İlk 500'de Anadolu damgası

Türkiye'nin 500 dev firmasının yer aldığı listeye bu yıl Amasya veda ederken, Giresun ve Malatya ise 'merhaba' dedi. İstanbul ve Ankara'nın dışında 41 kentin yer bulduğu listede 38 kent ise temsil edilemedi.

İSTANBUL - İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından geleneksel olarak düzenlenen "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" listesinde Anadolu, bu yıl 245 firma ile yer aldı. Geçen yıl 248 kuruluş ile listede temsil edilen Anadolu, bu yıl az da olsa performans düşüklüğü yaşayarak 245 listede Ankara hariç 245 firma ile yer bulabildi. Başkent Anakra'nın 28 firması da dahil edildiğinde 273'ü buluyor. Buna karşın geçen yıl Anadolu karşısında güç kaydeden İstanbul'un 2009 listesinde 210 olan firma sayısı, yeni listede 215 olarak açıklandı.

Amasya'nın veda ettiği listeye yeni giren kentler ise Malatya ve Giresun oldu. 16 kentin sadece bir firma ile temsil edildiği listede 38 kent ise hiç yer bulamadı. Listede İstanbul ve Ankara hariç 41 kent yer alıyor. Bu yıl listenin başarısını yükselten kentler ise Manisa, Sakarya, Denizli, Kahramanmaraş ve Karabük. Bu kentler sıralamada yer alan firma sayılarını artırdılar. Listenin firmalar bağlamında kan kaybedeb isimleri ise İzmir, Kayseri, Bursa, Eskişehir, Kocaeli, Konya ve Tekirdağ.

Tekstil kenti Denizli, 2006 listesinde 13 firma ile yer alırken, 2007' listesinde bu sayıyı 10'a, 2008 ve 2009 listelerinde ise 9'a düşürmüştü. Ekonomik krizin de etkisiyle yaşanan bu gerileme, açıklanan yeni listede yerini yükselişe bıraktı. Bu yıl listede 10 firma ile yer bulan Denizli, bu başarıya sektörel çeşitlilik ile ulaştı.

Kentin yıllarda 500 Büyük Kuruluş Listesi'nde 10-14 firması ile katılım gösterdiğine dikkat çeken Denizli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Müjdat Keçeci, "Önceki yıllarda listede ağırlıkla tekstil şirketleri yer alırken, son yıllarda Denizli'deki sanayi dallarının çeşitlenmesi ile tekstil haricinde metal, gıda ve inşaat sektöründen farklı şirketlerimiz de listede ön sıralarda yer alıyor. Denizli önceki yıllara göre sanayi çeşitlenmesini sağladığı için farklı sektörlerden şirketleri bu sıralamaya sokmayı başardı. Sektörel bazda farklı şirketlerin Denizli'nin geleceğinde özel bir yer teşkil ettiğini görüyoruz" dedi. Keçeci, "İSO 500'deki sektör farklılaşmasına baktığımızda aynı iş kolunda çalışmanın Denizli için doğru olmadığını, farklılaşmanın gerektiğini gördük. Seneye İSO 500 listesindeki Denizli firmalarının artacağını düşünüyoruz. Denizli önemli bir sanayi kenti ve sanayi merkezi olduğunu bu sıralamayla göstermiş oldu" şeklinde dedi.

2008 İSO 500 listesinde 3 firma ile temsil edilirken, bir sonraki sene başarısını yüzde 100 artırarak, 6 firmaya ulaşan Kahramanmaraş istikrarlı yükselişini bu yıl da sürdürdü ve yeni listede 7 firması ile yer aldı. Tekstil ile tanınan kentin yöneldiği sektörel çeşitlilikle bu başarıya ulaştığı belirtilirken, Kahramanmaraş‘ın İkinci 500 listesinde 20 firma ile yer alması bekleniyor.

İSO tarafından açıklanan ilk 500'e giren firma sayılarındaki artıştan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi Kahramanmaraş TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Karaküçük, il ekonomisinin her geçen gün büyüdüğünü belirterek, "İlk 500'e giren firma sayısında geçen yıllara bakıldığında her yıl 1-2 firmanında daha bu başarı listesine girdiğini görüyoruz. İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu açıklandığında Kahramanmaraş'tan 20 firmanın listeye girmesini bekliyoruz" dedi. Karaküçük, "Başarı listesine yeni yeni sektörlerin ve yeni firmaların girdiğini görüyoruz. Ben başarıyı yakalayan tüm firmalarımızı tebrik ediyorum. Şu anda tekstil firmaları ağırlıklı olmakla birlikte çelik mutfak eşyası, enerji, çimento gibi sektörlerini inşallah bundan sonra ilk 500'de görmek istiyoruz. Kahramanmaraş‘ta sağlanan bu başarıda çeşitliliğin de artmasını arzu ediyoruz. İstiyoruz ki, gelecekte çeşitli firmalar da ilk 500'de görelim" dedi.

