Sac soba imalatçıları gelişen teknoloji karşısında soba üretimini bırakıp havalandırma boruları üretmeye başladılar. Gelişen dünya standartlarına ayak uydurmak için sürekli “ne yapabiliriz”e kafa yoran üreticiler, soba üretiminden elde ettikleri kazancı bugün elde edemeseler de, hallerinden memnunlar.
Doğalgaz ve elektrikli sobaların üretilmesi ve ücretsiz kömür dağıtımının artmasıyla tezek sobası tarih olmak üzere. Sobacılar, yaz mevsimi boyunca üretip stok ettikleri sac sobaları satmak için hummalı bir çalışma sürdürüyorlar. Fakat geçmiş yıllarda 50’den fazla soba üreticisinin bulunduğu Erzurum’da teknoloji karşısında bir bir kapanırken geriye kalan sadece 2 tane imalatçı müşterilerini bekliyor.
Bu üreticilerden biri olan Ayhan Tuluş, Erzurum’da doğalgazın gelmesiyle işlerin yüzde 50 civarında düştüğünü söyleyerek, “Ben 40 yıldır bu işi yapıyoruz. Benden öncede babam bu işi yapardı. Ama artık bu iş yapılmıyor. Erzurum’un ana yakacağı tezekti. İlk önce doğalgaz geldi işler yarı yarıya düştü. Doğalgazla beraber elektrikli sobalarda çıkınca tam bir darbe yedik. Önceden şehrimizde 50 civarında saç soba üreticisi vardı. Şimdi sadece 2 üretici kaldık.” dedi.
KÖYLÜLER ÜCRETSİZ KÖMÜRLE ISINIYOR
Köylülerin bile artık tezek yakmadığını ifade eden Tuluş, “Doğalgaz ve elektrikli sobalardan sonra saç sobaları sadece maddi durumu kötü ve köylülere satmaya/üretmeye başlamıştık. Ama artık onlarda tezek yakmıyor. Dağıtılan ücretsiz kömürlerden artık herkes alıyor. Kömür sobaları ise bu saç sobalardan değil. Daha dayanaklı, özel yapım kömür sobaları olması lazım. Biz o sobalardan yapamıyoruz. Kayseri’den geliyor ve bu kömür sobaları da artık herkesin evinde var.” diye konuştu.
NERDEN NEREYE
Soba üretimi yapamayınca havalandırma boruları yapımına başladıklarını söyleyen Tuluş, “Artık saçtan havalandırma parçaları/malzemeleri yapıyoruz. Soba kadar kazandırmıyor ama yine de ekmek parası çıkıyor. Yılda en fazla bir belki 2 tane saç sobası satabiliyoruz. 5 yıl önce toptan yaptığımız sobalar hala bitmedi. Bizde bu üretime girdik.” şeklinde konuştu.