Erzurum’da bir dönemin en görkemli ve itibarlı mesleklerinden olan kevelcilik, (kürkçülük) artık demode oldu. Derinin, bizzat elle işlenerek kürk haline dönüştürülmesini sağlayan kevelcilik mesleği, halk arasında ‘çakma’ olarak tabir edilen sahte imalat ve seri üretimin kurbanı oldu.
KEVELCİLERİN SON USTASI
Kevelcilik mesleğinin Erzurum’daki son temsilcilerinden olan 72 yaşındaki Fikri Dölek isimli esnaf, kendisinin dışında kevelcilik yapar bir tek meslektaşının bile bulunmadığını söyledi. Kevelci esnafının, bir zamanlar kentin en önde gelenleri arasında yer bulduğuna dikkati çeken Dölek, “Önceleri zengin eşraftan sayılan biz kevelciler, bırakın toplumun önünde gitmeyi, dükkanda çalıştıracak çırak bile bulamıyoruz” dedi.
KEVELCİLİK SANATINA TEKNOLOJİ ENGELİ
Kevelcilikle imal edilen kürklerin, ilgi görmediği için artık yapılmadığını anlatan Dölek, evine ekmek götürebilmek için bu mesleği sürdürmek zorunda olduğunu dile getirdi. Kürk satılmadığı için son çare olarak koyun ve keçi postundan seccade imalatına başladığını belirten Dölek, “Teknoloji geliştikçe Erzurum’da her geçen yıl bazı meslekler de bitme noktasına geliyor. Şimdi sadece koyun ve keçi postundan seccade yapıyorum. Haftada 2 tane seccade ancak imal edebiliyorum. Bazen onu da yapamıyorum. Erzurum’un köylerinde artık koyun besiciliği bittiği için, kevelcilik işi de bitme noktasına geldi. Bundan 10 yıl önce bir koyun postundan kürk yapımı için en az 200 TL talep ederken, şimdi 30TL’ye bile satamıyoruz” dedi.
BİR ZAMANLAR KEVELCİLİK....
Erzurum’un, kevelcilik iş kolunda bir zamanlar bölgenin en hareketli ili olduğunu ve bölge illerinin kürk ihtiyaçlarını Erzurum’dan giderdiklerini hatırlatan Dölek, “Kürk almak isteyenler de Erzurum’a gelirdi, post satmak isteyenler de. Ama zaman geçtikçe bizim meslek öldü. Kürkün ve postun sahtesi çıktı. Erzurum’da benim dışımda kevelcilikle uğraşan kalmadı. Ben de yaşlandım. Yarın emri hak vaki olunca, kevelcilik mesleği de benimle birlikte toprağa girecek. Biz bu işten ekmek yedik, bu saatten sonra kimsenin bu işe meyledeceği de yok. Ahir ömrümüzde biz de üç-beş kuruş kazanabilmek için uğraşıyoruz. Yoksa kevelcilik mesleğinden bir şey olacağı yok” diye konuştu.