Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Funda Kara, Türk Dil Kurumu ve Faaliyet Alanları hakkında konferans verdi. Kara, öğrencileri Türk dilinin tarihi, gelişimi ve günümüzdeki yeri hakkında bilgilendirdi.
TDK SÜRECİ
Türk Dil Kurumu ve faaliyet alanları hakkında konuşan Doç. Dr. Kara, Türk Dil Kurumu’nun, Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatı üzerine ve onun hami reisliği altında, 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla kurulduğunu, kuruluş amacının Türk dilini tetkik etmek, yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek ve elde edilecek neticeleri neşretmek olduğunu söyledi. Kara ayrıca Türk Dili Tetkik Cemiyeti18-23 Ağustos 1934 tarihli II. Kurultay’dan sonra Türk Dili Araştırma Kurumu, 24-31 Ağustos 1936 tarihleri arasında düzenlenen III. Kurultay’da da Türk Dil Kurumu adını aldığını aktardı.
KARA’NIN TESPİTLERİ
Funda Kara, M. Kemal Atatürk’ün Türk diline büyük önem verdiğini dile getirerek cümlelerine şöyle devam etti: “Atatürk, Türk dili üzerindeki yerli ve yabancı araştırmaları bizzat inceleyerek, dönemindeki bilginleri Türk dili üzerinde araştırmalar yapmaya yönlendirmiştir. Türk Dil Kurumu’nun kuruluşuyla birlikte çağdaş Türkçede çok hızlı bir sadeleştirme akımı başladığını da söyleyelim. Bizzat Atatürk`ün öncülük ettiği, Türk dilinin yabancı kökenli sözlerden temizlenmesi akımı 1935 güzüne kadar sürmüş, halkın diline girip yerleşmiş kelimelerin dilden atılması işleminden bu tarihte vazgeçilmiştir. Atatürk`ün ölümünden sonra öz Türkçe akımı, Türk aydınları arasında sürekli tartışılan bir konu olmuş ve özellikle 1960`tan sonra Türk Dil Kurumu bu akımın öncülüğünü yapmaya devam etmiştir. 1980`den sonra tartışmalar durulmuş, bilimsel çalışmalar hız kazanmıştır.
TÜRK DİL KURUMU’NDA İLK ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK
Edebiyat Fakültesi Öğretim üYESİ Doç. Dr. Funda Kara, Türk Dil Kurumu’nun yapısıyla ilgili ilk önemli değişikliğin 1951 yılındaki olağanüstü kurultayda yapıldığını, Atatürk`ün sağlığında Millî Eğitim Bakanı’nın kurum başkanı olmasını sağlayan tüzük maddesi 1951`de değiştirildiğini ve böylece Kurumun dernek statüsüne son verildiğini devletle olan bağlantısının koparıldığını söyledi. Kara: “İkinci önemli yapı değişikliği 1982-1983 yıllarında gerçekleştirilmiştir. 1982`de kabul edilen ve şu anda da yürürlükte olan Anayasa ile Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu, bir anayasa kuruluşu olan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu çatısı altına alınmıştır” dedi.
Konferans sonunda Atatürk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. M. Sadi Çögenli, Doç. Dr. Funda Kara’ya, teşekkür ederek çiçek takdim etti.