İl ekonomisinde Kazakistan mesaisi

Türkiye’nin Kazakistan Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası’nı (ETSO) ziyaret ederek, Yönetim Kurulu Başkanı Lütfü Yücelik ve yönetim kurulu üyeleriyle görüştü.

Erzurum Ticaret Borsası’nın (ETB) davetlisi olarak Erzurum’a gelen Kazak Büyükelçi Saparbekuly, Erzurum Valisi Okay Memiş, Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen’i ziyaretinin ardından ETSO’yu ziyaret etti. ETB Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Oral, Avrasya Ekonomik İlişkiler Derneği (EkoAvrasya) Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren ve Dernek Genel Sekreteri Beşir Var’ın eşlik ettiği Büyükelçi Saparbekuly’i ETSO’da Yönetim Kurulu Başkanı Lütfü Yücelik, Başkan Vekili Hüseyin Polat ve yönetim kurulu üyeleri karşıladı. ETSO Yönetim Kurulu Toplantı Salonu’na geçen konuk büyükelçi burada ETSO Yöneticileriyle görüştü. Toplantıda konuşan ETSO Yönetim Kurulu Başkanı Yücelik, dost ve kardeş ülke Kazakistan’ın Büyükelçisi’ni Erzurum’da görmekten memnuniyet duyduklarını ifade etti. Türkiye ile Kazakistan arasında gelişen ilişkilerin daha üst seviyelere çıkarılmasını gönülden arzu ettiklerini dile getiren Başkan Yücelik, Türkiye ile Kazakistan arasında, Kazakistan’ın bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından itibaren yakın ilişkiler kurulduğunu belirterek, Türkiye’nin diğer Türk cumhuriyetlerinin yanı sıra, Kazakistan’ı da ilk tanıyan ve büyükelçilik açan ülke olduğunu hatırlattı.

“TİCARET HACMİMİZ DAHA ÇOK ARTMALI”

Türkiye ile Kazakistan arasındaki ekonomik ilişkilerin başlandığı 1992 yılında karşılıklı ticaret hacminin sadece 30 milyon dolar olduğunu kaydeden Başkan Yücelik, bu rakamın 2017 yılında 2 milyar doların üzerine çıktığını vurgulayarak şunları söyledi;

“Aslında bu rakam da asla arzu edilen seviyede değildir. İki ülke Cumhurbaşkanlarının da mutabık kaldığı gibi ülkelerimiz arasındaki ticaret hacmini en kısa sürede 5 milyar dolar seviyelerine çıkarmak iki ülke iş dünyasının ortak ve öncelikli hedefi olmalıdır. Erzurum özelinde düşündüğümüzde ise Kazakistan’la özellikle tarım ve hayvancılık alanlarında birlikte projeler geliştirip, uygulayabiliriz. Bu anlamda şehrimizin ciddi bir potansiyele sahip olduğu bilinen bir gerçektir.”

BAŞKAN YÜCELİK; “KARDEŞLİĞİN GEREĞİNİ YERİNE GETİRELİM”

Türkiye’nin Rusya ve Çin’den sonra Kazakistan’da en fazla yabancı hisseli şirkete sahip olan üçüncü ülke olduğunun altını çizen Başkan Yücelik şöyle devam etti; “Kazakistan’da; telekomünikasyon, otel işletmeciliği, gıda sanayi, bankacılık ve finans, havaalanı işletmeciliği, enerji, perakende ticaret, ilaç ve temizlik malzemeleri üretimi gibi çok çeşitli alanlarda çalışan Türk firmalarının yaklaşık 15 bin Kazak vatandaşına istihdam sağladığı ifade ediliyor. Ekonomik işbirliğinin diğer önemli alanını Türk müteahhitlik şirketlerinin Kazakistan’daki çalışmaları teşkil ediyor. Türkiye Müteahhitler Birliği verilerine göre, 2017 yılının sonu itibarıyla Türk inşaat firmaları, Kazakistan’da toplam değeri 22,8 milyar dolar olan 480’den fazla proje üstlenmişler. Bu da Türk müteahhitlik sektörü için gurur verici bir değerdir. Tüm bu potansiyeller göz önüne alınarak, ikili ticaretimizi arzu ettiğimiz şekilde artıracak yeni formüller üzerinde kafa yormalı, dost ve kardeş ülke olmanın gereğini bu şekilde yerine getirmeliyiz.

