Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2'ncisi düzenlenen Ulusal Üniversiteler Patent Yarışması başladı. Öğrenciler, patent başvurularını 31 Ekim'e kadar ücretsiz olarak internet üzerinden yapabilecek.
Ankara'da bir otelde düzenlenen yarışmanın lansman toplantısına Türk Patent ve Marka Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Habip Asan ve Türk Patent ve Marka Kurumu Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Duyar katıldı. Lansmanda konuşan Türk Patent ve Marka Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Habip Asan, yarışmanın lansman tarihi 26 Nisan Dünya Fikri Mülkiyet Günü'nü seçtiklerini söyledi. Birleşmiş Milletlere bağlı Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı öncülüğünde 2001 yılından bu yana fikri mülkiyet alanında farkındalığın artırılmasına katkı sağlamak amacıyla bugünün çeşitli etkinliklerle kutlandığını anlatan Asan, "Türk Patent ve Marka Kurumu olarak bugün iki etkinlik birden gerçekleştiriyoruz. İlki olarak burada basınımızın değerli temsilcilerinin katılımıyla 2'nci Ulusal Üniversiteler Patent Yarışması'nın lansmanını gerçekleştireceğiz. Akabinde öğleden sonra kurumumuzda Spor ve Fikri Mülkiyet Hakları Semineri'ni gerçekleştireceğiz" şeklinde konuştu.
Spor ve fikri mülkiyet haklarının bu yılki Dünya Fikri Mülkiyet Günü'nün temasını oluşturduğunu belirten Asan, "İlk bakışta spor ve fikri mülkiyet hakları birbirinden çok bağımsız ve ilgisiz konular gibi görülebilir. Ancak fikri mülkiyet hakları hayatımızın tüm alanlarına etki eden bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır" ifadelerini kullandı.
"Fikri mülkiyet kavramıyla, insan düşüncesinin ürünü olan yeniliklerin sahiplerine vermiş olduğumuz hakları kastediyoruz. Ancak bu yeniliklerin sınai mülkiyet kapsamında değerlendirilmesi için sanayiye uygulanabilir yenilikler olması gerekiyor. Bunun dışında kalan müzik, edebiyat ve sanat eserleri gibi yeni ürünleri telif hakları olarak tanımlıyoruz" diyen Asan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Biraz daha detaylı bakacak olursak patentler, buluş sahiplerine 20 yıl süreyle vermekte olduğumuz bir tekel hakkıdır. Özellikle teknolojik gelişmenin sağlanmasında patentlerin büyük rolünün olduğunu söylemek hatalı olmayacaktır. Marka, firmaların ürün ya da hizmetlerinin ayırt edilmesini sağlayan her türlü işareti kapsamaktadır. Tasarımlar, ürünlerin dış görünüşlerinde yapılan ve duyularımızla algılayabildiğimiz yenilikler için sağlanan son derece önemli bir koruma mekanizmasıdır. Coğrafi işaretler, Malatya kayısısı, Antep baklavası, İznik çinisi örneklerinde olduğu gibi yerel ve yöresel değerlerimizi koruyan sınai mülkiyet türüdür. Son olarak entegre devrelerin üç boyutlu görünümlerini korumaya yönelik sınai mülkiyet hakkını ise entegre devre topoğrafyası olarak ifade ediyoruz. Bu hakların tamamını bir bütün olarak değerlendirdiğimizde sınai mülkiyet haklarının firmalarımızın ve daha genel anlamda ülkemizin rekabet gücüne doğrudan etki eden bir araç olduğunun altını çizmemiz gerekir."
Türk Patent ve Marka Kurumunun Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı olarak 1994 yılından bu yana faaliyet gösteren bir kamu kurumu olduğunu aktaran Asan, "Ana iş kalemimizi tescil faaliyetlerimiz oluşturuyor ancak kurumumuzun çok önemli bir görevi daha var. Bu görevi toplumun tüm kesimlerinin sınai mülkiyet hakları konusunda bilgilendirilmesi ve bu alanda farkındalık düzeyinin artırılması şeklinde ifade etmemiz mümkün. Üniversiteler Patent Yarışması da bu ikinci görevimiz kapsamında gerçekleştirdiğimiz faaliyetlerden birisi" diye konuştu.
