Türkiye ihracatçılar Meclisi Haziran ayı ihracat rakamlarını paylaştı. Erzurum’da bu yılın haziran ayında 1,8 milyon dolar, ocak-haziran ayları döneminde de 11,1 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirildiği bildirildi.
ALTI AYLIK DAĞILIM
TİM verilerine göre Erzurum’da bu yılın ilk yarısında en fazla tutarda ihracatın gerçekleştiği dönem 2,3 milyon dolarla mayıs ayı olarak belirlendi. Türkiye ihracatçılar Meclisi verilerine göre Erzurum’da ocak’ta 1.8 milyon, şubat ayında 1.6 milyon, mart ayında 2.0 milyon, nisan ayında 1.3 milyon, mayıs ayında 2.3 milyon dolarlık ihracat yapıldı.
BÖLGESEL VERİLER
Haziran ayında Erzurum’dan 1,8 milyon, KUDAKA Bölgesinden 2,6 milyon, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinden 23.6 milyon, Doğu Anadolu Bölgesinden 79.2 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Ocak-Haziran ayları arasında ise Erzurum’dan 11,1 milyon, KUDAKA’dan 15,3 milyon, Kuzeydoğu Anadolu’dan 128.4 milyon, Doğu Anadolu Bölgesinden ise 492,9 milyon dolarlık ihracat kaydedildi.
ERZURUM’UN PAYI
Erzurum’un haziran ayı ihracat değeri KUDAKA sorumluluk Bölgesinde yüzde 69,9, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde 7,92, Doğu Anadolu Bölgesinde 2,36 oranında pay gösterdi. Erzurum’un ocak-haziran aylarını kapsayan altı aylık dönemdeki payı ise KUDAKA’da yüzde 72,6, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde 8,69, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 2,66 oldu.
HAZİRAN AYI BÖLGE İLLERİ DAĞILIMI
Bu yılın haziran ayında Hakkari’den 19,4, Malatya’dan 21,3, Elazığ’dan 12.1, Iğdır’dan 11.8, Ağrı’dan 8,1, Erzurum’dan 1,8, Van’dan 2.9 milyon, Bingöl’den 70, , Erzincan’dan 803,9, Bitlis’ten 414,7, Kars’tan 8, Ardahan’dan 93,5, Tunceli’den 78,4 bin TL tutarında ihracat kaydedildi.
BÖLGE İLLERİ OCAK-HAZİRAN DÖNEMİ
2014’ün ocak-haziran ayları arasında Hakkari’den 123,1, Malatya’dan 140,2, Elazığ’dan 82,3, Iğdır’dan 65,6, Ağrı’dan 44.4, Erzurum’dan 11.1, Van’dan 15.2, Bingöl’den 2,9, Bitlis’ten 2.4 milyon dolar Erzincan’dan 4,2 milyon dolar, Muş’tan 506, Ardahan’dan 551, Tunceli’den 86 bin TL tutarında ihracat yapıldı.
TİM HAZİRAN AYI İHRACAT RAKAMLARINI AÇIKLADI
İhracat, Haziran ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,4 gerileyerek 11 milyar 703 milyon dolar oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2015 yılı Haziran ayı ihracat verilerini, Gebze Ticaret Odası'nda gerçekleştirilen basın toplantısında açıkladı. TİM verilerine göre Haziran ayında ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,4 gerileyerek 11 milyar 703 milyon dolar oldu. Yılın ilk yarısında ihracat yüzde 8,1 düşüşle 73 milyar 261 milyon dolara geriledi. Son 12 aylık ihracat ise yüzde 3,6 düşüşle 150 milyar 807 milyon dolar olarak gerçekleşti. Haziran'da dolar bazında ihracat yüzde 6,4 gerilerken, ihracatın kilogram değeri yüzde 5,4 artış gösterdi. Yine Haziran ayında AB'ye ihracat dolar bazında yüzde 5,5 gerilerken, kilogram bazında yüzde 8,4 artış yakalandı. Euro bazında AB'ye ihracat ise Haziran ayında yüzde 14,7 artış gösterdi.
