Lekelenmeme Hakkı, insan hakkı

Vatandaşları haksız suç isnatlarına karşı korumak ve örselenmesini engellemek için hayata geçirilen lekelenmeme hakkında 3 yılda 303 bin 782 dosyada başsavcılıklarca soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verildi. Bu sayede soyut, asılsız, temelsiz ihbarlarla 303 bin 782 kişi lekelenmedi.
Adalet Bakanlığının internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, masumiyet karinesini tamamlayan lekelenmeme hakkı, haksız ve yersiz suç isnatlarına, amaç dışı takibatlara karşı kişilerin onur ve saygınlığının korunması amacıyla 2017’de Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle getirildi. Lekelenmeme hakkıyla birlikte artık her ihbar için soruşturma başlatılmıyor, asılsız bir ihbar karşısında vatandaşlar da şüpheli duruma düşmüyor. Lekelenmeme hakkı konusunda Ceza Muhakemesi Kanununun 158'inci maddesinde yapılan değişiklik sonrasında 4 Eylül 2017-31 Aralık 2017 tarihleri arasında 13 bin 931 ihbar dosyası açıldı ve bu dosyalardan 3 bin 738 dosyada soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verildi. 1 Ocak 2018 ile 31 Aralık 2018 tarihleri arasında 80 bin 866 ihbar dosyası açıldı ve bu dosyalardan 38 bin 684 dosyada soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verildi. 1 Ocak 2019-31 Aralık 2019 tarihleri arasında ise 176 bin 380 ihbar dosyası açıldı ve bu dosyalardan 119 bin 619 dosyada soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verildi. Lekelenmeme hakkı kapsamında 1 Ocak 2020-30 Aralık 2020 tarihleri arasında da 199 bin 98 ihbar dosyasından 141 bin 741 dosyada soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verildi. Böylece asılsız ihbarlarla 141 bin 741 vatandaşın lekelenmesinin önüne geçildi. 2020 yılı içerisinde 141 bin 741 dosyada soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verilmesiyle birlikte lekelenmeme hakkının yürürlüğe girdiği 2017 Eylül ayından bu yana toplamda 303 bin 782 dosyada yargı mensupları ve savcılıklarca soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verildi.
Adalet Bakanlığı, 7 Kasım 2018, 23 Ekim 2019 ve 15 Ekim 2020 tarihlerinde lekelenmeme hakkı ile ilgili çalıştaylar düzenlemişti. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün de katıldığı çalıştaylarda konunun uzmanları lekelenmeme hakkını kapsamlı bir şekilde ele almıştı.