ERZURUM’UN GİYSİ ÜZERİNE YOĞUNLAŞMIŞ, GÜZİDE BİR TİCARET MERKEZİ
ÖMER NASUHİ BİLMEN PASAJI
PASAJIN TARİHÇESİ
1986 yılında dönemin Belediye Başkanı Necati Güllülü ve Kenan Evrenin katılımıyla faaliyete geçen Ömer Nasuhi Bilmen Pasajı, Kenan Evren Pasajı olarak hizmete açıldı.
Belediye Başkanı Ersan Gemalmaz döneminde, pasajın adı değiştirilerek şehrin büyük din adamlarından ve Erzurum müftülüğü de yapan Ömer Nasuhi Bilmen'in ismi verildi. Bin 500 metre kare kapalı alan üzerine tek katlı yapılan ve kapalı otoparkı bulunan pasaj, şehrin en eski ve işlek ticaret merkezlerinden birisi konumunda. Çoğunluğunu giysi mağazalarının oluşturduğu 34 dükkanlı yer aldığı Ömer Nasuhi Bilmen Pasajında yaklaşık 90 kişi istihdam ediyor.
ERZURUM’DA TİCARET SEKTÖRÜ CANLILIĞINI YİTİRDİ
Erzurum’un merkezi bir yerinde konuşlandırılmış olan Ömer Nasuhi Bilmen Pasajı’nı ve Erzurum ekonomisinin genel tablosunu yönetici Ebubekir Odacı’yla görüştük.
Halkın alım gücündeki ciddi düşüş sürecinin kentin bütün esnafını olduğu gibi kendilerini de olumsuz etkilediğini kaydeden Ebubekir Odacı, Erzurum’un ekonomik panoraması içinde, esnafın durumlunu “kent ekonomisi düzlüğe çıkmadıkça esnafın yüzü gülmez” sözleriyle tarif etti.
TİCARETİN TADI KAÇTI
Ticaret sektöründe ciddi bir durgunluğun yaşandığına işaret eden Odacı: “Ticaretin tadı yok. Esnaf bütün varlığını ortaya koyarak aldığı malların bekçiliğini yapıyor. Satışlar yok düzeyinde. Vatandaş günübirlik yaşıyor. Esnaf da bundan olumsuz etkileniyor.” dedi.
Erzurum’da tarım sektörü başta olmak üzere ile katma değer sağlayacak sektörlerde yatırım olmadığını, bunun sonucunda işsizliğin çığ gibi büyüdüğünü söyleyen Odacı esnafın halka bağlı olduğunu, halkın yoksulluğunun esnafı da tükenme noktasına getirdiğini açıkladı.
YATIRIM ŞART
Erzurum’da ekonomik canlılığın ön koşulunun kamu ve özel sektör yatırımlarına bağlı olduğunu, bunun içinde yatırım koşullarının düzeltilmesi gerektiğini ifade eden Odacı 5084 sayılı teşvik yasasının uygulanabilir hale getirilmesini ve doğuda yatırım yapacak yatırımcılara çok özel muafiyetler sağlanması gerektiğini söyledi.
Odacı “Yatırımcılar genelde batı tarafına yatırım yapıyor. Şehrimizdeki iklim şartları yatırımcıyı bu bölgeden uzaklaştırıyor. Bunun için Doğu Anadolu Bölgesine ayrı Teşvik Yasası çıkarılması kanaatindeyim. “dedi.
ÖMER NASUHİ BİLMEN PASAJI ÖRNEK ESNAFLA HİZMET VERİYOR
Ömer Nasuhi Bilmen Pasajı’nın örnek terbiyede esnaf barındırdığını kaydeden Odacı pasajda güvenlik açısından problem bulunmadığını belirterek: “Pasajımız güvenlik yönünden ailelerin rahatça gelip alış veriş yapabileceği ender pasajlardan birisidir. Esnafımız birbiriyle uyum içerisinde ve halka en iyi hizmet verme amacındadır. “ şeklinde konuştu.
Odacı; ”Güvenlik yönünden hiç bir sıkıntımız yok. Ancak iş merkezimizin etrafına çevre düzenlemesi yapılarak güzel bir görünüme kavuşturulması lazım. Şehrimizin büyük sorunu olan otopark, pasajımıza gelen müşterilerimizin de büyük sorunudur. İşlerimizin düşüşte olmasının diğer bir nedeni de budur. Halk aracını park edip alış veriş için pasajımıza gelemiyor. “ dedi.
