Erzurum’da teşvikli yatırım rekoru

Erzurum’da Aralık 2022 döneminde 81 bölgesel yatırım teşvik belgesi aldı, Teşvikli yatırım toplamında bölgesel yatırım payı yüzde 42,1’e yükseldi. İlde son 20 yıllık süreçte teşvikli yatırım sayısında rekor bir artış kaydedildi

BAKANLIK VERİLERİ

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2022 dönemi iller yatırım teşvik belgesi dağılımını açıkladı. Erzurum’da 2022 yılı Aralık ayı kaydında 81 bölgesel, 1 genel toplam 82; 2022 Ocak – Aralık ayları düzeyinde 128 bölgesel, 30 genel, toplam 158; 2001 – 2022 yılları arasında ise 262 bölgesel, 361 genel kategoride toplam 623 yatırım teşvik belgesine kavuştu.

ERZURUM ARALIK 2022 VERİLERİ

Erzurum’da Aralık 2022 döneminde 81 bölgesel, 1 genel toplam 82 yatırım teşvik kapsamına girdi Bölgesel kategorideki yatırımlar için 1.5 milyar, genel bazlı yatırımlar için ise 98 milyon TL tutarında harcama yapıldı. Bölgesel yatırımlarda 164, genel yatırımlarda 5 bin olarak toplam 5 bin 164 kişilik iş kapasitesi oluşturuldu

2022 OCAK – ARALIK DÖNEMİ

Yılın Ocak – Aralık ayları düzeyinde 128 bölgesel, 30 genel bazda olmak üzere 158 yatırımın teşvik belgesi aldığı açıklandı. Bölgesel yatırımlar için 2,1 milyar, genel yatırımlar için 739 milyon, toplam 2,9 milyar TL tutarında harcama yapıldı. Bölgesel yatırımlarda 864, genel yatırımlarda 5 bin 42 olmak üzere toplam 5 bin 906 kişilik istihdam kapasitesi öngörüldü.

2001 – 2022 DÖNEMİ

İlde 2001 – 2022 yılları arasında 262 bölgesel, 361 genel, 623 yatırım teşvik belgesi aldı. Bölgesel yatırımlar için 5,6 milyar, genel yatırımlar için 4,3 milyar, toplam 10,0 milyar TL tutarında yatırım harcaması kaydedildi. Bölgesel yatırımlarda 10 bin 992, genel yatırımlarla 9 bin 220, toplam 20 bin 212 kişi iş edindi

VARANK TEŞVİKLİ YATIRIMLARI DEĞERLENDİRDİ

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Aralık 2022'ye ait yatırım teşvik belgeleri listesi, Resmi Gazete'de yayımlandı. Bu liste ile birlikte bakanlığın 2022 yılında yatırımlara kaç teşvik belgesi verdiği de belli oldu.

Listeyi değerlendiren Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "2022 yılında düzenlediğimiz 13 bin 653 teşvik belgesi ile 357 binden fazla kişiye istihdam sağlayacak yaklaşık 579 milyar liralık yatırımın önünü açtık. Önceki yıla göre düzenlenen belge sayısı yüzde 8, öngörülen yatırım miktarı yüzde 43 oranında arttı" ifadelerini kullandı.

Bakan Varank, bu rakamların yatırımcıların Türk ekonomisine olan güveninin bir göstergesi olduğuna işaret ederek, "Özel sektörü, ekonomik büyümenin lokomotifi olarak görüyoruz. Devletin öncülüğünde özel sektörü destekleyerek yatırımların önünü açmayı sürdüreceğiz" diye konuştu.

ARALIK BELGELERİ RESMİ GAZETE'DE

Resmi Gazetenin Tebliğler bölümünde 2022 Yılı Aralık Ayına Ait Yatırım Teşvik Belgeleri Listesine göre, Aralık 2022'de 2 bin 62 teşvik belgesi düzenlendi. Yaklaşık 54 bin kişiye istihdam sağlaması öngörülen bu yatırımların sabit yatırım tutarı 84 milyar 692 milyon lira oldu.

Rekor Aralık'ta

Aralık ayı ile 2022'nin diğer ayları karşılaştırıldığında belge adedi, sabit yatırım tutarı ve istihdam başlıklarında yılın en yüksek rakamlarına ulaşıldı.

YÜZDE 64,5'İ KOMPLE YENİ YATIRIM

Aralık ayında düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin yatırım cinslerine göre bakıldığında düzenlenen belgelerin yüzde 64,5inin komple yeni yatırım olması dikkat çekti.

