‘İnsaf bunun neresinde?’

ERZURUM gazetesi

Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, 13.5 liraya et kesildiğini belirterek, "Üzerine azami yüzde 40 kar koyup satmak lazım. 1 kilo kıyma 25 liraya satılıyorsa insaf ve vicdan bunun neresinde?" dedi.

Göreve geldiklerinde sadece Erzurum, Van, Bingöl, Diyarbakır, Adana, Sincan ve Adapazarı'nda 7 adet Et Balık Kurumu kombinesi kaldığını vurgulayan Eker, şöyle devam etti: "Bunlar da alıcı bulamadığı için satılmamıştı. Daha sonra Ağrı'daki kombineyi de alarak dahil ettik. 8 EBK kombinesine 80 milyon TL yatırım yaptık.”dedi.

18 BİN TON SÜT TOZU ALINACAK

Eker, 2 hafta önce yaptıkları toplantıda ekonomik tedbirler ile süt fiyatının düşüşünün engellenmesi konusunu ele aldıklarını söyledi. Süt fiyatlarının sürdürülebilir olması gerektiğini vurgulayan Eker, şöyle dedi: "Süt fiyatları beli bir eşiğin altına düşmemelidir ki anayı beslesin, ana olmadan danası olmaz. Süt verenler anadır, anne beslendiği zaman sütte verir, et üretimini de sağlar. Çünkü süt verecek dişiyi de et verecek erkeği de o ana doğurur. Eğer süt üretimi olmazsa üretici kısa vadeli çözüm için anneyi keser ve üretim böylece azalacak. 2009-2010 yılında dünyada süt fiyatlarında ciddi bir düşüş oldu. ABD'de bizim paramızla sütün litresi 30-35 kuruş iken, bizde 80 kuruştu. Müdahale ile orada tuttuk. Süt tozu üretimi için süt tozu üreticilerini destekledik. Süt fiyatlarında mevsim faktörü var. Doğumlar genelde kışın olur süt üretimi 100 günde pike yapar ve 300 günün sonunda biter. Bizde Ocak-Mayıs ayı önemlidir. Süt dönemi ve otların yeşermesi, hayvanların da bu otlardan yediği için süttün arttığı dönemdir. Türkiye'de en son sütün litresi 73 kuruştu. Bazı sanayiciler süt almamak için nazlanıyor. Bu yüzden 1.5 aydır yer yer sıkıntı çıkıyor. 1 Şubatta uygulamaya konulan bir çalışma ile bu yıl Türkiye'de üretilecek 18 bin ton süt tozunun tamamını alıyoruz. Bu da 180 bin ton süt demektir. Önümüzdeki günlerde bu etkisini gösterecektir. Piyasadan sütün çekilmesi için yaklaşık 115 milyon lira destek vereceğiz."

ÖĞRENCİLERE SÜT DESTEĞİ

Süt fiyatlarındaki düşünün önüne geçmek ve yoksul bölgelerdeki okullarda öğrencilerin süt içme alışkanlıklarını artırmak, süt üreticilerine destek olmak için bir çalışma yaptıklarını anlatan Eker, "Ama Maliye Bakanlığı bunu bütçe uygulamalarına aykırı buldu. Ben de Sağlık Bakanlığı ya da Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bunun yapılmasını önerdim. Daha önce 81 il valisine Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından dağıtılan yardım paketlerine 2'şer litre süt koymaları için yazı yazmıştım. Geçtiğimiz ay Ankara'ya gelen valilerin toplantısına katılarak, bunu tekrar istedim. Sydv bunu rahatlıkla yapabilir" diye konuştu.

EBKLARIN ÖZELLEŞTİRİLMESİ

Eker, dana önce Türkiye'de 28 Et Balık Kurumu (EBK) kombinesinin özelleştirmeyle sektör dışına çıktığını, fakat bunun yerine özel sektörün geçmediğine dikkati çekti.

Göreve geldiklerinde sadece Erzurum, Van, Bingöl, Diyarbakır, Adana, Sincan ve Adapazarı'nda 7 adet Et Balık Kurumu kombinesi kaldığını vurgulayan Eker, şöyle devam etti: "Bunlar da alıcı bulamadığı için satılmamıştı. Daha sonra Ağrı'daki kombineyi de alarak dahil ettik. 8 EBK kombinesine 80 milyon TL yatırım yaptık. Çünkü 20 yıl bir çivi çakılmamıştı. Yılda en fazla bin 500, 2 bin ton et üretiliyordu. Eğer EBK yaşayacaksa, üretim yapabilecekse, et almalı. Eti nereye satacak? ya kendi mağaza açacak ya piyasaya, ya da Türk Silahlı Kuvvetleri ve kamu kurumlarına ihalesiz olarak satacak. İhalesiz satış AB rekabet kurallarına aykırı olduğu için olmadı. Biz bununla ilgili kanunu değiştirdik. Şimdi mal veriyoruz. Zaten aksi takdirde bu iş sürdürülemez. ya rekabeti yok sayacaksın ya da mağaza açıp devlet köfte yapıp satacak. İşte o zaman vatandaşa gerçekten rakip olur. Biz isim hakkını verelim alsın, satsın diyoruz. Belirli bir ıskontoyla onlara verelim. Ette yüzde 8, şarküteri de yüzde 15 ıskontomuz var. Bizim denetimimiz altında eti alsın, satsın. Amacımız hayvancılığı da destekleyerek, tüketici belirli bir kalite standardında ve makul fiyatla et yiyebilsin. Öncelikli hedefimiz et ithali değil, mecbur kalmazsak et ithal etmeyiz. Tüketiciyi de korumak zorundayız. 13.5 liraya et kesiliyor, üzerine azami yüzde 40 kar koyup satmak lazım. 1 kilo kıyma 25 liraya satılıyorsa insaf ve vicdan bunun neresinde? Bu isim hakkının verilmesi konusunda alım gücü az olan yerleri tercih edeceğiz. Şu anda EBK olarak günlük 100 ton et üretebilecek durumdayız. 2010 yılında EBK 48 bin tonu kırmızı, 3 bin tonu beyaz et olmak üzere 51 bin ton üretim yaptı. Yaza kadar eti içeriden temin ediyorduk. Spekülasyonlarla fiyatlar artırıldı, o yüzden ithal ettik. Biz tedbirleri almasaydık, bugün yüksek fiyatlarla karşı karşıya kaldırdık. Biz şu anda Türkiye'de tüketilen etin yüzde 5'ini üretiyoruz. Amacımız yüzde 8, 8.5'ini üretmektir. Kısa, orta ve uzun vadeli hayvancılık yatırımları için sıfır faizli 3 milyar 600 milyon lira destek verdik. Bunlardan 48 bin 800 kişi yararlandı."

BESİCİLERE YENİ DESTEKLER

Yerli besicinin yem fiyatlarından etkilenmemesi için bir yasa hazırladıklarını ve bunun şu anda Bakanlar Kurulu'nda olduğunu anlatan Eker, "Besicilere besiye gelen hayvanlarını kestirmeleri ve yerine yeni hayvan almaları halinde hayvan başına hibe desteği vereceğiz. Bununla ilgili tasarı Bakanlar Kurulu'nda ve kısa sürede çıkacak. Süt fiyatları ve besicilik faaliyetleri için önemli çalışmalar yaptık. Patates tohumluğu ülkemizde hızla gelişiyor. Niğde'ye bir merkez açtık. Biz doğrudan tohumluk ithal etmek yerine, biz üretip vermek istiyoruz" şeklinde konuştu.