 2015 yılında gerçekleşeceğini öngörüyoruz. 2015 yılında ihracatımızdaki düşüş her zaman söylediğimiz gibi büyük oranda parite kaynaklı olacak. Paritenin bu sevilerde seyretmesi durumunda ihracatımıza ve ithalatımıza yaptığı düşürücü etkinin yıl sonunda 12.6 milyar dolar seviyesinde olmasını öngörüyoruz. Sadece ilk 6 ayda paritede gerileme ihracatımızı 7.2 milyar dolar aşağı çekti. Petrol ve emtia fiyatlarında yaşanan düşüşün de ihracatımız üzerinde olumsuz etkisini görüyoruz. Yıl sonuna kadar görmeye devam edeceğiz. Yıl genelinde petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüşün ihracatımıza azaltıcı etkisi yaklaşık olarak 10.7 milyar dolar civarında olacağını tahmin ediyoruz. Dolaysıyla ilk 6 ayda ihracatımızın üzerinde 7.2 milyar doları pariteden yaklaşık 6 milyar doları emtia fiyatlarından gelen negatif bir etki var. Biz buna rağmen oldukça iyi bir performans gösterdik” değerlendirmesinde bulundu.

“DIŞ TİCARET AÇIĞININ 2015 SONUNDA 69 MİLYAR DOLAR SEVİYESİNE DÜŞMESİNİ BEKLİYORUZ”

Bakan Zeybekci, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Tahminlerimiz neticesinde 2015 yılı sonu itibariyle ihracatımızı, geçen seneki aynı rakamlarla kıyaslayacak olursak 147 milyar dolar, ithalatımızınsa 216 milyar dolara gerileyeceğini öngörüyoruz. Geçen yılın yüzde 65.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 yılı sonu itibariyle yüzde 68 civarında olmasını öngörüyoruz. Bavul ticareti serbest bölgelerden gerçekleşen net ihracatı da eklediğimizde ihracatımız 158,5 milyar dolar seviyesine ulaşacak. Bu değerlerle birlikte ihracatın ithalatı karşılama oranı tarihi bir zirveye ulaşacak. Yüzde 74 seviyesine yaklaşacak. İhracatın ithalatı karşıla oranı bu tarihi zirveye yaklaşırken hizmet gelirlerinde vermiş olduğumuz fazlalıklarda belki dış ticarette denge noktasına doğru yaklaştığımızı ilk defa görmüş olacağız. 2014’teki 84.6 milyar dolarlık dış ticaret açığının 2015 sonunda 69 milyar dolar seviyesine düşmesini 15.6 milyar dolarlık bir azalma bekliyoruz. 2014’te 46,5 milyar dolarlık bir cari açık verdik. Bunun bu yıl 38 milyar dolara inmesini bekliyoruz.”

“TÜRKİYE’NİN O BÖLGEDEKİ HAREKETLENMENİN OLMASI TABİ Kİ ETKİLEYECEKTİR”

