Çağlar, Erzurum’u edebileştirdi

Cumhuriyet döneminin ünlü şairlerinden Behçet Kemal Çağlar’ın, hem yazıp, hem de oynadığı bir piyes sayesinde tanıştığı M. Kemal Atatürk’ü konu ettiği ilk şiirinin, “Mustafa Kemal Erzurum’da” adını taşıdığı öğrenildi.

1908'de Erzincan'ın Tepecik köyünde doğan Behçet Kemal Çağlar, babasının çeşitli bölgelerdeki memurluğu, daha sonra kendisinin Halkevleri Müfettişliği ve doğu sınırlarındaki askerlik görevi sayesinde Türkiye'nin her yerini dolaşma imkanı bulmuş, M. Kemal Atatürk’le de, kendi yazıp oynadığı “Ergenekon” adlı piyes sayesinde tanışmıştı. Faruk Nafiz Çamlıbel ve Eflatun Cem Güney’den edebiyat dersleri alan Çağlar, Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Hamdi Tanpınar'ın sohbetlerinden de ilham alarak yazdığı şiirlerle, dönemine damgasını vurdu.

//ATATÜRK VE ERZURUM

Atatürk’le tanışmasının ardından makaleler yazdığı çeşitli mevkutelerde Gazi’ye metheden Cumhuriyet dönemi şairi Çağlar, Atatürk’ü anlattığı ilk şiirine ise, Erzurum’u konu etti.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Erzincan Milletvekili olarak 1949 yılına kadar hizmet veren Çağlar, Atatürk devrimlerinden ödün verildiği gerekçesiyle partisinden ve milletvekilliğinden istifa ederek, sırasıyla Robert Kolej'de öğretmenlik, 1961 Kurucu Meclis üyeliği, TRT Yönetim Kurulu Başkanlığı, Akbank Neşriyat Müdürlüğü ve TRT Program Uzmanlığı görevlerinde bulundu.

//“MUSTAFA KEMAL PAŞA, MUSTAFA KEMAL DADAŞ…”

Şair Çağlar, Erzurum Kongresi dönemini ve Milli Mücadele yıllarını konu ettiği şiirinde, Erzurum’u kahraman bir kale olarak tarif ederken, Erzurum Kongresi’ni de bu kaleye konulmuş kutsal bir taş olarak adlandırıyor.

İşte Behçet Kemal Çağlar’ın Atatürk ve Erzurum’u anlattığı o meşhur şiirden bazı paraflar:

//MUSTAFA KEMAL ERZURUM’DA

… Ilıca’ya dökülmüş baş bekleyen gövdeler…

İşte görünüverdi: Bakışı kalkan deler,

Gözleri cana işler, eli okşar yüreği,

İhtiyar Erzurum’un gördüğü, göreceği

Büyük yaratıkların en güçlü – en şanlısı…

Karşısında dağların en beyaz dumanlısı;

Aşağıdaki sırtlarda kızıl batı başlamış.

Batan günün önünde bir adam yavaşlamış,

Ufka uygun düşünce irileşmiş vücudu

Bir acayip cevherden dökme Doğu mabudu;

Gökten iniyor gibi böyle canlı bir öğüt…

Kılıç artığı erler, balta artığı söğüt,

Üstüne titreyerek güzeller güzelinin

Bekledi gelmesini, o tatlı heykelinin.

Yırttı da yalın kılıç, eski kadife kını

Yürüdü yurdu saran geceyi yara yara…

Kanatsız elli kartal kondu çam sıralara:

Ulusal şahlanışın, Erzurum Kongresi…

M. Kemal’in dünyayı sarsan sesi!..

Gayri malum cümleye başarının gerisi:

Rumelili Büyük Türk Erzurum hemşehrisi

Bu kahraman kaleye konuldu en kutsal taş:

Mustafa Kemal Paşa, Mustafa Kemal Dadaş…