Doğu Anadolu Bölgesinde bu yılın mart ayında 35 bölgesel; ocak-mart ayları ölçeğinde 80 bölgesel, 12 genel, toplam 92, 2001-2018 yılları arasında ise bin 399’u bölgesel, bin 952’si genel, toplam 3 bin 356 yatırım teşvik kapsamına girdi. Erzurum’un bölge toplamında teşvikli yatırım payı, mart ayında yüzde 8,57, yılın ilk üç ayı düzeyinde yüzde 6,52, 2001-2018 yılları toplamında ise yüzde 11,82 olarak ölçüldü.
EKONOMİ BAKANLIĞI VERİLERİ
Ekonomi Bakanlığı Teşvik Bülteni kapsamında DOSİAD Araştırma Merkezi tarafından gerçekleştirilen analizlere göre, Doğu Anadolu Bölgesinde bu yılın mart ayında 35 yatırıma teşvik belgesi verildi. Teşvikli bölgesel yatırım için 338 milyon TL tutarında harcama yapıldığı kaydedildi. 35 yatırım düzeyinde 3 bin 798 kişilik iş alanı oluşturuldu.
DOSİAD ANALİZİ
Doğu Anadolu Bölgesindeki 14 ilde yılın ilk üç ayında 80 bölgesel, 12 genel toplam 92 yatırım teşvik belgesine kavuştu. Bölgesel teşvikli yatırımlar için 814 milyon, genel yatırımlar için 73 milyon, toplam 887 milyonluk harcama yapıldı. Bölgesel yatırımlar istihdam kapasitesi 7 bin 869, genel yatırımlar iş kapasitesi ise 26 kişi olarak açıklandı.
İSTİHDAMDA TEŞVİK REKORU
DOSİAD analizlerine göre bölgede 2001-2018 yılları arasında bin 399’u bölgesel, bin 952’si de genel kategoride toplam 3 bin 356 yatırım teşvik belgesi aldı. Bölgesel yatırımlar için 10.9 milyar, genel yatırımlar için de 17.6 milyar olarak toplam 32.8 milyarlık harcama gerçekleştirildi. Bölgesel yatırımlarda 71 bin 904, genel yatırımlarda da 35 bin 304 kişi iş edindi.
YATIRIM TEŞVİK BÜLTENİ -MART 2018 VERİLERİ-
Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanan Yatırım Teşvik Bülteni mart ayı bildiriminde şunlar kaydedilmişti:
MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
“ 2018 yılı Mart ayında, öngörülen sabit yatırım tutarı toplam 10,1 milyar TL olan 652 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde toplam 28.060 kişilik istihdam öngörülmektedir.
Mart ayında düzenlenen 652 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 617 adedi yerli firmalar, 35 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 8,3 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,9 milyar TL’dir.
MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2018 yılı Mart ayında verilen teşvik belgelerinin 237 adedi I. Bölgede, 117 adedi II. Bölgede, 98 adedi III. Bölgede, 57 adedi IV. Bölgede, 50 adedi V. Bölgede, 92 adedi VI. Bölgede ve 1 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir.
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 4,2 milyar TL’si I. Bölgede, 1,8 milyar TL’si II. Bölgede, 1,3 milyar TL’si III. Bölgede, 1 milyar TL’si IV. Bölgede, 548 milyon TL’si V. Bölgede, 528 milyon TL’si VI. Bölgede ve 820 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerdedir.
MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN MAHİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2018 yılı Mart ayında düzenlenen 652 adet belgenin 405 adedi komple yeni yatırım, 200 adedi tevsi, 47 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Mart ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 10,1 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 5,7 milyar TL’si komple yeni yatırım, 3,7 milyar TL’si tevsi ve 751 milyon TL’si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Mart ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 10,1 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 973 milyon TL’si Enerji sektöründe, 4,2 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 4,9 milyar TL’si İmalat sektöründe, 79 milyon TL’si Madencilik sektöründedir.
MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BELGE TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI
Mart ayında düzenlenen 652 adet yatırım teşvik belgesinin 442 adedi Bölgesel, 208 adedi Genel ve 2 adedi Büyük Ölçekli mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 10,1 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 6 milyar TL’si Bölgesel, 3,7 milyar TL’si Genel ve 457 milyon TL’si Büyük Ölçekli mahiyetteki yatırımlara aittir.
