Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Arnavutluk Başkanı Edi Rama ile gerçekleştirdiği basın toplantısında, “Netanyahu hükümetinin bölgesel kapsamının ötesinde artık küresel düzeni tehdit eder hale gelen saldırganlıkları hakkındaki görüşlerimizi paylaştık. Gazze'de 1 yıldır devam eden soykırım tüm insanlığın ortak utancıdır. Bu nedenle acilen kalıcı ateşkesin sağlanması, insani yardımların ulaştırılması ve İsrail üzerinde gerekli baskının oluşturulması için uluslararası toplum olarak elimizden gelen gayreti göstermemiz gerekiyor” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Arnavutluk Başbakanı Rama düzenlediği ortak basın toplantısında yaptığı açıklamada, “Ticaret ve yatırım alanlarındaki girişimlerimizi halklarımızın refahını artıracak adımlar olarak görüyoruz. Bu çerçevede, ticaret hacmimizi ilk aşamada 2 milyar dolar düzeyine çıkarmak için müşterek çabalarımızı sürdürüyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ile baş başa görüşmesi ve Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi ikinci toplantısının ardından, ortak basın toplantısı düzenleyerek açıklamalarda bulundu.
Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi İkinci Toplantısı için geldikleri dost ve kardeş ülke Arnavutluk'ta bulunmanın bahtiyarlığını yaşadığını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bildiğiniz üzere geçtiğimiz sene, Arnavutluk'ta diplomatik ilişkilerimizin tesisinin 100'üncü yıl dönümünü idrak ettik. Tarihî bağlar ve kültürel yakınlıktan güç aldığımız Arnavutluk'la dostane ilişkilerimiz esasen bir asrın çok daha ötesine uzanıyor" ifadelerini kullandı.
Bu tarihî, beşeri ve kültürel temel üzerine 2021'de inşa edilen stratejik ortaklığı bugünkü istişarelerle daha da derinleştirdiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şubat 2023'te Ankara'da düzenlenen ilk konsey toplantısında belirlenen iş birliği alanları üzerinde ayrıntılı görüş alışverişinde bulunduklarını aktardı.
“GÖRÜŞMELERİMİZDE KARŞILIKLI YATIRIMLARIMIZI ÇEŞİTLENDİRME KONUSUNDA MUTABIK KALDIK”
İmzalanan ortak bildiri ile konseyin çeşitli alanlarda geliştirilmesi ve derinleştirilmesi yönündeki kararlılığı vurguladıklarını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: "Tarım, yükseköğretim ile halkla ilişkiler ve iletişim alanlarında az önce imzaladığımız üç anlaşmayla iş birliğimizi ilerletme irademizi teyit etmiş olduk. Ticaret ve yatırım alanlarındaki girişimlerimizi, halklarımızın refahını artıracak adımlar olarak görüyoruz. Bu çerçevede, ticaret hacmimizi ilk aşamada 2 milyar dolar düzeyine çıkarmak için müşterek çabalarımızı sürdürüyoruz. Görüşmelerimizde karşılıklı yatırımlarımızı günümüz koşullarında avantaj sağlayacak yenilikçi sektörleri içerecek şekilde çeşitlendirme konusunda mutabık kaldık. Sağlık alanındaki güçlü iş birliğimizi de 2021'de rekor sürede inşa ettiğimiz Fier Dostluk Hastanesi'nin ortak işletmesiyle sürdüreceğiz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu açıklamalarda bulundu: “Stratejik ortağımız ve NATO müttefikimiz Arnavutluk'un silahlı kuvvetlerinin askerî teçhizat ve eğitim alanlarındaki ihtiyaçlarının karşılanması noktasında da gereken desteği vereceğiz. Değerli dostum Başbakan Sayın Rama'yla FETÖ başta olmak üzere terör örgütleriyle ortak mücadele konusunu da ele aldık. İnşallah bugün aldığımız kararlar suretiyle terör örgütleriyle mücadelemize etkin şekilde devam edeceğiz. Sayın Başbakan ile küresel ve bölgesel meseleler hakkında da fikir teatisinde bulunduk. Arnavutluk'un gerek bölgemizde gerek uluslararası alanda barış ve istikrarın tesisine yönelik çabalarını takdirle takip ediyoruz. Gazze başta olmak üzere işgal edilmiş Filistin topraklarındaki ve Lübnan'daki İsrail mezalimi görüşmemizin öncelikli gündem maddeleri arasında yer aldı.”