İHRACATTA DÜŞÜŞ HIZI
Haziran ayında baz etkisi nedeniyle ihracattaki düşüş hızı azaldı. Bunun yanı sıra birim fiyatlardaki gerileme ve parite etkisi Haziran ayında da sürdü. Haziran ayında Euro/Dolar paritesinin geçen yılın aynı ayına oranla yüzde18 gerilemesinin aylık bazda ihracata 1,2 milyar dolar negatif etkisi oldu. İlk 6 aylık toplam parite etkisi ise toplamda 6,8 milyar dolara ulaştı. Bunda bir önceki yılın ilk yarısına göre ortalamada %19 gerileyerek 1,117 seviyesine inen parite etkili oldu.
YENİ HÜKÜMET BEKLENTİSİ
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, geçtiğimiz ay gerçekleşen seçimler sonrası herkesin gözü kulağının yeni kurulacak hükümette olduğunu belirterek "Ülkemizi uyum içinde geleceğe taşıyacak, seri bir şekilde istikrarı sağlayacak, "güçlü ve reformist bir koalisyon hükümetine” ihtiyacımız var. Bu anlamda bizim odak noktamız 'minimum risk, maksimum reform' dedi.
KÜRESEL RİSKLER
Küresel risklerin ekonomilerini zorladığı, Dünya ticaretinin daraldığı, etrafımızın adeta ateş çemberine dönüştüğü bir ortamda zaman kaybetmeye tahammülümüz yok diyen TİM Başkanı: "Önüne devasa hedefler koyan Türkiye'nin, bu hedeflerinden sapmaya tahammülü yok. Bu yüzden hükümetimizin bir an önce kurulabilmesi için tüm siyasi parti liderlerimizi, sağduyu ile hareket etmeye davet ediyoruz. Bizim de kurulacak olan yeni hükümetimizden beklentilerimiz çok net ve açık. Yeni kurulacak hükümetimizin "ihracat odaklı büyüme modeli” kurgulaması gerekiyor. Çünkü Türkiye'ye artık yeni bir paradigmaya, yeni bir büyüme modeline ve yepyeni bir bakış açısına ihtiyacı var. Yüksek katma değere dayanan, inovatif olmayı temel alan, bilgi ve teknoloji üretmeye odaklanmış yeni bir büyüme modeli, ihracatçılarımızın ve sanayicilerimizin en büyük beklentisi! Bugüne kadar, makro hedeflerde kazandığımız başarıları, mikro-ekonomik hedeflerde de başarma ihtiyacımız var. İşte bu yüzden biz, eğitimden, teşvik politikalarına, inovasyondan markalaşma süreçlerine topyekûn bir reform programının hayata geçirilmesini istiyoruz. Bu bağlamda Ekonomik Koordinasyon Kurulu çalışmalarının devamlılığını sağlamanın çok kritik olduğuna inanıyoruz. AB sürecinin hız kazanmasının, Türkiye'nin geleceği için hayati öneme sahip olduğuna inanıyoruz. Bu anlamda temennimiz yeni hükümetin, istikrarın devamlılığını sürdürecek ve toplumumuzun en yüksek hayrına olacak şekilde bir an önce kurulması ve hayata geçmesi” dedi.
TİM Başkanı ayrıca bugün devam edecek seçimlerle belirlenecek Yeni Dönem Meclis Başkanının ülkemize hayırlı olmasını diledi.
EKONOMİK GÜNDEM
Türkiye gündemine ilişkin değerlendirmede bulunan Büyükekşi "Dünya ticaretinin yüzde 10 daraldığı bir konjonktürde, Türkiye ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,3 büyüdü. Gerçekleşen büyümeyi, mevcut koşullar altında olumlu değerlendiriyoruz” dedi.