Ömer Nasuhi Bilmen Pasajı’nın esnafını dolaştık. Onların görüş ve düşüncelerini öğrendik. İşte Ömer Nasuhi Bilmen Pasajı esnafının ifadeleriyle pasajın örgüsü ve kent ekonomisi…
LOKMACI: “ KENT EKONOMİSİ GERİLEME SÜRECİNDE”
Doğan Mefruşat İşletmecisi Sami Lokmacı Geçen yıllara oranla iş potansiyelinin düşük olduğunu söyledi.. Lokmacı; "İş potansiyeli geçen yıllara oranla düşüşte. Bunun nedeni ise Erzurum ekonomisinin geriye gitmesidir. Halkımızın durumunun içler acısı olması, esnaf olarak bizlerinde işlerini olumsuz etkiliyor. Çalışabilecek yaştaki insanlarımızın büyük bir bölümü işsiz. Esnafın işlerinde düzelme olması için ilk önce şehrin insanının alım gücünü artıracak yatırımların yapılması, istihdama yönelik yatırımların gerçekleşmesi lazım.” dedi. Erzurum’un turizm bakımından gelecek vaat ettiğinin altını çizen Lokmacı, kış turizmi başta olmak üzere termal, doğa ve tarih turizmi alanlarında yatırımlar yapılması halinde Erzurum’un tanınacağını ve bunun da yatırımcıyı cezb edeceğini belirtti.
TEMUÇİN:”VERGİ VE SİGORTA GİDERLERİ ÇOK YÜKSEK”
Tem_San Ses, ışık, Sahne, Medya, iletişim Mağaza sahibi Ahmet Temuçin Ömer Nasuhi Bilmen Pasajı’ndaiş Potansiyelinin yüksek olduğunu ancak, işletme maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle kar elde edemediklerini anlattı. Temuçin: “ "Alım satımda kar oranı çok düşük. Vergi ve sigorta pirimlerinin, yüksek olması nedeniyle para kazanamaz hale geldik. 10 kişi yanımda istihdam ederken şimdi 2 kişi çalıştırabiliyorum. Bunun nedeni ise sigorta pirimlerinin yüksek oluşu. Elektrik, su, telefon paralarını ödeyemez haldeyiz. Özellikle istihdamı artırmak için işçilerin sigorta pirimlerinin düşürülmesi lazım. Hükümetimiz bu konuda gerekli çalışmalar yapmalı. Bu olursa hem esnafa hemde işsiz kalan insanlara büyük katkı sağlanacaktır." dedi.
TOPÇU: “ ESNAFIN ELİ KOYNUNDA”
Furkan giyim Mağaza sahibi Furkan Topçu'da iş potansiyelinin düşük olmasından yakındı. Topçu; "Ticari aktivite çok düşük. Bunun nedeni ise halkımızın alım gücünün düşük olması. Erzurum ekonomisi krizden henüz kurtulamamıştır. Buna bağlı olarak biz esnaflarda iş yapamaz hale geldik. Bunun önüne geçilmesi ve çözüme gidilebilmesi için Erzurum'da ciddi bir yatırım sürecinin başlaması gerekli. Turizm yönünden ilimiz gayet zengin. ancak şehrimiz bu zenginliğinden bir türlü faydalanamıyor. Siyasetçilerimize ve İş adamlarımıza sesleniyorum. Erzurum sizlerden çok şey bekliyor. Lütfen artık Erzurum'u bekletmeyin. Çünkü beklemeye tahammülü kalmamıştır."şeklinde konuştu.
Mütevazi bir ticaret merkezi
KUYUMCULAR ÇARŞISI
Esnafının kent ekonomisinin durgunluğundan şikayetçi olduğu Ömer Nasuhi Bilmen çarşısından Kuyumcular Çarşısı’na yöneldik. Çarşı Vakıflara ait bulunuyor. Üst katlarında büroların yer aldığı vakıf çarşısı, giriş bölümünde kuyumcu esnafının yer alması sebebiyle Kuyumcular Çarşısı olarak biliniyor. Çarşının esnafıyla , esnafın genel durumu ve kent ekonomisi üzerine konuştuk. İşte bize aktardıkları:
ÇAKIR: “ HALK PASAJLARI TANIMIYOR”
Kuyumcular çarşısında Çakır Kuyumcusu işleticisi olan Emre Çakır, çarşılarının Erzurum'un en eski çarşısı olduğunu ve buna rağmen çarşıyı tanımayan insanların bulunduğunu söyledi. Çakır; "İş potansiyelimiz maalesef düşük. Bunun nedeni çok eski çarşı olmasına rağmen halen daha Erzurum insanı tarafından bilinmemesidir. Diğer bir nedeni ise Erzurum ekonomisinin çöküş süreci içerisinde olması. İnsanlarımız işsiz. Esnaf olarak diyorum ki: Şehrin insanı zengin olursa esnafı da zengin olur. Şayet fakir olursa esnafı da fakir olur. Bu yüzden insanlarımıza istihdam imkanı sağlayabilecek yatırımlar yapılmalı. Halkın alım gücü artırılmalı. Zaten bu isteklerimiz gerçekleşirse bizlerde buna bağlantılı olarak kalkınacağız.” dedi.
