Tarım Bakanlığı tarafından Hayvancılığın Desteklenmesi çerçevesinde Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi hazırlandı. Projenin yaygın etkisi, yatırımın geriye dönüsünde etki değerinin yüksek çıkması ve çalışılan tüm popülâsyonlarda somut ilerlemeler kaydedilmesi sonucu projenin genişletilerek sürdürülmesine karar verildi. Proje lideri Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Yıldız, Proje kapsamında Erzurum İli Morkaraman Koyun Irkının Halk Elinde Islahı bir ve iki alt Projesi uygulandığını söyledi.
Yıldız, “Erzurum İli Morkaraman Koyun Irkının Halk Elinde Islahı bir ve iki alt Projesi uygulanmaktadır. Proje kapsamında Erzurum ilinde uygulanan projede, Morkaraman bir ve Morkaraman iki projeleri kapsamında 35 köyde, 86 adet yetiştiriciye ait 12 Bin 600 baş koyun üzerinde proje yürütülmektedir. Proje Erzurum Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği, Tarım İl Müdürlüğü ve Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesinin katkıları ile yürütülmektedir. Projede, proje lideri olarak Prof. Dr. Ahmet Yıldız, Proje teknik elamanı olarak Ziraat Mühendisi Zooteknist Özge Özkan Bozgüllü ve Veteriner Hekim Ömer Faruk Gülbeyen görev yapmaktadır. Projede, Morkaraman ırkının et ve döl verimlerini artırmak, Bölgede nitelikli Morkaraman damızlık ihtiyacının karşılanması, damızlıkçı işletmelerin kurulması, birlik ve yetiştiricilere hayvan ıslahı uygulamalarının ve organizasyonun öğretilmesi yetiştiricilerinin ekonomik seviyelerinin yükseltilerek ülke ekonomisine artı değer sağlanması amaçlanmaktadır. Proje bugüne kadar sahada yürütülen en büyük ölçekli küçükbaş uygulama projesi, en büyük ölçekte materyalin verim kaydının tutulduğu ilk ve tek küçükbaş ıslah projesi, Yetiştirici, Bakanlık ve Üniversite birlikteliğinin sağlanması bakımından oldukça önemlidir. Proje kapsamında ayrıca yetiştiricilere yönelik olarak ıslah, yetiştirme, besleme ve hayvan sağlığı konularında eğitim çalışmaları yapılmaktadır. Üretilen nitelikli damızlıklar projedeki işletmeler arası transfer edildiği gibi, proje dışındaki yetiştiricilerinde damızlık koç ihtiyacı karşılanmaktadır. Yıldan yıla sağlanan genetik ilerleme ile Bölge şartlarına adaptasyonu mükemmel olan Morkaraman ırkının verim seviyesinin artırılması sağlanacaktır. Önümüzdeki yıllarda projeye katıla yetiştirici sayısının artırılması hedeflenmektedir. Koyun yetiştiriciliğinde verimliliği artırmanın iki ana yolu vardır. Birincisi, koyunlara daha iyi çevre koşulları sağlamak, ikincisi ise koyunların genetik değerini yükseltmek ya da genotipi ıslah etmektir. Bu iki ana yoldan genotipin ıslahı, kalıcı ve sürekli olması niteliğiyle önem kazanır. Uzun kış sezonu, yetersiz kaba yem üretimi, engebeli ve düşük verimli meralara dayalı ekstansif yetiştiricilik, yetiştiricinin teknik koyunculuk hakkındaki yetersiz bilgi düzeyi Doğu Anadolu Bölgesi’nde kültür ırkı ve melezlerinin yetiştirilmesini güçleştirmektedir. Yüksek verimli ırklar daha ziyade düşük rakımlı, ılıman iklimli bölgelerde yetiştirilmeye uygundur. Yüzlerce yıl süren seleksiyon sonucu Bölgenin iklim ve coğrafi şartlarına adapte olan yerli ırklarının seleksiyon ile verim artışı sağlayarak yetiştirilmesi daha verimli sonuçlar doğuracaktır. Yerli koyun ırklarımızın verim özellikleri yönünden sahip oldukları genetik potansiyel yeterince incelenememiştir. Morkaraman ırkı yüzyıllardır aynı verim seviyesinde olan yerli bir ırkımızdır. Mevcut şartlarda daha hızlı gelişen verim seviyesi yüksek ırkların yetiştirilmesi karlılığı artıracaktır. Et verimi ve kalitesi iyi olmayan bir ırkın yetiştirilmesi ile yapılan üretimin maliyeti yüksek olacağından rekabet gücü zayıf olacaktır. Karlı olmayan üretimin sürdürülebilirliği düşüktür.” dedi.