İSO 500 Sanayi Kuruluşu listesine geçen yıl 5 firma ile katılım sağlarken, bu yıl sayıyı 8'e çıkaran Sakarya, listede başarı oranını en çok artıran kentlerden biri. Sakarya'nın İstanbul merkezli birçok firmaya da evsahipliği yaptığını ve bunların da hesaplanmasıyla birlikte rakamın iki katına çıkacağını ifade eden Sakarya TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Kösemusul, "Genelde İstanbul merkezli diğer şirketlerin iş sahası Sakarya'da. Alanlarında iftihar edecek çalışmalar yaparak, Sakarya'nın da gururu oluyorlar" dedi. Kösemusul, "Haziran'da ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22 arttığı Sakarya , otomotiv sektörü yanında gıda ve makine aksamları ile de umut vaat ediyor. İhracat artış hızında son aylarda görülen yükseliş ihracatı 691 bin 623 dolardan 788 bin 998 dolara çıkan başta Toyota olmak üzere otomotiv sektörü ile izah edilse de Sakarya'da diğer sektörlerde de ihracat odaklı üretim stratejisi umut vaat ediyor. Bizler de Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası olarak ihracatı artırma projeleri yürüttüğümüz gibi destek çalışmalarımızı sürdürüyor, ihracat odaklı üretimi gündemde tutuyoruz. Son verilere göre; makine aksamları, gıda sektörü ve kimyevi maddeler de dikkat çekici artışlar gösteriyor" diye konuştu.

Türkiye'de yüzde 19.1 ile işizlik oranının en yüksek olduğu kent olan Adana, buna rağmen listedeki başarısını sürdürüyor. Geçen yıl istikrarlı bir çizgi çizerek listedeki yerini 11 firma ile koruyan Adana, yeni açıklanan listede ise 12 isim ile 500 dev arasında. Adana Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Sadi Sürenkök, "İSO tarafından açıklanan Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasına Adana'dan 12 sanayi firması girdi. Adana sanayi firmalarından Advansa Sasa 77'inci, Marsan Gıda 136'ıncı, Temsa Global 149'uncu, Bossa 192'nci, Adana Çimento 203'üncü, Artenius Turkpet 204'üncü, adının açıklanmasını istemeyen firma 234'üncü, Beyteks Tekstil 251'inci, Wavin TR Plastik 339'uncu, Güney Çelik Hasır 346'ncı, Özmaya 371'inci ve Elita Gıda ise 471'inci sırada yer aldı. Adana'dan bu yıl 12 sanayi firmasının 500 büyük sanayi kuruluşu arasına girmesi sevindirici. Geçen yıl 11 olan firma sayısı bu yıl 12'ye yükseldi. Bu da, Adana sanayisinde gelişimin ve istikrarın devam ettiğini gösteriyor. Sanayimiz geriliyor diyenlere en güzel yanıt olmuştur. Firmalarımızı kutluyor, başarılarının devamını diliyorum" açıklamasında bulundu.

İzmir, listede temsil edilen firma sayısı bakımından en fazla kan kaydeden il oldu. Geçen yıl 38 firma ile listede yer alan İzmir, bu yıl 32 firma ile temsil edildi.

Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, İSO 500 listesinde İzmir'deki firma sayısının gerilemesini teşvik uygulamasına bağladı. İzmir'in hemen yakınındaki Manisa ve Salihli'de organize sanayi bölgelerine yapılacak yatırımlar için arsa maliyetinin yüzde 70'i devlet desteği alırken İzmir'de oranın yüzde 50 olduğunu belirten Yorgancılar, "Manisa ve Sahilli teşvikte 3. bölge olarak değerlendirilirken İzmir birinci bölge. Daha fazla destek olduğu için büyüme İzmir'de değil Manisa'da oluyor" dedi.

Kayseri listede geçen yıl 14 firma ile yer bulurken, bu yıl kan kaybederek 10 firma ile temsil edildi. Kayseri Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Ali Kilci, "Her ne kadar geçen yıl ilk 500'deki bazı firmalarımız bu yıl listeye giremese de Kayserili firmalarımızın başarılarıyla bu sıralamaya girmeyi bir gelenek haline getir mesi hepimizi mutlu etmiştir" derken, KAYSO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Boydak, açıklanan sonuçlara göre Kayseri'nin sanayi kenti olma özelliğini devam ettirdiğini belirterek, "Ülkelerin kalkınmasının ön şartı özel sektörlerin kuvvetli olmasıdır. Türkiye bunu yapıyor. Kayseri de bunu uzun zamandan beri yapmaya gayret ediyor. Kayserimiz artık kendisini Türkiye'nin katma değerli üretim merkezi haline getirme gayretine devam ediyor" diye konuştu.