AKSU:”ESNAF PERİŞAN”
İş Potansiyelinin düşük olmasından dert yakınan Aksu Kuyumcu işleticisi Murat Aksu, esnafın içler acısı halde olduğunu öne sürdü.. Aksu: "İş Potansiyelinde aşırı derecede düşüş var. Esnaf kendi yağıyla bile kavrulamaz hale gelmiştir. Esnafın düzelmesi için Erzurum ekonomisinin düzeltilmesi gerek. İnsanlarımızın büyük bir bölümü işsiz. Halkımızın alım gücü çok düşük. İnsanlarımız artık eve bir kuru ekmek nasıl götürebilirimin hesabını yapıyor. Durum böyle olunca insanlar diğer ihtiyaçlarını karşılayamıyorlar. Biz de esnaf olarak perişan duruma düştük. Şu an dışarıya yaptığımız işlerle ayakta durmaya çalışıyoruz. Bu satışlarımızda olmasa şu an ne yapardık bilmiyorum.Uzun lafın kısası esnafın durumu içler acısı." ifadeleriyle özetledi esnafın durumunu.
PEKER: “ 8 KİŞİ ÇALIŞTIRIRKEN, ŞİMDİ KENDİMİ BİLE GEÇİNDİREMİYORUM”
Şark Kuyumcu İşleticisi Erdal Peker, iş potansiyellerinin düşüklüğü yüzünden elektrik, su, telefon paralarını ödeyemez hale geldiklerini belirtti. Peker; "İş Potansiyelinde büyük bir düşüş var. Halkımızın alım gücü sıfır. İşlerimizin güzel olduğu dönemlerde ben 8 kişi yanımda çalıştırıyordum. Ancak şimdi 2 kişi çalıştırıyorum. Bu iki kişinin de haftalıklarını vermekte zorlanıyorum. Düşünsenize 8 kişi çalıştıran bir esnaf şu an 2 kişinin haftalığını vermeye zorlanıyor. Esnaf olarak bizlerin durumu bundan ibaret. Hükümete sesleniyorum: Erzurum insanı işsizlikten bunalmış, istihdam sağlanacak yatırımları bekliyor.” sözleriyle sıkıntılarını aktardı.
SEZEN: “52 YILLIK TARİHİ ÇARŞIYI TANIMIYONLAR ÇOĞUNLUKTA”
Teknik Terzihanesi Sahibi İbrahim Sezen, çarşıda ticari canlılığın, Erzurum genelindeki esnafın durumuyla örtüşecek şekilde azaldığını kaydetti. Sezen, "1952 yılında yapılmış olan bu çarşı bırakın yerli yabancı turisti, Erzurum halkı tarafından bile bilinmiyor. İş potansiyelinin düşük olmasının en başta gelen nedeni; Çarşı, Pasaj ve iş merkezlerinin halk tarafından tanınmamasıdır.. Diğer nedeni ise Erzurum'da ki iş imkanlarının kısıtlı oluşu ve Erzurum insanının alım gücünün çok düşük olmasıdır. Ben şu kanaati taşıyorum. Erzurum'a yatırımın yanı sıra Memuruna da zam yapılarak piyasaya canlılık getirilmeli. Bizler şu ana kadar tasarruflarımızı tüketiyoruz. Yarın bitince ne yapacağız. Erzurum’da ne yazık ki devlet olsun özel sektör olsun herhangi bir yatırım gerçekleşmiyor. Hiç olmasa memura zam yapılsın da onlar belki alış veriş yaparlar. “ sözleriyle esnafın içine düştüğü durumu aktardı.