Erzurum’dan ihracatta sektörel rekabet

TİM Haziran ayı iller sektörel ihracat performanslarını paylaştı. Erzurum’dan bu yılın Haziran ayında 16, 2024 yılının ilk 6 aylık döneminde 18 sektör ihracat kaydetti. 2023’e göre 14 sektörün ihracatı artarken 5 sektörde düşüş görüldü.

EN YÜKSEK DEĞERDE İHRACAT YAPAN 5 SEKTÖR

Bu yılın Ocak - Haziran döneminde en çok değerde ihracat gerçekleştiren 5 sektör Kimyevi Maddeler ve Mamulleri, Demir ve Demir Dışı Metaller, Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri, Elektrik ve elektronik, Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri grubu oldu

SEKTÖRLERİN İHRACAT PAYI

Erzurum’da 4 ayda en yüksek değerde ihracat gerçekleştiren sektörlerin il toplam ihracat değerindeki payı Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamullerinde yüzde 9,02, Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri’nde yüzde 5,15, Kimyevi Maddeler ve Mamullerinde yüzde 61,38, Demir ve Demir Dışı Metallerde yüzde 7,08, Elektrik ve Elektronikte yüzde 4,97 olarak hesaplandı.

ARTIŞ KAYDEDEN SEKTÖRLER

2023 yılına göre en yüksek ihracat değeri artış oranı Halı grubunda kaydedildi. Artış kaydeden diğer sektörler Kimyevi maddeler, tekstil, elektrik, hububat, çelik, makine, Mobilya, Su ürünleri, Demir, Madencilik, iklimlendirme ve çimento, hazır giyim grubu oldu.

ARTIŞ ORANLARI

Artış oranı Tekstil ve Hammaddeleri grubunda yüzde 102, Halı’da yüzde 645,1, Çelikte yüzde 40,3, elektrik ve elektronikte yüzde 300,3, Madencilikte yüzde 82,9, Kimyevi maddelerde yüzde 387,9, Hububatta yüzde 104,1, Su ürünlerinde yüzde 26,8 ürünleri, Makine ve aksamlarında yüzde 31,9, Mobilyada yüzde 42,5, Demir grubunda yüzde 39,1, iklimlendirmede yüzde 13,1, ve Çimentoda yüzde 7,6 oldu.

5 SEKTÖR İHRACATINDA DÜŞÜŞ

Bu yılın ilk 6 ayında önceki yıla göre 5 sektör ihracat değerinde düşüş görüldü. Düşüş oranları; Mücevher ve Meyvede yüzde 100, Kuru meyva ve mamüllerinde yüzde 9.3, Fındık ve mamullerinde yüzde 16.5, deri ve mamullerinde yüzde 39,5 olarak kaydedildi

HAZİRAN AYINDA 16 SEKTÖR İHRACAT YAPTI

Erzurum’dan Haziran’da 16 sektör ihracat gerçekleşti. Ay içinde en fazla değerde ihracat 6,9 milyon dolarla Kimyevi Maddeler ve Mamullerinde kaydedildi. Dönemde; Elektrik ve Elektronik 361,74, Demir ve Demir Dışı Metaller 300,27, Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 194,27, Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri 186,61, Çelik 120,62, İklimlendirme Sanayii 44,81, Madencilik Ürünleri 28,74, Hazırgiyim ve Konfeksiyon 24,87, Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri 14,83, Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 9,31, Otomotiv Endüstrisi 7,86, Makine ve Aksamları 3,76, Kuru Meyve ve Mamulleri 3,44, Halı 1,45, Deri ve Deri Mamulleri 0,56 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi

OCAK – HAZİRAN DÖNEMİ

Erzurum’dan 5 ayda 18 sektör ihracat yaptı. En Yüksek Değerde ihracat yapan 5 sektör Kimyevi Maddeler ve Mamulleri  16.0, Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri    2.3,, Demir ve Demir Dışı Metaller  1.8, Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri 1.3, Elektrik ve Elektronik 1.3 milyon dolar olarak aktarıldı.

