Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürü Mehmet Üzer, elektrik üretimine yönelik 6 jeotermal sahanın ihalesinin 14 Ekim'de yapılacağını, ısıtma ve termal turizme yönelik sahaların büyük kısmının ihalesini de bu sene sonuna kadar bitirmeyi hedeflediklerini söyledi. Üzer, jeotermalle ilgili çalışmalara yoğun şekilde devam ettiklerini de belirterek, 10 yılda tüm potansiyelin açığa çıkarılacağını kaydetti.
ERZURUM ÜÇÜNCÜ ETAPTA YER ALIYOR
İlk etapta Aydın ve Manisa illerindeki toplam 110 megavatlık elektrik üretimine uygun 6 adet sahanın ihale edilmesinin ardından ikinci etapta ısıtmaya uygun Balıkesir, Çanakkale, İzmir, Kırşehir, Kütahya, Manisa, Van'da 10 saha, İzmir, Denizli, Afyon, Nevşehir, Manisa'da 13 kuyu ihale edilecek. Üçüncü etapta ise termal turizme uygun Ankara, Çanakkale, İzmir, Kırşehir, Kayseri, Karabük, Konya, Mersin, Siirt, Bursa'da 17 saha, İzmir, Bolu, Afyonkarahisar, Erzurum, Samsun, Sivas ve Yozgat'ta 14 kuyu devredilecek.
MTA Genel Müdürü Üzer, Türkiye'nin jeotermal potansiyeli, bu konudaki çalışmalar ve 65 jeotermal sahanın devrine ilişkin ihaleyle ilgili açıklamalarda bulundu. Jeotermalin Türkiye'de önemli potansiyele sahip bir yerli kaynak olduğunu vurgulayan Üzer, jeotermalde Türkiye'nin dünyada 7., Avrupa'da 1. sırada olduğunu söyledi. Jeotermal için "31 bin 500 megavat termal, yani halkın anlayacağı dille Ankara şartlarında 100 metrekare olan 4 milyon evi ısıtabilecek bir enerji kaynağı" diyen Üzer, bu enerji kaynağının reenjeksiyon (suyun kullanıldıktan sonra tekrar toprağa verilmesi) ile yenilenebilir bir enerji kaynağı olabileceğini anlattı. Jeotermalin ancak reenjeksiyon sistemi ile sonsuzlaştırılabileceğini belirten Üzer, jeotermal sahaların korunması gerektiğini söyledi.
Üzer, 33 jeotermal saha ve 32 jeotermal kuyudan ilk etapta elektrik üretimine yönelik 6 sahanın ihale sürecinin devam ettiğini belirterek, 14 Ekim 2008'in son teklif verme günü olduğunu kaydetti. İhalenin kapalı teklif açık artırma usulüyle yapılacağını ifade eden Üzer, "Yoğun bir ilgiyle karşılaştık, memnuniyet verici bir durum. Gerçekten çok iyi ilgi var. Şu anda elektrik üretimine yönelik 6 saha ihalesine çıktık. Bundan sonra ısıtmaya yönelik sahalarımız olacak. Sonra da termal turizme yönelik
sahaların ihaleleri olacak. 33 saha 32 kuyu var elimizde. Bu senenin sonlarına doğru çoğunluğunu bitiririz diye düşünüyorum" dedi.
Yatırımların ne zaman başlayacağı sorusuna ise Üzer, jeotermal sahanın kullanım hakkını alan firmanın şartnameye göre 2 ay içerisinde özel idarelere projesini vermesi gerektiğini ve 'Ben şu sahada 4 ya da 5 sene içinde şu sistemi kuracağım' demesi gerektiğini vurguladı. Sahayı devralacak firmanın da en kısa zamanda bu kaynaktan faydalanmak isteyeceğini belirten Üzer, bazı sahaların 2, bazı sahaların da 4-5 yılda üretime geçebileceğini söyledi. Üzer, ihalenin ardından konunun özel idarelere geçeceğini ve
MTA'nın yalnızca teknik danışman olacağını da bildirdi.