“GAZZE'DE BİR YILDIR DEVAM EDEN SOYKIRIM TÜM İNSANLIĞIN ORTAK UTANCIDIR”
Netanyahu hükûmetinin, bölgesel kapsamının ötesinde artık küresel düzeni tehdit eder hâle gelen saldırganlıkları hakkındaki görüşlerini de paylaştığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gazze'de bir yıldır devam eden soykırım tüm insanlığın ortak utancıdır. Bu nedenle acilen kalıcı ateşkesin sağlanması, insani yardımların ulaştırılması ve İsrail üzerinde gerekli baskının oluşturulması için uluslararası toplum olarak elimizden gelen gayreti göstermemiz gerekiyor. Bu konuda Arnavutluk'un da üzerine düşeni yerine getireceğine samimiyetle inanıyorum" ifadelerini kullandı.
Arnavutluk Başbakanı Rama ile birlikte Diyanet İşleri Başkanlığı ve Diyanet Vakfının desteğiyle Türk halkının Arnavutluk'taki Müslüman kardeşlerine hediyesi olan Namazgâh Camii'nin açılışını gerçekleştireceklerini anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, emeği geçenlere teşekkür etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Balkanlar'ın en büyük camisi olan bu güzide eser, İslam'ın yüce değerleri olan barış ve birlik duygusunun yeşereceği bir ibadethane olacaktır" dedi.
Arnavutluk Başbakanı Rama başta olmak üzere tüm Arnavut halkına samimi misafirperverlikleri için tekrar teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Değişik alanlarda, askerî, siyasi, ekonomik, ticari bütün bunların yanında turizme yönelik attığımız ve atacağımız adımlarla istişarelerimizin ve aldığımız kararların hayırlara vesile olmasını diliyorum" diye konuştu.
ARNAVUTLUK BAŞBAKANI RAMA: “GAZZE'DE YAŞANANLAR KÜRESEL ÇAPTA BİR TRAJEDİDİR”
Arnavutluk Başbakanı Rama da konuşmasında Tiran ziyareti için Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkürlerini ve en içten şükranlarını dile getirerek, "Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin ikinci toplantısını gerçekleştirdiğimiz için gerçekten çok mutluyum. Burada sadece bu iş birliğinin stratejik karakterini daha da güçlendirme kararlılığını teyit etmekle kalmıyoruz, aynı zamanda yapılan anlaşmaların somut uygulamasını ve bu ilişkinin olağanüstü potansiyelini de değerlendirebiliyoruz" dedi.
İki ülke arasında savunma alanında iş birliğini değerlendiren Arnavutluk Başbakanı Rama, "Arnavutluk Cumhuriyeti'nin askerî sanayisinin güçlendirilmesinde yeni bir aşamanın teyit edilmesinden ve Türkiye'nin dünya çapında çok büyük bir noktaya ulaştığının herkesçe bilindiği bu ilişkinin askerî açıdan güçlendirilmesinde yeni bir aşamanın teyit edilmesinden kesinlikle çok memnunuz" diye konuştu.
Arnavutluk Başbakanı Rama, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarıyla ilgili "Gazze'de her gün yaşananlar küresel çapta bir trajedidir. Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığı ve Filistin halkının kendi devletinde özgür yaşama hakkının inkâr edilemez olduğu konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'la aynı değerlere sahibiz” açıklamasında bulundu.
RAMA: “TÜRKİYE ASKERİ SANAYİDE BÜYÜK BAŞARILARA İMZA ATMIŞTIR”
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, başkent Tiran'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Türkiye dünyaca bilindiği üzere, askeri sanayide üretim yapma noktasında büyük başarılara imza atmıştır. Biz de askeri sanayi konusunda hangi konularda yatırım yapacağımızı kesin bir şekilde belirledik. Bu süreçte Türkiye'nin Arnavutluk'a çok sayıda kamikaze dron hediye etmesi ayrıca önemli” dedi.
