TÜFE’de düşüş sürüyor

TÜİK Ağustos ayı TÜFE verilerini açıkladı. Erzurum İstatistik Bölgesi’nde, Ağustos 2013 döneminde fiyatlar Temmuz ayına göre yüzde 0,14 oranında geriledi. Yıllık fiyat artış oranının yüzde 8,31 olarak hesap edildiği TRA1 KUDAKA Bölgesi’nde, fiyatlar 9 ayda yüzde 5,23 oranında artarken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 7,50 olarak belirlendi..

TÜRKİYE ORTALAMASI VE ERZURUM

TÜFE verileri bazında, Türkiye ortalamasına göre, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde enflasyon, aylık bazda yüzde 0.04,  yıllık ölçütte yüzde 0,16, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında yüzde 0.12, 9 aylık süreçte ise yüzde 1,02 oranında yüksek çıktı.

AĞRI BÖLGESİ

TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan istatistik çevresinde aylık bazda fiyatlar yüzde 0.20 oranında artış gösterdi. Bu bölgede yıllık fiyat artış oranı yüzde 7,78, 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 7.39 olarak kaydedildi. Ağrı Bölgesinde fiyatlar Aralık 2012’ye göre de yüzde 4.13 oranında artış kaydetti.

MALATYA BÖLGESİ TÜFESİ

Malatya istatistik Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda temmuz ayına göre yüzde 0,25 oranında düşüş gösterdi. TÜİK verilerine göre TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli İstatistik Bölgesi’nde 9 aylık bazda yüzde 3,63, yıllık bazda yüzde 8,29 oranında fiyat artışı gözlendi. Malatya bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 7.66 olarak belirlendi.

VAN BÖLGESİ TÜFESİ

TÜİK verilerine göre, Ağustos 2013 döneminde, TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda yüzde 0,26 oranında geriledi. Van bölgesinde 2012 aralık ayına göre aylık enflasyon yüzde 4,45, yıllık enflasyon yüzde 8,07 ölçeğinde çıkarken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranını ise yüzde 6,99 düzeyinde oldu.

BÖLGENİN ENLERİ

Doğu Anadolu Bölgesi illerini içeren 4 istatistik bölgesinde Ağustos ayı bazlı TÜFE’nin en yüksek olduğu bölgeler aylıkta yüzde 0,20  ile AğrıBölgesi, 2012 yılı aralık ayına göre yüzde 5,23 ile Erzurum bölgesi, Yıllıkta yüzde 8,31  ile Erzurum Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında ise yüzde 7.66 ile Malatya bölgesi oldu.

TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) AYLIK YÜZDE 0,10 DÜŞTÜ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE’de 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,10 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,21, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,17 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7,42 artış gerçekleşti. Üretici Fiyatları Endeksi ise (ÜFE), 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,04, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,52, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,38 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 3,39 artış gösterdi. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,10 düştü.

Tüketici Fiyatları Endeksi’nde, aylık en yüksek artış yüzde 1,24 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan eğitimde yüzde 1,19, lokanta ve otellerde yüzde 0,76, ulaştırmada yüzde 0,70, eğlence ve kültürde yüzde 0,44 artış gerçekleşti. Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 3,62 ile giyim ve ayakkabı oldu.

Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,77, haberleşmede yüzde 0,07, ev eşyasında yüzde 0,01 düşüş gerçekleşti. Yıllık en yüksek artış yüzde 16,01 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda yaşandı.

TÜFE’de, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 10,25, lokanta ve oteller yüzde 9,13, ulaştırma yüzde 8,80, konut yüzde 7,50 artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları olmuştu. Tüketici Fiyatları Endeksi'ne göre aylık en yüksek artış ise yüzde 0,26 ile Zonguldak, Karabük ve Bartın’da oldu.

İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış; Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir ve Kırşehir bölgesinde yüzde 5,34 oranında gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış Gaziantep, Adıyaman ve Kilis bölgesinde yüzde 10,13 oranında yaşandı. 12 aylık ortalamalara göre ise en yüksek artış Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli’de yüzde 8,23 oranında gerçekleşti.

Ağustos 2013’te endekste kapsanan 437 maddeden; 72 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 243 maddenin ortalama fiyatlarında artış yaşanırken 122 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ AYLIK YÜZDE 0,04 ARTTI

Üretici Fiyatları Endeksi'nde (ÜFE), 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0,04’lük bir artış yaşanırken, 2012 yılının Aralık ayına göre yüzde 3,52, bir önceki yılın Aralık ayına göre ise yüzde 6,38 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 3,39 artış gösterdi.

Üretici Fiyatları Endeksi'ne göre aylık değişim ise tarımda yüzde eksi 4,35, sanayide yüzde 0,94 olarak gerçekleşti.