“TÜRKİYE’NİN DESTEĞİNİ HİÇBİR ZAMAN UNUTMAYACAĞIZ”

Ziyarette daha sonra konuşan konuk Büyükelçi Abzal Saparbekuly ise, 1991 yılında Kazakistan’ın bağımsızlığını ilan etmesinden yarım saat sonra kendisini tanıyan ilk ülkenin Türkiye olduğunu belirterek, Kazak halkının Türkiye’nin bu desteğini hiçbir zaman unutmayacağını, hep kalbinde taşıyacağını ve şükranla anacağını söyledi. Öğrencilik yıllarından itibaren 20 yılı aşkın bir süreden beri Türkiye’de olduğunu ve Türkiye’yi ‘ikinci vatanı’ olarak gördüğünü anlan Büyükelçi Saparbekuly, “Sizler Kazakistan’ı ‘Ata Yurdu’ olarak kabul ediyorsunuz. Ben de Türkiye’yi ikinci vatanım olarak kabul ediyorum. Dört çocuğum da Türkçe’yi ana dilleri gibi konuşuyor. Bu açıdan Türkiye benim hayatımda önemli bir yere sahiptir” diye konuştu.

“TİCARET HACMİMİZ POTANSİYELİMİZİ YANSITMIYOR”

Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticari ilişkilerin her iki ülkenin de potansiyelini yansıtmadığının altını çizen Kazak Büyükelçi Abzal Saparbekuly, “Ama ikili ticaret konusunda Cumhurbaşkanlarımızın koyduğu hedeflere ulaşmak için çaba göstermeliyiz. İki ülke arasındaki ticaret hacmini yakın gelecekte 5 milyar dolara, orta gelecekte de 10 milyar dolar seviyelerine çıkarmalıyız. Bununla ilgili olarak, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi’nin hayata geçmesi, özellikle Kazakistan ve Türkiye arasındaki ulaşım anlamında yaşanan sıkıntılara çözüm olacaktır. Şu anda BTK Demiryolu ile Kazakistan’dan Mersin Limanı’na buğday taşımacılığı başladı. Bu anlamda özel şirketlerin ve lojistik şirketlerinin çalışmaları büyük önem taşıyor. Erzurum’un, sahip olduğu lojistik köyü ile bu hat üzerindeki önemli ulaşım noktalarında birisi olacağına inanıyoruz. Erzurum, iki ülke ticaretinin gelişmesine bir zenginlik katacaktır.”

Kazakistan’ın bağımsızlığını ilan ettiği tarihten buyana yaklaşık 300 milyar dolar direkt yabancı yatırım çektiğini belirten Büyükelçi Saparbekuly, bunun da yıllık ortalama 21-22 milyar dolara denk geldiğini ifade ederek şöyle devam etti; “Türkiye’den 2 milyar dolar civarında bir yatırım çekildi. Bizim de Türkiye’ye 1 Milyar dolar civarında bir yatırımımız oldu. Tabi potansiyelimiz daha büyük Özellikle Erzurum açısından ilgi çekebilecek alanlardan birisi tarım ve hayvancılık. Yaklaşık yüzde 45 civarında bir sübvansiyon desteği var. Bunun yanı sıra ticari anlamda da Kazakistan, Orta Asya ve Çin pazarına ulaşma noktasında önemli avantajlar sağlıyor. Türk firmaların bu imkanları değerlendirmesini arzu ediyoruz.”

Ziyaretin ardından Başkan Yücelik konuk büyükelçiye ziyaretinin anısına, Çifte Minare figürü işlenmiş kristal bir plaket ve gümüş işlemeli Oltutaşı tespih hediye etti. Büyükelçi Abzal Saparbekuly de Başkan Yücelik’e kol düğmesi ve kravattan oluşan bir set ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in biyografisi ve ‘Astana- Ulu Bozkır Başkenti’ isimli iki kitap hediye etti.