Diğer sektörlerin ihracat değerleri; Makine ve Aksamları 767,23, Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 624,31, Çelik 537,50, İklimlendirme Sanayii 486,03, Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri 301,45, Tekstil ve Hammaddeleri 257,45, Hazırgiyim ve Konfeksiyon 110,19, Madencilik Ürünleri 64,06, Otomotiv Endüstrisi 28,99, Kuru Meyve ve Mamulleri 28,27, Halı 11,58, Fındık ve Mamulleri 10,72, Deri ve Deri Mamulleri 8,80 bin dolar olarak bildirildi.

BOLAT’IN DEĞERLENDİRMESİ

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Haziran ayı dış ticaret verilerine ilişkin sosyal medya hesabından paylaşım yaptı.

 Bu yılın ocak-mayıs döneminde ihracatın yüzde 4,5 artarak 107 milyar dolara ulaştığını aktaran Bolat, "Haziran ayında takvim etkisi nedeniyle yaşanan düşüşe rağmen, yılın ilk yarısında ihracatımız yüzde 2 artışla 125 milyar 446 milyon dolara yükselmiştir. İthalatta ise aşağı yönlü eğilimin devam ettiği görülmektedir." ifadesini kullandı.

 Ticaret Bakanı Ömer Bolat, haziranda ithalatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 azalarak 25 milyar 4 milyon dolara gerilediğine dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Bu veriler, dış ticaret politikalarımızın ve alınan tedbirlerin olumlu sonuçlar verdiğini açıkça göstermektedir. Ticaret Bakanlığı olarak, ihracatımızı katma değerli ve yüksek teknolojili sektörlere yönlendirmek, yerli üreticilerimizi korumak, küresel pazarlardaki payımızı artırmak ve ticaret hacmimizi genişletmek için yoğun çalışmalarımıza kararlılıkla devam edeceğiz."

UZUN BAYRAM TATİLİ NEDENİYLE DÜŞÜŞ YAŞANDI

 Ticaret Bakanlığından konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada da haziran ayında uzun bayram tatili ve takvim etkisiyle ihracat ve ithalatta bir miktar gerileme yaşandığına işaret edilerek, şu ifadeler kullanıldı: "Küresel ticarette yaşanan zorlu koşullara rağmen ocak-mayıs döneminde ihracatımız yüzde 4,5 artışla 107 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Haziranda ise takvim etkisi nedeniyle ihracatta geçici düşüş yaşanmıştır. Haziranda 9 günlük bayram tatili yanında, ihracatın düşük gerçekleştiği 5 hafta sonu bulunurken, bayram haftası hariç ihracatın hafta içi en yüksek yapıldığı (perşembe ve cuma) iki iş gününün eksik olması, negatif takvim etkisi olarak ortaya çıkmıştır. Böylelikle, haziranda ihracatımız yüzde 10,6 düşüşle 18 milyar 569 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir."

SON 32 AYIN EN DÜŞÜK İTHALAT DEĞERİ

 İthalatta aşağı yönlü seyrin devam ettiğine dikkat çekilen açıklamada, "Haziran ayı ithalatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 azalarak 25 milyar 4 milyon dolar olmuştur. Bu değer, son 32 ayın en düşük ithalat değeridir." ifadesine yer verildi.

 Açıklamada, söz konusu ayda dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,4 artışla 6 milyar 434 milyon dolar olduğu ve bunun, son 5 ayın en düşük aylık dış ticaret açığı olduğu bildirilirken, ihracatın ithalatı karşılama oranının ise bir önceki yılın aynı ayına göre 5,4 yüzde puan azalışla yüzde 74,3 olduğu aktarıldı.

