Düşman işgalinden kurtarılışının 91. yıldönümünü kutlamaya hazırlanan Erzurum, aradan neredeyse bir asır geçmesine rağmen Ermeni mezalimini halen daha unutamadı. Ermeni çeteleri tarafından masum Türk halkına yönelik olarak gerçekleştirilen katliamlar, tarih sayfalarına kara bir leke olarak geçerken, tarihi geçmişe rağmen yeniden tarih yazmaya çalışanların çokluğu da dikkat çekiyor. Ermeni çetelerin gerçekleştirdiği katliamlar, başta ABD olmak üzere birçok Avrupa ülkesi tarafından görmezlikten gelinirken, tam tersine asıl soykırımın Türkler tarafından yapıldığı yönündeki iftiralar ise, uluslararası her platformda Türkiye’nin karşısına engel olarak çıkarılıyor.
KARABEKİR PAŞA ERMENİ ZULMÜNÜ DELİLLENDİRDİ
Erzurum başta olmak üzere Doğu Anadolu Bölgesi’nde Ermeniler tarafından gerçekleştirilen katliamlar, birçok belge ve fotoğraf aracılığıyla kanıtlandırılırken, mezalime dair en resmi vesika ve yazışmaların Kazım Karabekir Paşa’ya ait olduğu biliniyor. 1918 yılında Kafkas Kolordusu Komutanı olan Kazım Karabekir, Ermeni vahşetini 3. Ordu Komutanlığı’na sıcağı sıcağına aktarırken, Erzurum, Erzincan ve Kars’taki soykırım faaliyetleri, Paşa’nın yazışmaları ve çeşitli fotoğraflarla belgelendiriliyor.
ERZURUM VE ERZİNCAN, EN DERİN YARAYI ALAN İLLER
ABD Senatosu için hazırladığı raporla, Ermeni zulmünün tüm dünya tarafından öğrenilmesini sağlayan Kazım Karabekir Paşa, tarihi birer vesika olan hatıratlarında, vahşeti şöyle dile getiriyor:
15 Mart 1918 tarihinde kaleme aldığı bir yazıda, mezalime ilişkin bilgilere yer veren Kazım Karabekir Paşa, Erzurum’la ilgili olarak şu cümlelere yer veriyor: “Rus Komutanı Tverdo Khlebov ile Karargahımda uzun uzadıya görüştüm. Kendisinden, Ermeniler ve Erzurum ile Kars Kaleleri hakkında bilgi aldım. Ermenilerin 6 bin kişi kadar olduğunu ve pek çok mezalim yaptıklarını anlattı. Bunları imzası altında dahi vereceğine dair söz verdi. Bunlar tarihçe ve Hatırat’tır.”
ERMENİ VAHŞETİ RESİMLERLE GÖRÜNTÜLENDİ
Kazım Karabekir Paşa, Ermenilerin Erzincan’da yaptıkları soykırımla ilgili olarak elinde resimler bulunduğuna işaret ettiği bir başka hatıratında ise, şu ifadeleri kullanıyor: “Ermeni mezaliminin fotoğraflarını aldırdım. Esir Rus subayından da ayrıca bu hususta, gördükleri hakkında bilgi aldım. III. Ordu Komutanı Vehib Paşa’ya Erzurum’da tamamlanan, ‘Erzincan’daki Ermeni Katliamı ve Mezalimi Vesikaları’nı takdim ettim”
KARS’TA GERÇEKLEŞTİRİLEN SOYKIRIM, KARE KARE GÖRÜNTÜLENDİ…
Ermeni mezaliminin canlı ve o döneme ilişkin olarak verdiği bilgilerle de en resmi kaynağı olan Kazım Karabekir Paşa, Kars’taki soykırım faaliyetlerine de değiniyor. Kazım Karabekir Paşa, 11 Mayıs 1918 tarihiyle kaleme aldığı bir hatıratında, Kars mezalimiyle ilgili olarak şu bilgileri veriyor: “Ermeniler tarafından işlenmiş olan mezalim ve cinayetlerin fotoğraflarının gönderilmesini III. Ordu Komutanı, 4 Mayıs 1918’de, benden istemişti. 11 tane banyo edilmemiş, 44 tane banyo edilmiş toplam 55 fotoğraf klişesini, 11 Mayıs 1918’de 1398 numaralı yazı ile Kolordu’nun Baştabibi Muavini Yzb. Fahri Bey ile Batum’daki Ordu Komutanı Vehib Paşa’ya gönderdim. Yanımda hiç klişe kalmadı…”
ERMENİ VAHŞETİNİ, AJANS MUHABİRİ CEMİL HAKKI BEY DE BELGELEDİ,
Öte yandan Kazım Karabekir Paşa gibi, Ermenilerin gerçekleştirdiği soykırıma ilişkin bazı belgelerin de, Ajans Muhabiri olarak Erzurum ve Kafkas cephelerinde 2 yıl kalan Cemil Hakkı Bey’e ait olduğu bildirildi. Ermenilerin insafsızca katlettikleri Türklere ait belgelemelerde bulunan Cemil Hakkı Bey’in, elindeki belge ve fotoğrafları savaş haberi olarak İstanbul’a gönderdiği kaydedilirken, mütarekeden sonra bu haber ve fotoğrafların yayımlanmasına İngilizler tarafından izin verilmediği bildirildi.
Tarihçiler, bölgede Ermenilerin gerçekleştirdiği kanlı katliamları belgeleyen daha birçok vesika bulunduğunu kaydederek, “Tarihe rağmen yeniden tarih yazmaya çalışanlar, elimizde bulunan tarihi belgeler karşısında hareketsiz kalacaklardır” dediler.