Tarım sektörü endeksinde, 2012 yılının Aralık ayına göre yüzde 2,49, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 0,48 artış ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 0,98 düşüş yaşandı. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,72, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7,59 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 4,29 artış gerçekleşti.

Üretici Fiyatları Endeksi'ne göre sanayide en yüksek aylık artış ham petrol ve doğalgaz çıkarımı sektöründe görüldü.

Sanayinin üç sektörünün bir önceki aya göre değişimlerine bakıldığında madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 2,03 artış görülürken, imalat sanayi sektöründe yüzde 1,27 artış yaşandı. Elektrik, gaz ve su sektöründe ise yüzde 2,82 oranında bir düşüş gerçekleşti.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörlere bakıldığında, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı yüzde 6,15, taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri yüzde 3,52, giyim eşyası imalatı yüzde 2,93 ile endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörlerdir. Buna karşılık kağıt ve kağıt ürünleri imalatı yüzde eksi 4,60, deri ürünleri imalatı yüzde eksi 0,26, diğer ulaşım araçlarının imalatı yüzde eksi 0,08 bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur.

ÜFE’de kapsanan 788 maddeden; 179 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 448 maddenin ortalama fiyatlarında artış yaşandı ve 161 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

TARIM VE GIDADA HEM ÜRETİCİDE HEM TÜKETİCİDE FİYATLAR DÜŞTÜ

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarım ve gıdada Ağustos ayında hem Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) , hem de Tüketici Fiyatları Endeksinde (TÜFE) düşüş olduğunu bildirerek, “Tarım ve gıdada Ağustos ayında üretici fiyatları yüzde 4,35, tüketici fiyatlarında gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,77 geriledi” dedi.

Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirme amacıyla açıklama yapmaya devam ettiklerini bildirdi.

Şemsi Bayraktar, Ağustos ayı genel enflasyonun üretici fiyatlarında yüzde 0,04 arttığını, tüketici fiyatlarında yüzde 0,10 düştüğünü vurguladı. Bayraktar, “tarımda üretici fiyatları on iki aylık ortalamalara göre yüzde 0,98 geriledi. Yıllık üretici enflasyonu yüzde 6,38 iken, tarımda yüzde 0,48’de kaldı. Üretici fiyatları Ağustos ayında madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,03, imalat sanayinde yüzde 1,27 arttı, elektrik, gaz ve suda yüzde 2,82 düştü. Neticede toplam sanayide yüzde 0,94 artarken, tarımda yüzde 4,35 geriledi. Sanayideki artışa rağmen, tarımdaki düşüş Ağustos enflasyonu yüzde 0,04’e çekti” dedi.

TZOB Genel Başkanı Bayraktar, genel ÜFE’nin Ağustos ayında yüzde 0,04 geçen yılın Aralık ayına göre yüzde 3,52, yıllık bazda yüzde 6,38, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 3,39 arttığını, tarımda üretici fiyatlarının Ağustos ayında Temmuz ayına göre yüzde 4,35, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 0,98 gerilediğini, Aralık ayına göre yüzde 2,49, geçen yıl Ağustos ayına göre yüzde 0,48 arttığını belirtti.

Bayraktar, genel TÜFE’nin Ağustos ayında yüzde 0,10 gerilediğini, geçen yılın Aralık ayına göre yüzde 4,21, yıllık bazda yüzde 8,17, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7,42 arttığını, gıda ve alkolsüz içeceklerde fiyatlarının Ağustos ayında Temmuz ayına göre yüzde 0,77 gerilediğini, Aralık ayına göre yüzde 4,67, geçen yıl Ağustos ayına göre yüzde 10,25, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 8,02 arttığını bildirdi.

Yıllık üretici enflasyonunun genel tarımda yüzde 0,48, tarım ve avcılıkta yüzde 0,93, balıkçılıkta yüzde 5,64 arttığına, ormancılık ve tomrukçulukta yüzde 16,62 gerilediğine dikkati çeken Bayraktar, “Ağustos ayında aylık bazda tarım, avcılıkta yüzde 4,75, ormancılık, tomrukçulukta yüzde 4,68 düşerken, balıkçılıkta yüzde 11,10 arttı” dedi.

Bayraktar, Ağustos ayında marketlerde fiyatı en fazla artan ürünlerin Antep fıstığı, kabak, salatalık, pirinç, limon, üreticide ise kuru fasulye, maydanoz, Antep fıstığı, süt, nohut, salatalık, patlıcan, kabak, kırmızı mercimek, yeşil soğan, kuru üzüm olduğunu belirtti.

Şemsi Bayraktar, “Market fiyatlarında en fazla fiyat düşüşü yüzde 14,75 ile kavunda, en fazla fiyat artışı yüzde 11,80 ile Antep fıstığı görüldü. Üretici fiyatlarında ise kavunda fiyatı yüzde 31,93 düşerken, kuru fasulye fiyatı yüzde 43,48 arttı” dedi.