Yılın geri kalanı için de beklentilerinin pozitif olduğunu vurgulayan TİM Başkanı Büyükekşi "İhracatımızın yılın ikinci yarısında daha iyi performans göstermesini bekliyoruz. İhracatın artan katkısıyla, daha yüksek büyüme rakamına ulaşacağımıza inanıyoruz. Özellikle gelişmiş ekonomilerdeki pozitif büyüme beklentileri, bize bu süreçte yardımcı olacak. Zira Dünya Bankası en son raporunda, 2015 yılı dünya büyüme beklentisini yüzde 2,8 olarak revize etti. Büyüme hızına, gelişmiş ülkelerdeki toparlanma beklentileri olumlu katkı sağlıyor. Bu bağlamda ABD'nin yüzde 2,7, AB'nin ise yüzde 1,5'luk büyüme beklentisi bizim için önemli. Özellikle Avrupa'daki toparlanma ihracatımız için beklentilerimizi güçlendiriyor” dedi.
AVRO BÖLGESİ
Yunanistan'da yaşanan son gelişmeleri de değerlendiren Büyükekşi, "Yunanistan IMF'ye 1.6 milyar Euro'luk borcunu ödemeyeceğini açıkladı. Euro bölgesi tarafından sunulan "Kurtarma Paketi'ni kabul etmedi. Görüşmeler sonlandırıldı. Yunanistan Başbakanı, 5 Temmuz'da, "tartışmalı kurtarma paketini” referanduma sunacağını açıkladı. IMF tarafından da dün gece teyit edildiği gibi temerrüde düştü. Her ne kadar AB ile görüşmeler, Yunanistan tarafından sonlandırılmış olsa da, sağduyuyla bu meselenin aşılacağına inanıyoruz ” dedi.
Yunanistan'ın, Euro'dan ayrılma ihtimalinin ihracat açısından önemli bir risk taşımadığını vurgulayan TİM Başkanı Büyükekşi "Çünkü iki ülke arasındaki ticaret hacmi, komşu ülkeler olmamıza rağmen, hayli düşük. 2014 yılı verilerine göre Yunanistan, toplam ihracatımızda yüzde 0,9'luk paya sahip. Toplam ithalatımızın ise, yüzde 1,7'si Yunanistan'dan geliyor. Yunanistan'a ihracatımızda kimya, elektronik ve otomotiv sektörleri ön plana çıkıyor. Yunanistan'dan ithalatımızda ise petrol yağları, pamuk ve polimer ön plana çıkıyor. Dolayısıyla Yunanistan krizinin, dış ticaretimiz üzerindeki etkisinin sınırlı olmasını bekliyoruz. Ancak Yunanistan krizi yüksek borçluluk oranlarına sahip İtalya, Portekiz, İspanya gibi ülkelere de sıçrarsa, o zaman AB için büyük sıkıntılar yaşanabilir. Temennimiz, en büyük ticaret partnerimiz olan AB'nin bu sıkıntıları en kısa sürede atlatmasıdır” dedi.
FED GELİŞMELERİ
Tüm Dünya'nın FED'in faiz artırım sürecini yakından takip ettiğini söyleyen Büyükekşi, "FED'in Eylül'de faiz artırımı sürpriz olmayacak. Zaten birçok ekonomist Eylül'de faiz artışı bekliyor. Biz de sene sonuna kadar mutlaka kademeli bir faiz artışı bekliyoruz. Keza en son Eğilim Anketimizde, ihracatçılarımızın yüzde 40'ı da 3-6 ay içerisinde faiz artırımını beklediğini ifade etmişti. Faiz artırımı tüm gelişmekte olan ülkeler için oldukça önem taşıyor. Bu yüzden, bizim bu dönemi güçlü ve kararlı bir hükümet ile karşılamamızın önemli olduğunu düşünüyoruz. İhracatçılarımız da Pazar çeşitlendirmesi ve daha etkin finansman yönetimi ile bu koşullara şimdiden kendini hazırlamalı” dedi.