İMALAT ÖNCÜ SEKTÖR

Düzenlenen teşvik belgelerine sektörel olarak incelendiğinde ilk sırada imalat yer aldı. Bu kategoride düzenlenen bin 232 belge ile sabit yatırım tutarı yaklaşık 29 milyar lira olan projelerde 36 bin 279 kişi istihdam edilecek.

2022 TABLOSU ORTAYA ÇIKTI

Aralık ayına ait yatırım teşvik belgelerinin açıklanmasıyla birlikte 2022 yılının genel tablosu da ortaya çıktı. Bu tabloya göre, Ocak-Aralık 2022 döneminde 13 bin 653 yatırım teşvik belgesi düzenlendi. Bu belgelerle 578 milyar 581 milyon liralık sabit yatırım gerçekleştirilecek ve 357 bin 75 kişi istihdama katılacak.

2022-2021 KIYASLAMASI

2022 tablosu ile 2021 karşılaştırıldığında belge adedinin 12 bin 635'ten 13 bin 653e, sabit yatırım tutarının da 403 milyar liradan 579 milyar liraya çıktığı görüldü. Yani 2022 yılında düzenlenen yatırım teşvik belgeleri bir önceki yıla kıyasla yüzde 8, öngörülen sabit yatırım tutarında da yüzde 43 artmış oldu.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 2022'de Türk Patent ve Marka Kurumu'na 9 bin 9 patent, 5 bin 502 faydalı model, 197 bin 235 marka ve 78 bin 268 tasarım olmak üzere toplam 290 bin 14 yerli sınai mülkiyet başvurusunun yapıldığını söyledi.

Varank, son 20 yılda Türkiye'de önemli kalkınma hamlelerini hayata geçirdiklerini söyledi.

PROJELER

 Enerjide, ulaştırmada, sanayide, sağlıkta, imarda ve daha birçok alanda önemli projelerin ortaya koyulduğuna dikkati çeken Varank, bu yatırımların Türk inşaat sektörünü de ileriye taşıdığını ve insan kaynağı yetkinliğinin arttığını anlattı.

Varank, firmaların dünya çapında işler yapan küresel şirketlere dönüştüğünü vurgulayarak, "Türk firmaları 2002 yılında yurt dışında 4,4 milyar dolar değerinde proje üstlenirken, bu rakam 2021 yılında 30 milyar doların üstüne çıktı. Tabii inşaat sektöründe yaşanan büyümenin, diğer pek çok sektörde de olumlu yansımaları var." diye konuştu.

"ÜLKEMİZDE ŞU ANDA AKTİF 800 BİN CİVARINDA ASANSÖR BULUNUYOR"

 Asansör sektörünün de ivme kazandığına dikkati çeken Varank, şöyle konuştu: "3 binin üzerinde firmanın 32 bin çalışanıyla faaliyet gösterdiği sektörün yıllık cirosu şu anda yaklaşık 3 milyar dolar civarında. Sektör ihracatta da başarılı bir grafik ortaya koyuyor. 2019'da 230 milyon dolarlık asansör ve asansör aksamı ihraç ettik. 2020 yılında 250 milyon dolara yükseldi. 2021 yılında ise bir önceki yıla göre yüzde 20 artarak 300 milyon dolara ulaştı. Ülkemizde şu anda aktif 800 bin civarında asansör bulunuyor. Türkiye asansör pazarı, dünyanın en büyük pazarlarından bir tanesi. Hem yurt içinde hem de yurt dışında asansör sektörünün büyümesine yönelik önemli bir potansiyel var."

EMLAK KONUT ASANSÖR, YILDA 5 BİN İNSAN VE YANGIN ASANSÖRÜ ÜRETECEK

Varank, sektördeki yerli üreticilerin yurt içinde önemli başarı yakaladığına değinerek, şöyle devam etti:"Pazar payları fena değil. İşte bu firmalardan bir tanesi de Emlak Konut GYO iştiraki olan Emlak Konut Asansör. Şu anda 17 bin metrekaresi kapalı olmak üzere 70 bin metrekarelik alanda faaliyet gösteren Emlak Konut Asansör, yüzde 75 gibi yüksek yerlilik oranına sahip. Üretim tesisi dijital üretime uyumlu. Çatısında kurulu güneş panelleri ile elektrik tüketiminin tamamını kendi imkanları ile yenilenebilir enerjiden karşılıyor. Yılda 5 bin insan ve yangın asansörü, 500 yürüyen merdiven ve yürüyen yol üretim kapasitesine sahip. 6,2 milyonluk cirosunu 2023 yılında 42 milyon dolara çıkarmayı hedefliyor. İstihdamı her geçen yıl artıyor. 47 istihdamla başladıkları süreçte şu anda sayı 147'ye ulaştı. 2023 yılsonu hedefi ise 310. İhracat noktasında da inşallah bu sene sonunu 20 milyon dolarlık bir rakamla sonlandıracak. İşletmenin en dikkatimi çeken yanlarından bir tanesi toplam cirosunun yüzde 6'sını Ar-Ge'ye ayırması."

