Soğuk Havaya Bilimsel yaklaşım

Erzurumlu bilim insanları yaptıkları araştırmada soğuk havada egzersiz yapmanın daha avantajlı olduğunu tespit etti.

ETÜ’den Doç. Dr. Serhat Özbay, “Soğuk hava insanlar için çoğu zaman yaşam standartlarını düşürecek bir etken olarak kabul edilse de spor ve egzersiz temelli bir bakış açısında soğuk hava büyük avantajları da beraberinde getirmektedir” dedi.

Erzurumlu bilim insanlarına sporda önemli bir çalışmaya daha imza attı. Erzurum Teknik Üniversitesinden Doç. Dr. Serhat Özbay, Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Ulupınar, Arş. Gör. Cebrail Gençoğlu; Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Konca Altınkaynak ve Eğitim Araştırma Hastanesi doktorlarından Uzm. Dr. Engin Şebin ve Uzm. Dr. Burak Oymak’ın yer aldığı araştırma ekibi, yaptığı araştırmada soğuk havada egzersiz yapmanın daha avantajlı olduğunu tespit etti.

Erzurum Teknik Üniversitesi’nden Doç. Dr. Serhat Özbay, iklimi ve hava şartları açısından Türkiye’nin en soğuk şehirlerinden birinin Erzurum olmasına karşın egzersiz için avantajlı bir şehir olduğunu söyledi.

Özbay, “Soğuk hava insanlar için çoğu zaman yaşam standartlarını düşürecek bir etken olarak kabul edilse de spor ve egzersiz temelli bir bakış açısında soğuk hava büyük avantajları da beraberinde getirmektedir. Herhangi bir fiziksel aktivite yapmadan bile sadece serin havaya (0 ile 12 C arası) maruz kalmak daha fazla enerji harcanmasına, yağ yakılmasına ve sağlık açısından faydalı hormonların artışına sebep olmaktadır” dedi.

Sağlığa dayalı hormonları artırabiliyor

Erzurumlu bilim insanları egzersizin soğuk havada yapıldığında sağlığa faydalı bazı hormonları artırabileceğini ve kolesterol dengesini koruyabileceğini böylece daha fazla kilo kaybı sağlanabileceğini ortaya koydu. Erzurum Teknik Üniversitesinden Doç. Dr. Serhat Özbay, Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Ulupınar, Arş. Gör. Cebrail Gençoğlu; Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Konca Altınkaynak ve Eğitim Araştırma Hastanesi doktorlarından Uzm. Dr. Engin Şebin ve Uzm. Dr. Burak Oymak’ın yer aldığı araştırma ekibi iki farklı bilimsel çalışmada soğuk havada (0-5 C) yapılan egzersizlerin sağlık açısından faydalı olabileceği bazı sonuçlar elde etti. Araştırmacılar özellikle halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen Tip 2 Diyabet ve Obezite ile ilişkili olduğu öne sürülen irisin hormonunun 0 C hava sıcaklığında, 12 ve 24 C hava sıcaklıklarında yapılan egzersizlere göre daha fazla artış sağladığını ortaya koydular. Araştırmacılar aynı zamanda soğuk havada yapılan egzersizin iyi huylu kolesterol olarak bilinen HDL değerlerinde de bir iyileşme sağladığını tespit ettiler. Bu sonuçlar tanınmış uluslararası bilimsel bir dergide yayınlandı.

Soğuk havanın insanlara sağladığı faydalara odaklanmak gerekir

Çalışmaların yürütücüsü olan Doç. Dr. Serhat Özbay ve Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Ulupınar’a elde edilen sonuçların bizler için ne ifade ettiğini sorduğumuzda şu yanıtı aldık:

“İlimizin soğuk ikliminin bir dezavantaj olarak görüldüğünün farkındayız, ancak bizler bilim insanları olarak soğuk havanın bizlere sağladığı faydalara odaklanmamız gerektiğini düşündük. Bunun neticesinde egzersiz ve soğuk birlikteliğinin obezite ile ilişkili hormonlar ve kolesterol değerleri üzerinde faydalı etkilere sahip olabileceğini fark ettik. Ancak insanlar üzerinde yapılmış çalışmaların olmaması sebebiyle bu düşüncemizi bilimsel olarak doğrulamak için yaklaşık bir yıl süren iki farklı çalışma yürüttük. Soğuk havanın kilo kontrolü, kolesterol dengesi, istenmeyen yağ dokusunun dönüşümü ve enerji harcamasının doğal olarak artmasını sağlayabileceğini gösteren sonuçlar elde ettik. Dolayısıyla havanın aşırı soğuk olmadığı durumlarda egzersiz için kapalı alanları değil açık havayı tercih etmek daha uygun olabilir. Aslında hem egzersizin hem de soğuk havanın ayrı ayrı sağlık açısından faydalı olduğu bilinmektedir. Ancak bu iki faktörün birlikteliğinin elde edilen faydayı artırma ihtimali önemli bir yaklaşım olarak değerlendirilebilir. Bununla birlikte burada kastedilen soğuk hava 0-12 C arasında olmalıdır. Ayrıca bu havalarda spor yaparken uygun kıyafetler giymeye de özen gösterilmelidir. Üç katlı giyinmek ve üçüncü katta rüzgâr geçirmeyen bir kıyafet tercih etmek, aynı zamanda kafa ve yüz bölgesini sıcak tutmak da oldukça önemlidir.”