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ortak basın toplantısı düzenledi. Başkent Tiran'daki toplantıda Rama, Tiran'a yaptığı ziyaretten dolayı Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür etti. Yüksek Düzeyli İstişare Konseyi Toplantısı'nda iki ülke arasındaki iş birliğinin stratejik yönünü güçlendirme noktasında sağlanan anlaşmaların somut gerçekleşme oranını değerlendirdiklerini belirten Rama, “Aynı şekilde ilişkilerimizin olağanüstü potansiyelini de değerlendirdik. Türkiye Cumhurbaşkanı ile her görüştüğümüzde haklı olarak Türkiye ve Arnavutluk arasındaki ticari hacmin iki ülke arasındaki gerçek potansiyeli gerektiği gibi yansıtmadığını ifade etmiştir. Kendisinden de duyduğunuz şekilde ortak hedefimiz en kısa zamanda bu hacimde 2 milyar euro düzeyine varabilmektir. Bundan sonra bu hacmin daha fazla artması için ikinci bir aşama açılabilir” dedi.
“Türkiye sadece milyonlarca turisti karşılayan bir ülke değil, bilgi açısından mükemmel seviyede kapasiteye sahip”
Arnavutluk'u ziyaret eden Türk vatandaşlarının sayısının bu yılın ilk 8 ayında yüzde 85 oranında arttığını aktaran Rama, “Diğer yandan dost ülkeden seyahat ajanslarının ve tur operatörlerinin devamlı artmakta olan ilgisine bakınca bu sayının önümüzdeki yılda daha yüksek olacağını ümit ediyorum. Bu çerçevede Türkiye tarafından turizm sektöründe daha doğrudan yatırımların yapılması gerektiği konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan yeniden altını çizdi ve elbette ikimiz tam anlamıyla bu noktada mutabık kaldık” şeklinde konuştu.
Türkiye'nin turizm alanında baş döndürücü bir dönüşüme imza attığını kaydeden Rama, “Artık Türkiye sadece milyonlarca turisti karşılayan bir ülke değil, aynı zamanda bilgi açısından mükemmel seviyede kapasiteye sahip. Bu bilgiler ise bizim için çok kıymetlidir” ifadelerini kullandı.
İmzalanan anlaşmalara değinen Rama, “Bunların hepsi önemliydi ama en önemlisi ve en çok olumlu karşıladığımız, biraz da tarafımızca çokça beklediğimiz anlaşma İstanbul Teknik Üniversitesi'nin Tiran'da kurulmasına dair anlaşma oldu. Bu anlaşma birçok açıdan çok önemli. Elbette bu anlaşma yüksek düzeyde yeni bir yükseköğretim alanını getirecek. Çünkü bu üniversite dünyanın en iyi üniversitelerinden biri. Ayrıca başka bir sebepten dolayı da önemli. Türkiye Cumhuriyeti'nin uygulamalarında ilk kez böyle bir şey yapılıyor. Bu da sadece ve sadece Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu kardeşçe ilişkilere olan özverisinden ve taahhüdünden kaynaklanmıştır. Bu yüzden özellikle kendisine bugün imzalanan bu anlaşmadan dolayı teşekkür etmek istiyorum. Bu anlaşmanın gerçekleşmesinde rol alacak kişilerin bunu gerçekleştirme noktasında Cumhurbaşkanın sahip olduğu ısrarın yarısına sahip olmasını diliyorum, zira onun tüm ısrarına sahip olmaları gerçekçi değildir” diye konuştu.
“Türkiye'nin Arnavutluk'a çok sayıda kamikaze dron hediye etmesi ayrıca önemli”
Arnavutluk'un askeri sanayisinin güçlenmesi ve iki ülke arasındaki ilişkilerin askeri noktasında yeni bir aşamanın onaylanmasından dolayı memnun olduklarını söyleyen Rama, “Türkiye bu konuda, dünyaca bilindiği üzere, askerî sanayide üretim yapma noktasında büyük başarılara imza atmıştır. Biz de askeri sanayi konusunda hangi konularda yatırım yapacağımızı kesin bir şekilde belirledik. Konsey toplantısının başında da söyledim, tekrar söyleyeyim. Dünyanın tuhaf bir yön aldığı bu süreçte Türkiye'nin Arnavutluk'a çok sayıda kamikaze dron hediye etmesi ayrıca önemli. Bu hediye kimseyi endişelendirmemeli, ama içinde Türkiye Cumhuriyetin ilişkilerimiz noktasında çok net bir mesaj içeren bir hediyedir. Bu mesaj da Arnavutluk'un saldırıya uğrayamaz, hedef alınamaz şeklindedir” dedi.
