Uzundere Kaymakamı Bedrettin Özmen, 963-973 yılları arasında Gürcü Kralı Kuropalat Adarnese'nin oğulları David ve Prens Bagrat tarafından inşa ettirilen ve haç planına göre yapılan bölgedeki en büyük tarihi kilisenin geçen yıl Türkiye ile Gürcistan arasında yapılan protokol sonucu Gürcistan tarafından onarılmasına karar verildiğini hatırlattı. Özmen, ''Protokol sonrası ilçemize gelen Gürcü heyet tarihi kilesinin onarımı için incelemelerde bulundu'' dedi.
KARŞILIKLI KÜLTÜREL İŞBİRLİĞİ
Türkiye'nin de Öşvank Kilisesi'nin onarımına karşılık Gürcistan'da bulanan Türklere ait tarihi bir binanın restorasyonunu yapacağını anlatan Özmen, onarımı yapılacak kilisenin çevresindeki binaların temizlendiğini belirterek, ''Kilisenin çevresinde sadece 2 ev kaldı. Onlar da kamulaştırılarak yıkılacak'' diye konuştu.
Tarihi kilisenin 1985 yılında koruma altına alındığını sözlerine ekleyen Özmen, kaçak kazılar nedeniyle kilisenin zarar gördüğünü, ayrıca geçmişte kiliseye ait kesme taşların bazılarının vatandaşlar tarafından bilinçsizce yerlerinden sökülerek kullanıldığını söyledi.
BAŞKAN ÖZSOY BİLGİ VERDİ
Uzundere Belediye Başkanı Halis Özsoy, Öşvank Kilisesi'ni her yıl 2 bini aşkın Gürcü turistin ziyaret ettiğini belirterek, ''Bu kilise Gürcüler için çok önemli'' dedi.
Bölgedeki önemli tarihi eserler arasında yer alan yapının onarımının yapılacak olmasının turizmin gelişmesi açısından önemine dikkati çeken Özsoy, tarihi kilise çevresindeki binaların yıkılması için kamulaştırma çalışmalarının sürdürüldüğünü söyledi.
Yörenin sahip olduğu turizm potansiyeli içinde en önemli tarihi eserlerin başında Öşvank Kilisesi'nin geldiğini kaydeden Özsoy, kilisenin onarımı sonrası burayı ziyarete gelecek Gürcü turist sayısında artış beklediklerini ifade etti.
ÖŞVANK KİLİSESİ
Uzundere ilçesi Çamlıyamaç köyünde bulunan Öşvank Manastır'dan günümüze ulaşan kilise, üç şapel, yemekhane ve el yazmalarının kopye edildiği ve korunduğu kütüphane binası bulunuyor.
Manastır kilisesi, üzerindeki yazıtlara göre 963-973 yılları arasında Gürcü Kralı Kuropalat Adarnese'nin oğulları Kral David ve Prens Bagrat tarafından inşa ettirilmiş ve Vaftizci Yahya'ya adandığı belirtiliyor.
Bölgedeki piskoposluk merkezlerinden biri olan Öşkvank manastır kilisesinin 11. yüzyılda el yazmalarıyla ünlü önemli bir kültür merkezi konumunda olduğu ve bu önemini 15. yüzyıla kadar koruduğu da tarihi kaynaklarda yer alıyor.
1985 yılında Kültür Bakanlığı tarafından tescil edilerek korunması gereken taşınmaz kültür varlıkları arasına alınan kilise, sonradan eklenen batı bölüm hariç sahip olduğu 43.80x29.70 m. boyutları ile bölgedeki en büyük haç planlı Gürcü kilisesi olma özelliğini taşıyor.
Manastırın üç şapelinden sadece biri günümüze ulaşırken, kaçak kazılar ve bilinçsizlik yüzünden kilisenin sütun, taşları ile kabartma ve duvardaki işlemeleri zarar görmüş.