Kop’a Andorra modeli

YAŞAR YILDIZ
BAYBURT (İHA) - Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı tarafından 2011 yılında hazırlanıp 2012 yılında uygulamaya başlanan İnovasyona Dayalı Bölgesel Turizm Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında, "Diğer ülkelerdeki başarılı turizm kümelenmesi örneklerinin yerinde incelenmesi" ve bölgemizde geliştirilmeye çalışılan tarih ve kültür mirası turizmi ile kış ve spor turizmi uygulamaları örneklerinin görülmesi açısından Türkiye’nin turizmde öne çıkan ürünlerine benzemesi nedeniyle Ajans Yönetim Kurulu ve Uzmanlarından oluşan bir heyet, 08-15 Nisan 2013 tarihleri arasında bir çalışma ziyareti gerçekleştirdi.
Çalışma ziyareti kapsamında sırasıyla Madrid Türk Büyükelçiliği, Turizm Müşavirliği, Dünya Kültür Mirası Listesinde yer alan ve Açık Hava Müzesi ilan edilen Toledo şehri, Kurtuba Camii ve El Hamra Sarayı ve etrafındaki kültür turizmine hizmet eden turizm ürünleri, Andorra Grandvalira ve Vallnord Kayak Merkezleri ve işletme modelleri, Pays Vasco (Bask) Bölgesinde yer alan turizm ve turizme dayalı teknoloji geliştirme merkezleri (Basque Tour, San Sebastian’da yer alan Zamudio Techno-Park) ve Bilbao’da yer alan çeşitli merkezler ziyaret edildi.
Heyet içerinde yer alan Belediye Başkanı Hacı Ali Polat, İspanya çalışma ziyareti izlenimlerini şu şekilde değerlendirdi:"08-15 Nisan tarihleri arasında Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (KUDAKA)’nın organize ettiği yurtdışı gezisiyle ilgili izlenimlerimi sizlerle paylaşmak istiyorum. Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinin valileri, belediye başkanları, il genel meclis başkanları, ticaret ve sanayi odası başkanlarının yer aldığı bu organizasyona bizde ilimizi temsilen katıldık. İspanya, Endülüs ve Andora’ya düzenlenen bu gezideki amacımız; özellikle İspanya ve Andora’daki turizm tesisleri ve tarihi mekânları incelemek, bu iki ülkenin turizmle ilişkilerini ortaya koymaktı. Zira benim her zaman ifade ettiğim gibi Bayburt’un kalkınmasıyla ilgili olarak üzerinde durulması gereken önemli ana sektörlerden birisi mutlaka turizmdir. Onun için Bayburt’ ta turizme yönelik yapılabilecek mekânlarla ilgili inceleme ve araştırma gezileri yapmak durumundayız. Bizde arkadaşlarla birlikte geçen hafta bunu yaptık.
Gezi esnasında edindiğimiz gözlemler neticesinde şu tespitlere vardık: Kalkınma çok yönlü olarak gelişiyor. Senkronize hareket edildiği zaman, kurumlar arasında koordinasyon sağlandığı zaman turizm ve ticaret gelişiyor. Her şeyden önce ülkelerin gelişim adına kendi potansiyellerini bilmeleri ve ortaya koymaları gerekiyor. Örneğin incelemelerde bulunduğumuz Andora’dan bahsetmek istiyorum. İspanya ve Fransa arasında dağlık bir alandan oluşan Andora, gerek nüfus gerekse coğrafi bakımdan Bayburt’tan küçük bir ülke. Coğrafi yapısıyla Gümüşhane’ye çok benziyor. Turizmden o kadar çok gelir elde etmişler ki kişi başına düşen milli gelirleri 46.000 $. (Hani biz diyoruz ya 2002’de 3.500 $ olan geliri şu anda 10.500 $’a çıkardık) Peki hemen yanındaki İspanya gibi bir ülkede 24.000 $ iken burada 46.000 $ nasıl olmuş, bunu nasıl başarmışlar?
60.000 nüfusu olan Andora, tamamen kış turizmine yönelmiş. Çünkü bakmışlar ki en önemli değerleri dağları. Anlatırken de bunu böyle ifade ediyorlar. Yaradan bize önemli bir nimet vermiş dağlarımız bizim en önemli nimetlerimiz diye bahsediyorlar. Şimdi onları dinlerken bir yandan da kendi dağlarımızı düşünüyoruz. Bizde dağ çok, her tarafımız dağ taş. Aslandede köyümüzün kotu 1450 m’dir. 1450 m.’den 3 bin m.’ye ulaşan rakım var ve dağlarımız istediğimiz kadar fazla.
Bütün mesele şudur: Kendi potansiyelimizi tespit edip o mekanlardaki sosyal ihtiyaçları karşılayıcı tesisler yapmak ve bunun pazarlamasını yapmak ondan sonrada gelsin turistler gelsin paralar demek lazım. Andoralılar bu girişimlerine yaklaşık 50 sene önce başlamışlar. Otelleri, kayak pistlerini, telesiyejleri, gondollarını oluşturmuşlar. Sosyal ihtiyaçları karşılayıcı lokantaları, kafeteryaları, eğlence mekanlarını yapmışlar. Reklamlarını da güzel yapınca 60 bin nüfuslu olan ülkenin yıllık turist sayısı 8 milyona ulaşmış. Bu rakamlar gerçekten çok uçuk rakamlar. Sadece bir iki kayak tesisini gezdik, birisinin toplam pist uzunluğu 210 km. Düşünün ki bizim Kop Dağı’ndaki tesisimizin pist uzunluğu sadece 1200 metre. Bu şekilde bu işin olması mümkün değil.”