“Erdoğan'la Filistin halkının kendi devletinde özgürce yaşaması konusunda hemfikiriz”
Ukrayna'nın Erdoğan ile yapılan görüşmelerin ana konularından biri olduğunu kaydeden Rama, “Ayrıca Ukrayna'da yaşanan korkunç ve tamamen haksız çatışmadan başka her gün Gazze'de yaşanan da küresel ölçütlere sahip bir trajedidir. Biz Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Ukrayna'da Rus saldırganlığı ve inkar edilemez bir hak olarak Filistin halkının kendi devletinde özgürce yaşaması konusunda hemfikiriz. Ama bir noktada farklı bakış açılarına sahibiz. Terörizme ve teröre karşı olma noktasında Türkiye dahil birçok ülkeyle hemfikiriz. Bizim için terörün her türlü ve her görüntüsü kabul edilemez, taviz verilemez bir şeydir” şeklinde konuştu.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) birkaç defa mutlaka ateşkesin sağlanması yönünde oy kullandıklarını vurgulayan Rama, “Elbette binlerce esirin serbest bırakılması da bu ateşkese dahil olmalıdır. Ancak bizim için terörün her türlü kaynağının iki bağımsız devlet, yani İsrail ve Filistin üzerinde kurulması gereken barışçıl gelecek noktasında yeri yoktur. Bu iki devlet güven içinde yaşamalı, onların varlığıyla ilgili de kimse soru işareti getirmemelidir” ifadelerini kullandı.
“Türkiye, Erdoğan'ın Başbakan olduğu sırada Kosova'yı ilk tanıyan ülke oldu”
Büyük Namazgâh Camii'nin de açılışından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Belgrad'a gideceğini belirten Rama, “Bunu hepinize tarihi bir gerçeği hatırlatmak için söylüyorum. Türkiye, Erdoğan'ın Başbakan olduğu sırada Kosova'yı ilk tanıyan ülke oldu. Tam da tüm hükümetin mecliste toplandığı ve hükümetin kurulması için milletvekillerin el kaldırdığı sırada Türkiye Kosova'nın bağımsızlığını tanımıştır. Bu sadece resmi ve diplomatik açıdan bir tanıma olmamıştır. Bu tanıma Kosova Meclisi'nin çalışmalarıyla eş zamanlı olarak yapılmıştır. Yani Kosova Cumhuriyeti, Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan kadar sadık, kötü gün dostu bir başka ülke bulamayacaktır. Biz iki ülke arasındaki durumun iyileşmesi gerektiği, diyaloğun mevcut sorunları aşması gerektiği kanaatindeyiz” diye konuştu.
“Bugün göreceğiniz modern zamanlardan inşa edilen en güzel camilerden biridir”
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın caminin inşaatı için gereken araçların toplanması noktasında önder olduğunu kaydeden Rama, “Her görüşmemizde bu günü görmek için sabırsızlanmıştı. Eminim Türkiye'de çok güzel camileriniz var. Ama bugün göreceğiniz modern zamanlardan inşa edilen en güzel camilerden biridir. Bu da öncelikle sizin sayenizde yaşandı. Çok iyi hatırlıyorum, ilk görüştüğümüzde camii projesi geldiğinde ‘Bu, Arnavut-Türk kardeşliği projesidir' dediniz. Sonra benim projeyle ilgili bazı hususlarda soru işaretlerim olunca o zaman siz ‘Projenin son halini, nasıl görüneceği sana bırakıyorum, ama seninle birlikte camiinin açılışını yapmak istiyorum' demiştiniz. Birazdan memnuniyetle size eşlik edeceğim. Çünkü her şey gider, sizin isminiz hariç bizim isimlerimiz unutulduğunda bile mabetler durmaya devam eder” dedi.