Türkiye’nin güney sınırında güvenlik riskinin söz konusu olduğu hatırlatılarak, Türkiye’nin sınır ötesi hareket yapabileceği yönünde haberlerin olduğu ve böyle bir şey gerçekleşirse bundan ekonominin nasıl etkileneceği sorusuna Bakan Zeybekci, “Türkiye olarak bizi güvenlik anlamında, milli menfaatlerimiz anlamında rahatsız eden atılan adımlarla güneyimizde Türkiye’yi bu şekilde çevreleme hareketi veya bizim için Türkiye’de yaşayan insanların akrabalık bağlarının olduğu Suriye’nin toprak bütünlüğünü bozucu şekilde yapılacak olan çalışmanın veya böyle bir girişimin Türkiye tarafından müdahale edilmesi, Türkiye tarafından tepkiyle karşılanması son derece normal. Şimdi değilse bile ileride tehdit olması son derece muhtemel olan bir gelişme. Türkiye bununla ilgili hassasiyetlerini dile getirdi. Çok büyük bir ihtimalle de Türkiye’nin bu hassasiyetleri dikkate alınacaktır. Cumhurbaşkanımızın da söylediği gibi, Başbakanımızın da söylediği gibi o bölgedeki Türkiye’nin istemediği yönündeki gelişmelere Türkiye’nin tarafsız kalması, duyarsız kalması beklenemez. Mutlaka orada gerekli tedbirleri alacaktır Türkiye. Bu illa Türkiye oraya girecek anlamını taşımaz. Türkiye teknolojik anlamda da o bölgeye belirli bir mesafeden müdahale edebilir noktada olur. Oradaki gelişmeler bölgeyi rahatsız ediyor. Suriye’deki gelişmeler, Irak’taki gelişmeler bölge illerimizdeki yatırımları, ticareti, ekonomiyi olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Diğer taraftan da bir hayat var orada. Suriye ve Irak’taki bu hayatın en önemli tedarik merkezi Türkiye. Biz orada da Türkiye’nin o bölgeyle olan ticaretinin ne pahasına olursa olsun, orada iş yapan iş dünyamızın, şirketlerimizin daha çok iş yapması ve güvenli şekilde yapması içinde önemli çalışmalarımız var. Bunları birebir takip ediyoruz. Uluslar arası anlamda baktığımız zaman maalesef çok uzaktaki ülkelerin Japonya’nın Türkiye gidecek olan vatandaşlarla ilgili bölgedeki maalesef iki Japon vatandaşın yaşamış olduğu olumsuz gelişmeden sonra dikkatli olunması yönünde yapmış olduğu bir uyarı var. Bunun da etkilerini görüyoruz. Türkiye’ye gelen Japon iş dünyası temsilcileri gelirlerken biraz tereddütlü olarak geliyorlar. Türkiye’nin o bölgedeki hareketlenmenin olması tabi ki etkileyecektir” yanıtını verdi.

BAKAN ZEYBEKCİ'DEN "BÜYÜME" AÇIKLAMASI

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye'nin 2015'in 1. çeyreğinde iç tüketim katkısıyla yüzde 2.3 oranında büyüdüğünü, 2. çeyrekte daha yüksek büyüme beklediklerini açıkladı. Zeybekci, "Türkiye yüzde 5'in altındaki büyümeyle her zaman için yerinde saymak noktasında sayılır" dedi.

Ekonomi Bakanlığı'nın 18 aylık dönemdeki faaliyetlerini açıklayan Bakan Zeybekci, 2014 yılında cari açıkta yüzde 28.1'lik bir daralma gözlendiğini, cari açığın milli gelire oranının yüzde 5.8 seviyesine düştüğünü belirtti. Küresel ölçekte dolar, yabancı yatırım girişlerinde gözle görülür bir düşüş olduğunu vurgulayan Zeybekci, doğrudan yabancı yatırımların bütün dünyada yüzde 16.3 oranında daralarak 1.2 trilyon dolar olduğunu bildirdi.

Türkiye'nin 2013 yılında 12.5 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırım girişinin, 2014 yılında da yine aynı oranda tekrarlandığını belirten Zeybekci, Türkiye'nin dünyadaki daralmaya rağmen bir daralma yaşamadığını ve dünyada 22. sıradaki yerini koruduğunu vurguladı. Zeybekci, Türk vatandaşlarının yurtdışına yaptığı yatırımların 2014 yılında rekor seviyeye ulaştığını, 7 milyar dolarlık yurtdışı yatırımı gerçekleştirildiğini kaydetti.

2015 yılı rakamlarını açıklayan Zeybekci, "Türkiye, yeni açıklanan 2015 yılının 1. çeyrek büyümesi yüzde 2.3 gibi beklentilerin üzerinde bir büyümeyle karşılaştı. Bu büyüme oranıyla birlikte Türkiye son 22 çeyrektir ortalama yüzde 5.2'lik bir kesintisiz büyümeyi yakalamış oldu. Bu yıl ilk çeyrekte büyümenin iç talep kaynaklı olduğunu görüyoruz. Geçtiğimiz sene ihracatın büyümeye vermiş olduğu 1.8'lik büyümeyi 2015 yılında görmüyoruz. Aksine ihracatın büyümeye vermiş olduğu katkı, eksi seviyede" açıklamasında bulundu.