Türkiye'nin sınai mülkiyet alanında son yıllarda önemli gelişme kaydeden ülkelerin başında geldiğini bildiren Asan, şöyle konuştu: "2002 yılında 414 olan yerli patent başvuru sayımızı 2018 yılı sonunda 18 kat artışla 7 bin 349’a çıkardık. Dünya sıralamasında 42’nci sıradan 13’üncü sıraya yükseldik. 2002 yılında 85 olan uluslararası patent başvuru sayımızı 19 kat artırarak bin 578’e yükselttik. 2002 yılında 73 olan tescilli patent sayımız, 2018 yılında 38 kat artışla 2 bin 850’ye ulaştı. 2002 yılında 36 bin 429 olan marka başvurumuzu 3,3 kat artırarak 120 bin 8’e çıkardık. Son 16 yılda marka başvurularında 23’üncü sıradan 9’uncu sıraya yükseldik. 2011 yılından bu yana marka başvurularında Avrupa’da 1’inci sıradayız. 2002 yılında 20 bin 541 olan tasarım başvurumuzu iki kat artırarak 42 bin 83’e çıkarmayı başardık. Tasarım başvurularında dünyada 4’üncü sırada yer alıyoruz. 2002 yılında ülkemizin tescilli coğrafi işaret sayısı 42 iken, bugün itibarıyla 10 kat artışla 417’ye çıkardık."
Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı nezdinde uluslararası patent araştırma ve inceleme otoritesi olduklarını anımsatan Asan, "Nitelikli sınai mülkiyet üretim yapısına geçişimizi sağlayan Sınai Mülkiyet Kanunu'nu çıkardık. Ülkemizin sınai mülkiyet portföyünü ticari değere dönüştürmek amacıyla değerleme şirketi (TÜRKSMD) kurduk ve faaliyete geçirdik. Milli ve kültürel mirasımız olan coğrafi işaretlerimizi koruma altına aldık ve dijital ortama taşıdık. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı ve Ankara Üniversitesi işbirliğiyle Uluslararası Fikri Mülkiyet Yüksek Lisans Programını açtık. Bu programda dünyanın farklı ülkelerinden öğrenciler eğitim görmektedir. Sınai Mülkiyet Kanunu'yla bu alanda eğitim faaliyetlerini profesyonel bir şekilde yürütmek üzere Fikri Mülkiyet Akademisini kurduk. Cumhurbaşkanlığı 2019 yılı programı kapsamında kamu kurumlarına yönelik olarak çok yoğun bir şekilde eğitim faaliyetleri yürütüyoruz" dedi.
Kurum tarafından bu yıl 2'ncisi düzenlenecek olan Ulusal Üniversiteler Patent Yarışması'nın ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora öğrencilerini kapsadığını anlatan Asan, "Patentle Türkiye sloganı ile başlayacak olan yarışma, üniversitelerde patent konusunda farkındalık oluşturulması, üniversite öğrencilerinin profesyonel meslek hayatında veya akademik çalışmalarda kullanacakları teknik bilgilerle donatılması ve öğrencilerin buluş faaliyetlerine özendirilmesini amaçlamaktadır" ifadelerini kullandı.
Yarışma sürecince üniversite öğrencileri, "www.turkpatent.gov.tr" internet sitesi üzerinden e-Devlet yoluyla sisteme giriş yaparak ücretsiz olarak online patent başvurusu yapabilecek. Başvuruların 26 Nisan-31 Ekim tarihleri arasında yapılacağı yarışmada üniversite öğrencileri tarafından yapılacak patent başvuruları jüri tarafından değerlendirilecek ve yarışmada dereceye girenlere çeşitli ödüller verilecek. Yarışmada birinciye 30 bin TL, ikinciye 20 bin TL, üçüncüye 10 bin TL ve ilk 10'a giren finalistlere 5'er bin TL para ödülü verilecek.