TANAP’ta tarihi adım

SADIK KAHRAMAN

İSTANBUL (İHA) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, TANAP’ı sadece ticari bir yatırım olarak değerlendirmediklerini belirterek, “TANAP’ın Türkiye ile Azerbaycan arasında olduğu kadar Avrupa ülkeleriyle de aramızda uzun yıllara dayanacak güçlü, sağlam ve organik ilişkiler tesis edecek bir proje olacağına inanıyoruz” dedi.

Başbakan Erdoğan, Şahdeniz Doğalgaz Üretim Sahası ve TANAP Projesi’ne Türkiye'nin ortaklığına ilişkin imza törenine katıldı. Shangri La Bosphorus Otel’de düzenlenen imza töreninde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Azeri yetkililer de hazır bulundu. İmza töreninde konuşan Başbakan Erdoğan, son yıllarda küresel enerji alanında büyük çaplı değişimler yaşandığına dikkat çekerek, “Dünya enerji haritası süratle değişiyor. Bu alanda yeni aktörler ortaya çıkıyor. Mevcut enerji oyuncuları da yeni yol ayrımlarıyla karşı karşıya geliyor. Geliştirilen yeni teknolojiler, enerji arenasında köklü değişimlere yol açıyor. Güvenlik, refah ve barışın birlikte anlamlı hale geldiği bu ortamda karşılıklı çıkarların gözetildiği uluslararası işbirliği ve dayanışma girişimleri büyük önem kazanıyor. Bu gelişmelere paralel olarak enerji güvenliği, dış politika, ulusal güvenlik, ekonomik büyüme ve sürdürülebilir kalkınma gibi kavramlarla birlikte anılmaya başladı. Enerji güvenliği konusu küresel gündemin daha üst sıralarına çıkarken, günümüz dünyasındaki tartışmaların da ana temalarından biri haline geldi” dedi.

“Türkiye olarak enerji güvenliğinin sağlanmasında, üretici, transit ve tüketici ülkeler arasında etkin bir işbirliği ve diyalog tesisinin büyük önem taşıdığına inanıyoruz” diyen Erdoğan, bu anlayışla dost ve kardeş ülke Azerbaycan ile Doğu-Batı enerji koridorunu geliştirdiklerini söyledi. Başbakan Erdoğan, “Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol ve Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı projeleri bu koridorun başarıyla hayata geçirdiğimiz iki unsurudur. Elbette Gürcistan’ın da bu projelerin geliştirilmesinde önemli role sahip olduğunu ifade etmek isterim” diye konuştu.

Erdoğan, TANAP’a ilişkin hükümetler arası ve ev sahibi hükümet anlaşmalarının 2012 yılının Haziran ayında İstanbul’da imzalandığını ifade ederek, şunları söyledi:

“Haziran 2012’den bugüne kadar geçen süre içerisinde TANAP projesi açısından büyük önem taşıyan yeni gelişmeler yaşandı. Şahdeniz 2 nihai yatırım kararı anlaşması geçtiğimiz aralık ayında Bakü’de düzenlenen bir törenle neticelendirildi. Bugün burada imzalanan anlaşmalarda yer alan hususlardan özellikle ikisi ülkemiz ve şirketlerimiz bakımından büyük önem taşıyor. Bunlardan biri Botaş’ın TANAP boru hattında yüzde 20 olan payının yüzde 30’a çıkarılmış olmasıdır. İkincisi de Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın Şahdeniz sahasındaki payının yüzde 9’dan yüzde 19’a yükselmiş bulunmasıdır. Böylece Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı söz konusu sahada British Petrol’den sonraki ikinci büyük ortak konumuna geldi. İlk aşamada TANAP’ı Şahdeniz sahasının beslemesi öngörülüyor. Bu çerçevede Şahdeniz sahasının ikinci geliştirme aşaması kapsamında üretilecek doğalgazın 6 milyar metreküplük bölümü ülkemize satılacak. Bu sahadan gelen doğalgazın 10 milyar metreküplük bölümünün de Türkiye üzerinden TANAP vasıtasıyla Avrupa’ya taşınması planlanıyor. Daha sonraki aşamalarda ise Hazar Denizi’nin Azerbaycan bölümünde bulunan diğer sahalardan elde edilecek doğalgaz kaynaklarının da bu boru hattına yönlendirilmesi hedefleniyor.”

