ANKARA (İHA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, inek sütü üretiminde Konya’nın 772 bin 785 tonla birinci olduğunu bildirerek, “Konya’yı, 703 bin 202 tonla Balıkesir, 699 bin 49 tonla İzmir, 631 bin 719 Erzurum, 552 bin 194 tonla Sivas, 502 bin 555 tonla Kars takip ediyor” dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, 2012 yılı verilerine göre, Aydın’ın inek sütü üretiminin, 397 bin 904, Afyonkarahisar’ın 361 bin 737, Samsun’un 336 bin 635, Ardahan’ın 334 bin 488, Burdur’un 324 bin 609, Denizli’nin 316 bin 60, Kastamonu’nun 315 bin 410, Adana’nın 310 bin 719, Çanakkale’nin 301 bin 169 tonu bulduğunu belirtti.
En az inek sütünün 12 bin 53 tonla Yalova üretildiğini bildiren Bayraktar, “İnek sütü üretimi, Kilis’te, 17 bin 643, Siirt’te 24 bin 405, Rize’de 25 bin 110, Hakkari’de 28 bin 730, Tunceli’de 30 bin 432, Şırnak’ta 33 bin 350, Karabük’te 38 bin 897, Bilecik’te 39 bin 304 tonda kalıyor” dedi.
-BİR KÜLTÜR IRKI İNEK, 3 YERLİ IRK İNEK KADAR SÜT VERİYOR-
Kültür ineği olup olmamasına bağlı olarak sağılan inek başına yıllık ortalama süt veriminin değiştiğini vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Veriler, Türkiye ortalamasının yerli ırkta 1313, kültür melezinde 2 bin 725, kültür ırkında ise 3 bin 869 kilogram yıllık süt verimi olduğunu gösteriyor. Sağılan ineklerin tamamının kültür ırkından oluşmaması nedeniyle ortalama yıllık süt verimi 2 bin 942 kilogramda kalıyor. Bir önce, yerli ırklar ıslah edilmeli. Sağılan ineklerin tamamı kültür ırkı veya kültür melezi olmalı. Kültür ırkı ile yerli ırk arasındaki 2 bin 556 kilogramlık fark kabul edilebilir bir fark değildir. Neredeyse bir kültür ırkı inek, 3 yerli ırk ineğin süt verimi kadar süt üretilmesini sağlıyor. Kültür ırkı inek, kültür melezi inekten de ortalama yüzde 42 oranında daha fazla süt veriyor. Eğer sağılan ineklerin tamamı kültür ırkı olsaydı, inek sütü üretimi 5 milyon ton daha fazla olurdu ve 16 milyon tonluk inek sütü üretimi yerine 21 milyon tonluk bir süt üretimi yapılırdı.”
-SAĞILAN İNEK BAŞINA SÜT VERİMİNDE DENİZLİ, BURDUR, UŞAK İLK 3’TE-
Yerli ırk sayısındaki fazlalığa göre, sağılan inek başına ortalama süt verimin iller arasında büyük farklara neden olduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Hakkari’de sağılan inek başına 1579 kilogram olan ortalama süt verimi Denizli’de 3 bin 829, Burdur’da 3 bin 826, Uşak’ta 3 bin 819 kilograma kadar çıkıyor. Ortalama süt verimi en fazla inek sütü üreten il Konya’da 3 bin 442, ikinci sıradaki Balıkesir’de 3 bin 651, üçüncü İzmir’de 3 bin 596, dördüncü Erzurum’da 2 bin 678, beşinci Sivas’ta 3 bin 56, altıncı Kars’ta 2 bin 261, yedinci Aydın’da 3 bin 529, sekizinci Afyonkarahisar’da 3 bin 458, dokuzuncu Samsun’da 2 bin 602, onuncu Ardahan’da 2 bin 626 kilogram düzeyinde bulunuyor.
Süt veriminde ilk 10 sırayı 3 bin 829 kilogramla Denizli, 3 bin 826 kilogramla Burdur, 3 bin 819 kilogramla Uşak, 3 bin 735 kilogramla Kırklareli, 3 bin 696 kilogramla Tekirdağ, 3 bin 693 kilogramla Çanakkale, 3 bin 669 kilogramla Edirne, 3 bin 651 kilogramla Balıkesir, 3 bin 625 kilogramla Niğde, 3 bin 596 kilogramla İzmir alıyor. Bu illerde yerli ırk sağılan sığır sayısının toplam sağılan sığır sayısına oranı yüzde 0,91 ile yüzde 4,91 arasında değişiyor. Kilis’te hiç yerli ırk sağılan inek bulunmuyor.
-SAĞILAN İNEK BAŞINA SÜT VERİMİNDE HAKKARİ, ŞIRNAK, AĞRI SON 3’TE-
Buna karşın Hakkari’de sağılan sığır başına 1579, Şırnak’ta 1841, Ağrı’da 1990, Siirt’te 2 bin 51, Mardin’de 2 bin 96, Bitlis’te 2 bin 100, Sinop’ta 2 bin 167, Van’da 2 in 168, Muş’ta 2 bin 207, Düzce’de 2 bin 245 kilogram süt verimi sağlanıyor. Bu illerden Şırnak’ta yerli ırk sağılan sığır sayısının toplam sağılan sığır oranı yüzde 67,4’ü buluyor. Şırnak’ı yüzde 63,6 oranıyla Hakkari, yüzde 61,22 oranıyla Mardin takip ediyor. Ağrı’da bu oran yüzde 56,42, Siirt’te yüzde 56,24 düzeyinde bulunuyor.”
Bayraktar, sağılan sığırların yüzde 41,7’sini kültür melezi, yüzde 40,7’sinin kültür, yüzde 17,6’sını yerli sığırlardan oluştuğuna, buna karşın toplam inek sütü üretiminin yüzde 53,5’inin kültür, yüzde 38,6’sının kültür melezi, yüzde 7,9’unun yerli sığırlardan elde edildiğine dikkati çekti.