Bayraktar, Ağustos ayı itibarıyla market fiyatlarına bakıldığında; 9 üründe bir ay öncesine göre fiyat değişimi görülmezken, 10 üründe azalma, 19 üründe ise fiyat artışı olduğunu belirtti.

Ağustos ayında, patlıcan, elma, yeşil mercimek, kuru incir, yumurta, zeytin, zeytinyağı, mısırözü yağı ve tavuk eti fiyatlarında değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde 14,75 oran ile en fazla kavunda olduğunu bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:

“Kavundaki fiyat düşüşünü yüzde 9,53 ile karpuz, yüzde 8,28 ile patates, yüzde 7,58 ile havuç, yüzde 4,40 ile yeşil fasulye, yüzde 3,36 ile armut, yüzde 2,82 ile sivri biber, yüzde 2,48 ile kuru soğan, yüzde 1,66 ile domates, yüzde 0,92 ile kuru kayısı izledi.

Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 11,80 oran ile Antep fıstığında görülmüştür. Antep fıstığındaki fiyat artışını yüzde 9,73 ile kabak, yüzde 9,41 ile salatalık, yüzde 6,28 ile pirinç, yüzde 6,13 ile limon, yüzde 4,73 ile fındık, yüzde 4,64 ile kuru fasulye, yüzde 3,43 ile kuzu eti, yüzde 3,14 ile toz şeker, yüzde 3,09 ile nohut, yüzde 2,60 ile marul, yüzde 2,38 ile yeşil soğan, yüzde 2,05 ile kırmızı mercimek, yüzde 1,64 ile dana eti, yüzde 1,38 ile ayçiçeği yağı, yüzde 1,17 ile süt, yüzde 1,14 ile maydanoz, yüzde 0,69 ile şeftali, yüzde 0,40 ile kuru üzüm takip etti.”

Ağustos ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında; 8 üründe fiyatlar bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 11 üründe azalma, 15 üründe ise fiyat artışları olduğu bilgisini veren Bayraktar, şöyle devam etti:

“Ağustos ayında, patates, limon, armut, pirinç, kuru incir, yumurta, zeytin ve zeytinyağı fiyatlarında değişim salatalık, havuç, limon, elma, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru incir, süt ve zeytin fiyatlarında değişim meydana gelmedi.

Fiyat düşüşü yüzde 31,93 oran ile en fazla kavunda görüldü. Kavundaki fiyat düşüşünü yüzde 20,31 ile yeşil fasulye, yüzde 19,66 ile kuru soğan, yüzde 18,92 ile sivri biber, yüzde 17,07 ile karpuz, yüzde 13,21 ile domates, yüzde 11,26 ile havuç, yüzde 10 ile kuru kayısı, yüzde 9,09 ile şeftali, yüzde 7,08 ile elma ile yüzde 5,08 marul izledi.

Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 43,48 oran ile kuru fasulyede görüldü. Kuru fasulyedeki fiyat artışını yüzde 13,04 ile maydanoz, yüzde 11,43 ile Antep fıstığı, yüzde 11,11 ile süt, yüzde 9,30 ile nohut, yüzde 8,13 ile salatalık, yüzde 8 ile patlıcan, yüzde 8 ile kabak, yüzde 7,35 ile kırmızı mercimek, yüzde 6,47 ile yeşil soğan, yüzde 5 ile kuru üzüm, yüzde 4,67 ile fındık, yüzde 3,71 ile kuzu eti, yüzde 3,23 ile yeşil mercimek, yüzde 2,64 ile dana eti takip etti.”

Bayraktar, fiyatı artan ürünlere bakıldığında, kuru fasulyedeki fiyat artışında hasadın yeni başlamasının etkili olduğunu, Antep fıstığında ise mayıs ayında meydana gelen dolu zararının yanı sıra, bu yıl rekoltenin düşük olmasının fiyat artışına yol açtığını belirtti. Sütteki fiyat artışının yapılan ihale sonucunda çiğ süt fiyatının 90 kuruştan 1 liraya yükselmesinden kaynaklandığını vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:

“Fiyatı düşen ürünlere baktığımızda, domates, sivri biber, fasulye gibi ürünlerde mevsim bolluğu devam etmekte olup, arzdaki artışa bağlı olarak fiyatlarda düşüş yaşanmıştır. Kayısıda ise ramazan ayından sonra talepteki daralmaya bağlı olarak fiyatlarda gerileme yaşanmıştır. Kuru soğan ve kavunda ise hasat edilen ürün miktarındaki artışa bağlı fiyat düşüşleri meydana gelmiştir.

Genel olarak değerlendirdiğimizde arz ve talepteki değişime bağlı olarak fiyatlarda artış ve azalışların meydana geldiği görülmektedir.”