YILIN İLK YARISINDA İHRACAT ARTTI, İTHALAT AZALDI

 Yılın ilk yarısında ihracatın yüzde 2 artışla 125 milyar 446 milyon dolara yükseldiği belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi: "Ocak-haziran döneminde ithalat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,5 azalışla 168 milyar 686 milyon dolara gerilemiştir. Yılın ilk yarısında dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29,5 azalarak 43 milyar 240 milyon dolara olmuştur. Bu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı geçen yılın aynı dönemine göre 7,6 puan artışla yüzde 74,4'e yükselmiştir. Yıllıklandırılmış ihracat da yüzde 2,5 artışla 257,8 milyar dolara çıktı. Geçen yılın ikinci yarısında başlayan ihracattaki artış trendinin 2024 yılında devam ettiği görülmektedir. Geçtiğimiz yıl temmuz ayından itibaren dört ay hariç (Eylül 2023, Mart 2024, Nisan 2024, Haziran 2024) ihracatımızda her ay yıllık bazda artış kaydedilmiştir. İthalatımızın son 8 aydır devamlı gerilemesinde (Nisan 2024 hariç) etkili dış ticaret politikası kapsamında aldığımız tedbirlerin etkisi izlenmektedir. Bu kapsamda, haziran ayı itibarıyla yıllıklandırılmış ithalat yüzde 6,7 azalışla 346,1 milyar dolara düşmüştür. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı da yüzde 26 azalarak 88,3 milyar dolara gerilemiştir. Böylelikle dış ticaret açığında Temmuz 2023 sonrası yıllık bazda bayram etkilerinin görüldüğü nisan ve haziran ayları hariç her ayda ciddi oranlarda düşüş görülmüştür. Yıllıklandırılmış bazda ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 6,7 yüzde puan artışla yüzde 74,5 olmuştur."

 Açıklamada, dış ticaret dengesindeki belirgin iyileşme ve hizmet ihracatındaki artışın, cari açığın düşmesinde kilit rol oynadığına işaret edilerek, geçen yıl mayısta 57 milyar dolar olan yıllıklandırılmış cari işlemler açığının sonraki aylarda 25,6 milyar dolar azalışla bu yılın nisan ayında 31,5 milyar dolara gerilediği bildirildi.

 Yıllıklandırılmış cari işlemler açığının mayısta 25-26 milyar dolar civarına gerilemesinin öngörüldüğün aktarıldığı açıklamada, şunlar kaydedildi: "İhracatımızı katma değerli ve yüksek teknolojili sektörlere yönlendirmek, ihraç edilen mal ve hizmetleri çeşitlendirmek, yerli üreticilerimizi ve dolayısıyla ihracatımızı ithalattan kaynaklanan haksız rekabet ve zarara karşı korumak amacıyla Bakanlık olarak çalışmalarımızı aktif şekilde sürdürüyoruz. Dış ticarette gözlenen bu olumlu tablo, bir taraftan makroekonomik istikrara katkı sağlarken, diğer taraftan ekonomik büyümenin daha dengeli bir patikada ilerlemesini sağlamaktadır."

TÜRKİYE'NİN HAZİRAN AYI İHRACATI 18,6 MİLYAR DOLAR OLDU

En çok ihracat yapan sektörler sıralamasında otomotiv 2,6 milyar dolarla haziran ayında da ilk sıradaki yerini korudu. Otomotivi 2,3 milyar dolarla kimya, 1,3 milyar dolarla çelik sektörü takip etti.

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: "6 aylık ihracatımız 125,4 milyar dolara, son 12 aylık ihracatımız ise 257,8 milyar dolara ulaştı. 2023 ile kıyasladığımızda 6 aylık ihracatta yüzde 2,12 aylık ihracatta ise yüzde 2,5 artıdayız."