Geçen yıl 31 firma ile 500 dev arasında yer alan Bursa'dan bu yıl 31 firma listeye girdi. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı İlhan Parseker, "Bursa

olarak firmalarımızın konumunu geliştirerek devam ediyoruz. Listeye ilk kez girmiş olan firmaların bulunması sevindirici. Bu durum ekonomimizin iyi bir seyirde ilerlediğini, kriz beklentisi içerisinde olmadığımızı, 2008 yılındaki krizin de olumlu bir şekilde atlatan Türkiye'nin bundan sonraki olası krizlerden etkilenmeyeceğini gösteriyor. Yatırımların ve üretimlerin devam edeceğini ummaktayız. Bursa firmalarımız da mevcut konumlarını korumaktadır. Daha da iyileşen tedbirli iyimserliğe devam edeceğimize inanıyorum" dedi.

Sanayinin merkezi Kocaeli, geçen yıl 31 firma ile temsil edildiği lidtede bu yıl 29 firma ile yer aldı. "Bizde bir ufalma yok aksine büyüme olduğunu düşünüyorum" diyen Kocaeli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, "Çünkü Kocaeli'de ithalat rakamımız ilk 6 ayda yüzde 40 artarak 16 milyar dolardan 24 milyar dolara yükseldi. Sayısal anlamda bir azalma olacağını zannetmiyorum ama firma bazında mümkün. Kocaeli firmaları ilk 500'deki hakkettikleri yeri her zaman alacaktır" dedi.

Geçen yıl listede 16 firma ile yer alan Gaziantep, bu sayıyı koruyarak istikrarını sürdürdü. Gaziantep Sanayi Odası (Yönetim Kurulu Başkanı Adil Konukoğlu, kentin geçen yıla göre gücünü koruyarak firma sayısında Türkiye'de 6. sırada yer aldığını belirtti. Konukoğlu, "Firmalarımızın elde ettikleri bu başarı, Gaziantepli sanayicilerin hiçbir zaman kaybetmedikleri mücadele azminin, üretme heyecanının ve zoru başarmasının bir sonucudur" dedi. Gaziantep Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Aslan ise "Elde edilen başarı, istikrarlı büyümenin göstergesidir. Firmalarımızın başarısı ile gurur duyuyoruz" diye konuştu.

Matlı Yem olarak İSO 500 içerisinde 2007, 2008 ve 2009 yıllarında da yer aldık. Ancak geçen yıl İSO 500 başvuruları esnasında evrak sorunu yaşandı ve evraklarımızın ulaşmadığı bize bildirildi. Oysa listede 400'üncü sıralarda yer alıyorduk. Bu yıl ilk kez listede yer almış gibi görünmemizin nedeni bu. Son yıllarda dikkat edilirse gıda firmaları listede daha fazla yer almaya başladı. Bu sevindirici bir gelişmedir. Buradan da çıkarılacak olan sonuç Tarım Bakanlığı‘nın tarım politikalarına hassasiyetle eğilmesi gerektiğidir.

İSO 500 listesine 220. sıradan giriş yapan firmamız, istikrarlı büyüme ile birlikte istikrarlı istihdamı da sağlamak istiyor. Türk ekonomisi istikrarlı bir büyüme içinde. Turyağ da bu büyümeye endeksli olarak işlem hacimlerini artırıyor. Şuanda 250 personel ile hizmet verdiğimiz sektörde, 2012 yılında 350 kişiye ulaşmayı hedefliyoruz. Üretimimiz şu anda yılda 125 bin ton, yıl içinde bu kapasitemizi arttırarak 150 bin tona ulaşma amacındayız. Neticede geçtiğimiz yılın ilk 6 ayına göre yüzde 10 civarında bir büyüme gerçekleştirdik. 2010 yılında 271 milyon TL üretimden satış gerçekleştirdik. Bu yılki hedefimiz ise milyon TL. 2011 ISO listesinde amacımız ilk 100 firma içine girmek.

İSO İkinci 500 listesinde geçen yıl 55'inci sırada yer alan Tırsan, bu yıl 221 basamak birden sıçrayarak İSO 500 lisesine 334'üncü sıradan giriş yaptı. Tırsan'ın bu yıl açıklanan listede en çok sıçrama gösteren şirketler arasında yer almasından dolayı büyük bir mutluluk duyuyoruz. Türkiye'de ve dünyada 2009 yılı krizin en ağır etkilerinin yaşandığı yıl oldu ve özellikle ağır ticari araç sektörü krizden en çok etkilenen sektördü.