İNOVASYON
Türkiye'nin son yıllarda inovasyon konusunda hızlı bir gelişme kat ettiği vurgulayan Büyükekşi "Ar-Ge harcamalarının milli gelir içindeki payı son 10 yılda yüzde 0,48'den yüzde 0,95'e yükseldi. 2023 hedefimiz ise bu oranın yüzde 3'e yükselmesi. Bu konuda atılan somut adımları destekliyoruz. TİM olarak teknoloji, Ar-Ge ve inovasyona yapılan yatırımları çok önemli buluyoruz. Gebze Bilişim Vadisi de bu anlamda çok çok önemli bir adım. Geçtiğimiz ay temelleri atılan Bilişim Vadisi, 5 bin Ar-Ge firması ve 100 bin çalışan kapasitesi ile inovasyon ve teknoloji transfer merkezi olacak. İnovatif fikirlerin üretildiği, inovasyon ve teknoloji transferinin yapıldığı bir merkez olacak. Teknoloji transfer ofisi ve kuluçka merkezleri ile yeni girişimciler çıkacak. Katma değeri yüksek bilişim sektörü desteklenecek ve aynı zamanda tüm ekonomik iş kollarının teknoloji ve yazılım tabanlı büyüdüğü bir üst olacak. Bu merkezi hızlı bir şekilde hayata geçirdiğimizde Türkiye'nin teknoloji konusunda önemli bir atılım yapacağına inanıyoruz. Bu merkez, Türkiye'nin 2023 hedeflerine büyük katkı yapacak. Dolayısıyla Gebze Bilişim Vadisi'nin hayata geçirilmesinde emeği geçen herkese tekrar teşekkür ediyoruz” dedi.
İHRACAT ENLERİ
Büyükekşi, sektörel bazda haziran ayında en fazla ihracatı 1 milyar 975 milyon dolarla otomotiv endüstrisinin yaptığını vurgularken, bu sektörü 1 milyar 463 milyon dolarla hazır giyim ve 1 milyar 426 milyon dolarla kimyevi maddeler sektörlerinin takip ettiğini belirtti.
Haziran ayında en fazla ihracat yapılan 5 ülke Almanya, İngiltere, Irak, İtalya ve Fransa oldu. Almanya'ya ihracat yüzde 9, İngiltere'ye ihracat yüzde 2, Irak'a ihracat yüzde 7, İtalya'ya ihracat yüzde 6, Fransa'ya ihracat yüzde 16 geriledi.
En fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında, en yüksek ihracat artışı yüzde 60 ile Suudi Arabistan'a yakalandı. Mısır'a ihracat yüzde 18, Avusturya'ya ihracat 17 arttı.
İHRACAT NOKTALARI
Haziran ayında ihracat artışında öne çıkan noktalar şöyle sıralandı;
Haziran ayında Peru'ya ihracat yüzde 162, Cibuti'ye yüzde 157, Kongo'ya yüzde 148, Sudan'a yüzde 95, Fildişi Sahili'ne yüzde 80 arttı. Haziran ayında Ortadoğu'ya ihracat yüzde 3,3, Kuzey Amerika'ya yüzde 2 artarken, AB'ye ve Afrika'ya ihracat yüzde 6 azaldı. En fazla ihracat yapan ilk 10 il arasında, Haziran ayında en fazla ihracat artışını Gaziantep yakaladı. Gaziantep'in ihracatı Haziran ayında yüzde 4,4 artarken, Manisa'nın ihracatı yüzde 3,6 artış gösterdi. Haziran ayında Bursa'nın ihracatı yüzde 1,4 düşerken, Adana'nın ihracatı yüzde 4,5, İstanbul'un ihracatı yüzde 6, Kocaeli'nin ihracatı yüzde 6,3, Ankara'nın ihracatı yüzde 11,7, İzmir'in ihracatı yüzde 13,1, Denizli'nin ihracatı yüzde 17,6 ve Sakarya'nın ihracatı yüzde 21,3 geriledi.