GÜLTEPE’NİN DEĞERLENDİRMESİ

Türkiye'nin haziran ayı ihracatı 18,6 milyar dolar oldu. 2024'ün ilk yarısındaki ihracat 125,4 milyar dolara, 12 aylık ihracat ise 257,8 milyar dolara ulaştı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, yaptığı yazılı açıklamada mayıs ayında 24,1 milyar dolarla tüm zamanların aylık rekorunu kıran ihracatın, haziran ayında takvim etkisiyle yüzde 10,6 düştüğünü bildirdi. Gültepe, şöyle devam etti:

“Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,6 daralan ihracatımız 18,6 milyar dolar düzeyinde kaldı. Haziranla birlikte ilk 6 ayı da tamamlamış bulunuyoruz. 6 aylık ihracatımız 125,4 milyar dolara, 12 aylık ihracatımız ise 257,8 milyar dolara ulaştı. 2023 ile kıyasladığımızda 6 aylık ihracatta yüzde 2, 12 aylık ihracatta ise yüzde 2,5 artıdayız. Hizmet İhracatçıları Birliğimizin çalışmasına göre haziranda hizmet ihracatımızın 8,7 milyar dolar civarında gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Sektörler özelinde baktığımızda otomotiv 2,6 milyar dolarla ilk sıradaki yerini korudu. Otomotivi 2,2 milyar dolarla kimya, 1,3 milyar dolarla çelik ve hazır giyim, 1,2 milyar dolarla elektrik-elektronik sektörü takip etti. Geçen ay 6 sektörümüz ihracatını artırırken, 20 sektörümüzde düşüş kaydedildi. En çok ihracat yapan beş ilimiz ise İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İzmir oldu.”

Mustafa Gültepe, geçen ay 906 firmanın ilk kez ihracat gerçekleştirdiğini bildirdi. Söz konusu firmaların ihracata 91 milyon dolar katkı sunduğunu belirten Gültepe, “Kilogram birim ihracat değerimiz 1,41 dolar oldu. Parite geçen ay ihracatımızı negatif etkiledi. Haziran ayında pariteden kaynaklı 38,8 milyon dolarlık kayıp yaşadık” dedi.

HAZİRAN AYINDA TOPLAM İHRACATIN YÜZDE 43,9'U AB ÜLKELERİNE YAPILDI

En çok ihracatın sırasıyla Almanya, ABD, Birleşik Krallık, İtalya ve Irak'a yapıldığını anlatan Gültepe, şunları söyledi: 

“Romanya, Yunanistan ve Bulgaristan'a ihracatta dikkat çekici artışlar kaydettik. En çok ihracat yaptığımız ülke grupları arasında Avrupa Birliği (AB) 8,2 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı. AB'yi 2,8 milyar dolarla diğer Avrupa ülkeleri ile Yakın ve Orta Doğu izledi. Toplam ihracatımızda AB'nin payı haziran ayında yüzde 43,9  düzeyinde gerçekleşti. Dolayısıyla bu yakın ve bizim için büyük potansiyel barındıran pazardaki rekabet gücümüzü korumanın, ihracatımız açısından stratejik önemde olduğunu biliyoruz. İhracat ailesinin çatı kuruluşu olmanın verdiği sorumlulukla, sürdürülebilir üretim başta olmak üzere, Avrupa pazarında ülkemize avantaj sağlayacak konularda firmalarımıza öncülük ediyoruz.”

İHRACATÇILARIN TALEP, BEKLENTİ VE ÖNERİLERİNİ BAKAN ŞİMŞEK'E İLETTİK

Açıklamasında, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in vergi paketi konusunda reel sektör temsilcileriyle bir araya gelmesine de değinen Gültepe, toplantının son derece verimli olduğunu söyledi. Gültepe, Asgari Kurumlar Vergisi, Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamındaki KDV istisnasının devamı, devreden KDV ve ihracatçıların yurt dışı çıkış harcından muaf tutulması başta olmak üzere talep, beklenti ve önerilerini Bakan Mehmet Şimşek'e ilettiklerini sözlerine ekledi.