Üretiminin yarısından fazlasını Avrupa'ya ihraç eden Tırsan, kriz yılında fabrika üretiminde yüzde 85 daralma yaşayarak 2009 yılında 555'inciliğe gerilemişti. Özellikle 2010'un ikinci yarısından itibaren toparlanan pazarla birlikte Tırsan, bu yıl açıklanan sıralamada 221 basamak birden sıçrayarak 334'ncü sıraya yükseldi. Tırsan'ın 1996 yılından bu yana istikrarlı bir şekilde yer aldığı İSO 500 listesine tekrar dönmesinden ötürü haklı bir gurur yaşıyoruz. Ancak yine de hak ettiğimiz yerde olmadığımızı düşünüyoruz. Tırsan 2014 yılında Avrupa'nın en büyük 3 treyler üreticisinden biri olma hedefine ulaştığında İSO 500 listesinde de ilk 200 şirket arasında yer almayı öngörüyoruz.

Geçen yıl İSO İkinci 500'de 141'inci sırada yer alırken bu yıl İSO 500 listesine 335'inci sıradan girdik. Güçlü finansal yapımızın da getirdiği avantajla kriz esnasında, panik halinde küçülmek yerine proaktif önlemlerle kriz sonrasına hazırlandığımız için 2010 ve 2011'de her konuda hızlı bir atak içinde bulunduk. Sürekli değişim, iyileştirme ve Ar - Ge ile desteğinde sürekli yenilik arayışı temel stratejimiz. Küresel otomotiv sanayinin tam anlamı ile küresel tedarikçisi olabilme başarısını gösterdik, Manisa'dan, doğuda Japonya'ya batıda ABD ve Brezilya'ya kadar otomotiv sanayine jant sevk ediyoruz. Avrupa'da ise hemen tüm otomotiv üreticileri müşterilerimiz arasında. Başarımızın sırrı İnci Holding'in bir aile şirketi olarak değerleri ile ortağımız Hayes Lemmerz Intl'in kurumsallık avantajlarını bir takım çalışması anlayışıyla kaynaştırarak uygulama başarımızdır.

Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu listesinde 2001 yılında 423. sırada yer alan Tosçelik, 2010 yılı sıralamasında 28. sıraya yükseldi. İSO 500 2009 listesinde 45. sırada yer alan Tosçelik, istikrarlı büyümesini geçtiğimiz yıl da sürdürdü ve 17 basamak birden yükselerek önemli bir başarıya imza attı. Osmaniye, İskenderun, İzmir ve İstanbul'daki 13 ayrı tesisinde 3 bin kişiye istihdam sağlayan ve 2010 yılında toplamda 2 milyon 500 bin ton üretim gerçekleştirip, cirosunu bir önceki yıla oranla yüzde 133 artırarak 1.6 milyar dolara çıkaran Tosyalı Holding'in en büyük iştiraki Tosçelik, İSO 500 sıralamasında 28. sıraya yükseldi. 2010 yılında, yassı çelik ile birlikte diğer segmentlerde üretim, satış ve ihracat anlamında önemli başarılar sağlayan Tosyalı Holding, dikişli çelik boru üretimini 2010 yılında yüzde 47 artırarak 800 bin tona ulaştırdı.

Geçen yıl 38'inci sırada yer alan firmamız, bu yıl listede kendisine 24'üncü sırada yer buldu. Geçen yıla göre ihracatımız yüzde 70 arttı. Kuzey Afrika'da çok etkin bir hale geldik. Avrupa'da özellikle Fransa, Almanya ve İngiltere'deki pazar payımızı artırdık. Avrupa'da önemli bir oyuncu haline geldik. Türkiye'de yeni müşteriler edindik, tonajımızı geçen yıla göre yüzde 15 civarında artırdık. Katma değeri yüksek ürünlerin imalatına yöneldiğimiz için bu başarıyı elde ettik. Özellikle kaplamalı teller ve ince tellere yöneldik. Filmaşin gibi katma değeri düşük ürünlerden uzaklaştık. Pazarda agresif olmamız bu başarıyı getirdi.

Mütevazi ortaklık yapısı ve istikrarlı büyümesi ile İSO 500 listesinde yedi yılda 314 basamak çıkan Aşkale Çimento, bu yıl listenin 164'üncü sırasında yer aldı. Listede 2004 yılında 478'inci sırada yer alan Aşkale Çimento, 2010 yılı rakamlarına göre 164'üncü sırada yer aldı. Bir başka ifade ile Aşkale Çimento, listenin dibinden yedi yılda 314 basamak yükseldi ve Türkiye'nin devleri arasında yerini pekiştirdi. Türkiye iç çimento tüketiminin yaklaşık yüzde 7'sini ve bölge çimentosunun ortalama yüzde 32'sini karşılayan Aşkale Çimento, geçen yıl listede 221'inci sırada yer aldı. Hedefimiz, en büyük 100 firması arasına girmek.