2018 YILI OCAK-MART DÖNEMİ GELİŞMELERİ
OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
2018 yılı Ocak-Mart döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 43,9 milyar TL olan toplam 1.698 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 76.804 kişilik istihdam öngörülmektedir.
Ocak-Mart döneminde düzenlenen 1.698 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 1.623 adedi yerli firmalar, 75 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 22,3 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 21,6 milyar TL’dir.
OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2018 yılının Ocak-Mart döneminde verilen teşvik belgelerinin 636 adedi I. Bölgede, 295 adedi II. Bölgede, 207 adedi III. Bölgede, 170 adedi IV. Bölgede, 133 adedi V. Bölgede, 250 adedi VI. Bölgede ve 7 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir.
OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN MAHİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2018 yılı Ocak-Mart döneminde düzenlenen 1.698 adet belgenin 1.051 adedi komple yeni yatırım, 512 adedi tevsi, 135 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak-Mart döneminde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 43,9 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 16 milyar TL’si komple yeni yatırım, 25 milyar TL’si tevsi ve 2,9 milyar TL’si ise diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
Komple Yeni Yatırım Tevsi Diğer* Toplam Belge Adedi Sabit Yatırım (milyon TL) Belge Adedi Sabit Yatırım (milyon TL) Belge Adedi Sabit Yatırım (milyon TL) Belge Adedi Sabit Yatırım (milyon TL) 2016 1.211 14.451 271 5.647 96 1.889 1.578 21.987 2017 1.272 18.632 291 5.091 95 1.270 1.658 24.993 2018 1.051 15.957 512 25.045 135 2.936 1.698 43.939 * Modernizasyon, Entegrasyon ve Ürün çeşitlendirme yatırımları
OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Ocak-Mart döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 43,9 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 2,6 milyar TL’si Enerji sektöründe, 27,4 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 13,4 milyar TL’si İmalat sektöründe ve 588 milyon TL’si ise Madencilik sektöründedir.
OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BELGE TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI
Ocak-Mart döneminde düzenlenen 1.698 adet yatırım teşvik belgesinin 1.137 adedi Bölgesel, 557 adedi Genel, 2 adedi Büyük Ölçekli ve 2 adedi Stratejik mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 43,9 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 35,5 milyar TL’si Bölgesel, 7,7 milyar TL’si Genel, 457 milyon TL’si Büyük Ölçekli ve 270 milyon TL’si Stratejik mahiyetteki yatırımlara aittir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN KARŞILAŞTIRMASI
20 Haziran 2012 tarihinden Mart 2018 sonuna kadar 29.403 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 27.900 adedi yerli firmalar, 1.503 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 407,6 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 220,7 milyar TL’dir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGESEL BAZDA KARŞILAŞTIRMASI
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge %34, II. Bölge %18, III. Bölge %15, IV. Bölge %12, V. Bölge %10, VI. Bölge %11 ve Muhtelif Bölgeler %0,4 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının %37, II. Bölgenin payının %14, III. Bölgenin payının %23, IV. Bölgenin payının %9, V. Bölgenin payının %5, VI. Bölgenin payının %4 ve Muhtelif Bölgelerin payının %8 olduğu görülmektedir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN MAHİYETLERİNE GÖRE DÖNEMSEL KARŞILAŞTIRMASI
20 Haziran 2012 tarihinden Mart 2018 sonuna kadar düzenlenen 29.403 adet teşvik belgesinin 19.738 adedi Komple Yeni Yatırım, 7.208 adedi Tevsi ve 2.457 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 628,2 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 424,5 milyar TL’si Komple Yeni Yatırım, 157 milyar TL’si ise Tevsi Yatırım’dır.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN TÜRLERİNE GÖRE DÖNEMSEL KARŞILAŞTIRMASI
20 Haziran 2012 tarihinden Mart 2018 sonuna kadar düzenlenen 29.403 adet yatırım teşvik belgesinin 15.431 adedi Bölgesel, 86 adedi Büyük Ölçekli, 13.845 adedi Genel ve 41 adedi ise Stratejik mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 628,2 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 269,6 milyar TL’si Bölgesel, 60,2 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 172,3 milyar TL’si Genel iken 126,1 milyar TL’si Stratejik mahiyetteki yatırımlara aittir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
20 Haziran 2012 tarihinden Mart 2018 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 628,2 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 208,9 milyar TL’si Enerji, 194,4 milyar TL’si Hizmetler, 202,2 milyar TL’si İmalat, 22,6 milyar TL’si Madencilik sektörlerindedir.”