“TÜRKMEN GAZININ BATI PİYASALARINA TÜRKİYE ÜZERİNDEN ERİŞMESİNİ TEMENNİ EDİYORUZ”

Türkmen gazının da Rus ve Doğu pazarlarına ilaveten Batı piyasalarına da Türkiye üzerinden erişmesini temenni ettiklerini dile getiren Erdoğan, daha ileriki aşamalarda farklı ilave kaynakların bu boru hattına yönlendirilmesinin söz konusu olacağını vurguladı. Erdoğan, “Bugünkü anlaşmalar bu süreci de kapsama alanı içine almaktadır. Görüldüğü gibi TANAP geleceğe yönelik bir projedir. Şahdeniz konsorsiyumu 28 Haziran 2013 tarihinde buradan çıkartılacak gazın TANAP’tan sonra Trans Adriyatik Boru Hattı vasıtasıyla taşınmasına karar verdik. Yani TAP’a bağlanması öngörülüyor. Bu karar ülkemiz ve Bulgaristan arasında bir bağlantı yapılması gereğini de beraberinde getiriyor. Nitekim Ukrayna’da yaşanan olaylar başta olmak üzere son gelişmeler ülkeler arası özellikle dayanışmanın önemini bir kez daha gösterdi” şeklinde konuştu.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, hayata geçirdikleri, üzerinde çalışılan veya gündemlerinde bulunan bu tür projelerin, bulunduğumuz coğrafyanın siyasi, sosyal ve ekonomik görünümünü şekillendiren tarihi dönüm noktalarını oluşturduğunu söyledi. Türkiye’nin 77 milyona yaklaşan nüfusu, gelişen ekonomisi, hızla artan enerji talebi ve enerji merkezi olma hedefiyle bu bakımdan yükselen bir ülke olduğunu vurgulayan Erdoğan, “Bu çerçevede Ceyhan’ı Doğu Akdeniz’in birinci, Avrupa’nın ise Rotterdam’dan sonra ikinci büyük terminali haline dönüştürmeyi amaçlıyoruz. Doğu Akdeniz, Irak ve Hazar bölgesiyle ilgili olarak enerji alanında son dönemde ortaya çıkan gelişmeler ülkemizin enerji merkezi olma konumunu güçlendirecek niteliktedir. Türkiye TANAP vasıtasıyla doğalgaz arz güvenliği, arz çeşitliliği, Doğu-Batı enerji koridorunun dağıtım merkezi olma gibi stratejik avantajlar yanında önemli bir gelire de kavuşacaktır. Ülkemizin 21 ilinden geçecek olan projenin inşası sırasında ortaya çıkacak ekonomik faydayı da kalkınma ve istihdam bakımından önemli görüyoruz. Şahdeniz ortaklığı ve TANAP bizim için gazından kaynağında çıkartılmasından, tüketime kadar olan tüm aşamalarda içinde yer aldığımız bir proje olması bakımından da ayrıca önemlidir. Bunların da ötesinde biz TANAP’ı sadece ticari bir yatırım olarak değerlendirmiyoruz” dedi.

“TANAP’ın Türkiye ile Azerbaycan arasında olduğu kadar Avrupa ülkeleriyle de aramızda uzun yıllara dayanacak güçlü, sağlam ve organik ilişkiler tesis edecek bir proje olacağına inanıyoruz” diyen Erdoğan, Türkiye’nin mevcut fırsatları, somut projelere ve gerçeklere dönüştürmek için bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da bu çabalarını sürdüreceğini söyledi.

Erdoğan’ın konuşmasının ardından Şahdeniz Doğalgaz Üretim Sahası ve TANAP Projesi’ne Türkiye'nin ortaklığına ilişkin imzalar atıldı.