Avrupa Birliği'nin (AB) hibe programları kapsamında işletme ve kurumlara fon sağladığı kredilere gösterilen ilgi gün geçtikçe artıyor. Erzurum 78 AB Hibe sözleşmesiyle Türkiye iller AB Hibe tutarı sıralamasında 21’inci, bölge illeri sıralamasında ise 6’ıncı oldu. Erzurum’a 78 AB Hibe sözleşmesi karşılığında 6 milyon 12 bir 609 Avro hibe desteği sağlandı.
ERZURUM’UN PAYI
Erzurum’da AB Hibesiyle desteklenen proje sayısı Doğu Anadolu Bölgesi toplamında yüzde 10.74, ülke toplamında ise yüzde 2.73’lük dilim oluşturdu. İldeki projelere sağlanan hibe miktarı ise bölge toplamında yüzde 6.22, ülke toplamında ise 1.6’lık dilim oluşturdu. Doğu Anadolu Bölgesin 726 AB Hibe sözleşmesi karşılığında 96 milyon 573 bin 863 avro destek aldı. Bölgenin Türkiye payı, desteklenen projelerde yüzde 25.4, hibe miktarında ise yüzde 26.7 olarak gerçekleşti.
PROJE SIRALAMASI
Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde AB Hibe sözleşme sayısının en yüksek olduğu il Van oldu. Bölgede Elazığ’da 54, Malatya’da 51, Bingöl’de 41, Muş’ta 59, Erzurum’da 78, Bitlis’te 61, Iğdır’da 13, Hakkari’de 51, Kars’ta 24, Ağrı’da 22, Erzincan’da 37, Tunceli’de 18, Ardahan’da ise 20 proje sözleşmesi yapıldı.
ÖDENEK SIRALAMASI
AB sözleşmeli projelere aktarılan ödenekte Van 19 milyon avro ile ilk sırada yer alırken bu ili, 10 milyon avro ile Elazığ, 8 milyon Avro ile Malatya, 7.5 milyon avro ile Bingöl, 6.6. milyon avro ile Muş, 6 milyon avro ile Erzurum, 5.2 milyon avro ile Bitlis izledi. Iğdır’a 5.2, Hakkari’ye 4.9, Kars’a 4.8, Ağrı’ya 4.7, Erzincan’a 4.7, Tunceli’ye 3.9, Ardahan’a 3.9 milyon avro hibe desteği sağlandı.
BELEDİYELER İLK SIRADA
Kuruluşların aldıkları hibe dağılımında ise ilk sırada belediyeler geliyor. 355 sözleşme imzalayarak 98 milyon 681 bin euroluk hibe alan belediyeleri 654 sözleşme adedi ve 47 milyon 767 bin Euro ile KOBİ'ler takip ediyor. En fazla pay alan kuruluşlar sıralamasında 8. sırada yer alan üniversitelerin 106 projesi ve 16 milyon 746 bin euroluk hibesinin ardından meslek liselerinin 64 projesi ve 8 milyon 232 bin euroluk hibesi göze çarpıyor.
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI VERİLERİ
Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Merkezi Finans ve İhale Birimi verilerinde Türkiye'deki AB projelerinin detayları yer alıyor. AB'nin istihdamdan tarıma, hayvancılıktan kalkınmaya kadar sosyal içerikli projelere verdiği kredilerin Türkiye'deki dağılımının bulunduğu istatistikte, illerin imzaladıkları toplam sözleşme sayıları ile ne kadar hibe desteği aldığı da görülüyor. Ayrıca kurum ve kuruluşların istatistiki verileri de mevcut. Verilerde illerin performans sıralamasında alınan hibe desteklerine bakıldığında Kayseri'den sonra ikinci sırayı Van (19 milyon 596 bin euro), üçüncü sırayı Konya (17 milyon 245 bin euro) aldı.
HİBE DAĞILIMI
AB projelerinden hiçbir pay alamayan şehirler ise Kilis, Bilecik ve Afyon. Verilerde büyükşehirlerin durumuna bakıldığında Ankara ve İstanbul en çok pay alan ilk beş şehir arasında yer alırken, İzmir ise 81 il arasından 39, turizm şehri Antalya ise 43'üncü sırada yer aldı. Doğu ve güneydoğu illerinin AB projelerinden pay alan şehirler arasında üst sıralarda yer aldığı görülüyor. Van'ın ardından Malatya, Diyarbakır, Bingöl, Muş, Şanlıurfa ilk 20 il arasında. Ege, İç Anadolu ve Marmara bölgelerinin bazı şehirleri ise AB projelerinden pay alan iller arasında son sıralarda bulunuyor.
BELEDİYELER İLK SIRADA
Kuruluşların aldıkları hibe dağılımında ise ilk sırada belediyeler geliyor. 355 sözleşme imzalayarak 98 milyon 681 bin euroluk hibe alan belediyeleri 654 sözleşme adedi ve 47 milyon 767 bin Euro ile KOBİ'ler takip ediyor. Kuruluşlar arasında en az hibeyi anaokulları aldı. 4 sözleşme ve 276 bin Euro desteği alan anaokullarını yine 4 sözleşme ile 314 bin euroluk destek alan Rehberlik ve Araştırma Merkezleri izledi. Kuruluşlar arasında Milli Eğitim'e bağlı kurumların daha az hibe aldığı dikkatleri çekiyor.
En fazla pay alan kuruluşlar sıralamasında 8. sırada yer alan üniversitelerin 106 projesi ve 16 milyon 746 bin euroluk hibesinin ardından meslek liselerinin 64 projesi ve 8 milyon 232 bin euroluk hibesi göze çarpıyor. AB'den hibe alanlar arasında 36 muhtarlık projesi de bulunuyor. Muhtarlar, AB'den 5 milyon euronun üzerinde hibe almaya hak kazandı.
DOĞU ANADOYU BÖLGESİ
Doğu Anadolu İllerinin AB'den aldığı hibe tutarlarının dağılımı şöyle:
Şehir sözleşme adedi hibe tutarı (€)
Van 197 19.596.076
ELAZIĞ + 54 10.210.811
Malatya 51 8.672.535
BİNGÖL 41 7.589.255
Muş 59 6.684.446
Erzurum 78 6.012.609
BİTLİS 61 5.265.391
IĞDIR 13 5.259.724
HAKKARİ 51 4.956.220
Kars 24 4.860.158
AĞRI 22 4.790.838
ERZİNCAN 37 4.714.584
TUNCELİ 18 3.998.685
Ardahan 20 3.962.531