 "85 ARAŞTIRMA PROJESİNE YAKLAŞIK 100 MİLYON LİRA HİBE DESTEĞİ SAĞLADIK"

Milli teknoloji hamlesi rehberliğinde, sektörlerin yerli ve milliliğini artırmak için kapsamlı destek programları ihdas ettiklerine dikkati çeken Varank, "Asansör sektörü de desteklediğimiz sektörlerden biri. TÜBİTAK'la şu ana kadar; emniyetli şaft sistemlerinden akıllı asansör sistemlerine, ev tipi yeni nesil asansör sistemlerinden yeni nesil asansör motorlarının geliştirilmesine kadar birçok projeyi destekledik. Sanayiye yönelik 85 araştırma projesine yaklaşık 100 milyon lira hibe desteği sağladık. KOSGEB'le son 3 yılda 281 işletmeye 18 milyon liranın üzerinde kaynak aktardık. Yine 6 farklı firmanın Ar-Ge ve Tasarım Merkezini destekliyoruz." diye konuştu.

Varank, Emlak Konut Asansör Ar-Ge Merkezi'nin de Bakanlığın destekleri ile kurulduğunu ifade ederek, bu Ar-Ge merkezinde 8 projenin yürütüldüğünü aktardı.

"YERLİ PATENT BAŞVURULARI, YABANCI PATENT BAŞVURULARINI GEÇTİ"

Türk sanayisinde araştırma ve geliştirme kültürü kazandıkça sınai mülkiyet alanında da yeni rekorların geldiğini anlatan Varank, şunları kaydetti: "Şimdi buradan ilk kez 2022 sınai mülkiyet verilerini açıklıyorum. Türk Patent ve Marka Kurumuna 9 bin 9 patent, 5 bin 502 faydalı model, 197 bin 235 marka ve 78 bin 268 tasarım olmak üzere toplam 290 bin 14 yerli sınai mülkiyet başvurusu yapıldı. Bu başvurulara baktığımızda bir önceki yıla göre, yerli patent başvurularında yüzde 7, yerli faydalı model başvurularında yüzde 25, yerli marka başvurularında yüzde 12 ve yerli tasarım başvurularında yüzde 32'lik artış gerçekleştiğini görüyoruz. Türkiye'de şu anda inovasyon anlamında büyük ivme yakaladık ve bu ivme son sürat devam ediyor. 1994 yılından bu yana, ilk kez TÜRKPATENT'e yapılan yerli patent başvuruları, yabancı patent başvurularını geçti."

PATENT TESCİL SAYISI SON 20 YILDA 46 KAT ARTTI

Varank, patent tescil sayısının 2021'e göre yüzde 2 oranında artarak 3 bin 407'ye yükseldiğinin altını çizerek, "Türkiye'nin patent tescil sayısı son 20 yılda 46 kat artmış oldu. Geçen yıl yapılan 291 ve bu yılın Ocak ayında yapılan 32 coğrafi işaret tesciliyle toplam tescilli coğrafi işaret sayısı da 1313'e ulaştı. Sınai mülkiyet alanında yaşanan artışlar gelecek adına ümit veriyor ancak biz bu sayıları ülkemizin potansiyelini göz önüne aldığımızda yeterli bulmuyoruz. Bu manada yerli ve milli işletmelerimizin ar-ge ve yenilik kapasitesine yönelik atılımlarını kapsamlı desteklerle destekliyoruz." ifadelerini kullandı.

"GÜNEY MARMARA HİDROJEN VADİSİ PROJESİ DESTEKLENMEYE HAK KAZANDI"

Avrupa Birliği'nin hibe destekleri programlarına değinen Varank, şunları kaydetti: "Avrupa Birliği'nin çok farklı hibe destekleri var. İşte bunların bir tanesinde çok önemli bir başarı yakaladık. Türkiye koordinasyonunda 10'u Türk, 13 ortağın yürüteceği ve 7,5 milyon avrosu AB hibesi olmak üzere toplam 36 milyon avroluk Güney Marmara Hidrojen Vadisi Projesi desteklenmeye hak kazandı. Projeyle birlikte minimum 500 ton hidrojen ve Türkiye'nin ithalatına bağımlı olduğu metanol ve amonyak gibi hidrojen türevleri üretebileceğiz. Ayrıca bor mineralinin hidrojen depolamadaki avantajları Balıkesir'de kurulacak Sodyum Bor Hidrür Tesisi ile geliştirilmiş olacak. Çok önemli bir proje."