Jeotermal enerji santralında bir megavat kurulumun maliyetinin 1.5 milyon dolar civarında olduğunu da ifade eden Üzer, "Kısa bir zamanda inşallah bu ihaleleri neticelendirip yatırımcıların emrine sunacağız. Ülkemiz de bu konuda yeni, güvenilir, yerli, yeşil, çevreci bir enerji kaynağına kavuşmuş olacak" şeklinde konuştu.
"10 YILDA POTANSİYELİN TAMAMI AÇIĞA ÇIKACAK"
Türkiye'nin jeotermal potansiyelinin tümünün ne zaman kullanılır hale geleceğinin sorulması üzerine MTA Genel Müdürü Üzer, "Ben 10 senede potansiyelimizin tamamını açığa çıkaracağımızı düşünüyorum" dedi. Sondajların yılda 2 bin metrelerden 50 bin metreye çıktığını ve bunun katlanarak artacağını belirten Üzer, yapılan ihalelerin de özel sektörün araştırmalarını hızlandıracağını söyledi. Jeotermal kaynakların doğa koşullarından hemen etkilenmediğini de vurgulayan Üzer, son yıllardaki düşük yağış miktarının
barajları hemen etkilediğini; ancak jeotermal kaynakların ancak 30-40 yıl yağmur yağmaması durumunda etkilenebileceğini anlattı. Üzer, bu yüzden jeotermal sahaların iyi korunması ve sahaların sürdürülebilirliğinin sağlanması gerektiğini vurguladı.
Jeotermal enerji ile 8 milyar kilovat saat elektrik üretilebileceğini ve bunun da 3 milyon konutun elektrik ihtiyacını karşılayacağını ifade eden Üzer, 1 milyon yatak kapasiteli termal tesis kurulabileceğini ve bu sektörde 250 bin kişinin çalışacağını söyledi. Üzer, ayrıca 30 bin dönüm sera ısıtılabileceğini ve her dönümde 1 kişi olmak üzere 30 bin kişi çalışabileceğini, dolayısıyla jeotermal sayesinde 300 bin kişinin iş sahibi olabileceğini söyledi.
Bugüne kadar MTA'nın 205 bin metre sondaj yaptığını ve 187 jeotermal alan belirlediğini bildiren Üzer, özel sektörle beraber yapılan toplam sondajın ise 250 bin metre civarında olduğunu ifade etti. Üzer, "Bizim tüm potansiyelimizin yani 31 bin 500 megavatın kullanılır hale getirdiğimiz kısmı 4 bin megavat. Daha çok işimiz var. 2 milyon metrenin üzerinde sondaj yapılması lazım. Bunu için sondaj firmaları ile de sık sık görüşüyoruz. Hem kendimiz hem özel sektöre sondaj yaptırıyoruz. Eskiden 2 bin
metrelerde olan sondaj bu yıl 20 bin metreye çıktı. İnşallah bu en kısa zamanda yılda 50 bin metrelere çıkacak. Özel sektörle 60-70 bin metrelere çıkacağını umuyoruz" dedi.
Öte yandan, 18 Ağustos 2008 tarihinde duyurusu yapılan ihalede ilk olarak Aydın ve Manisa illerinde elektrik üretimine uygun 6 sahanın ihale edilecek. İkinci etapta ise ısıtma ve termale yönelik sahaların devrine yönelik ihalede, sahalar ve kuyular 30 yıllığına işletme hakkı devri ile satılacak. Ancak 10'ar yıllık uzatma hakkı ile bu devir 'sınırsız' hale getirilebilecek. Ayrıca Yenilenebilir Enerji Yasası'na göre yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriğin 10 yıl alım garantisi ve 5.5 euro/cent alım
sınırı bulunuyor.