23 Temmuz Erzurum kongresinin 97. yıl dönümü etkinlikleri kapsamında kongre binasında 97 yıl önce yapılan tarihi Erzurum kongresi temsili olarak yeniden canlandırıldı.
23 Temmuz Erzurum kongresinin 97. yıl dönümü düzenlenen etkinliklerle kutlanıyor. Etkinlikler kapsamında ilk olarak Havuzbaşı Atatürk büstü önünde çelenk sunum programı gerçekleştirildi. Valilik, Garnizon Komutanlığı ve Büyükşehir Belediyesince çelenk sunumu yapıldı.
Törende konuşan Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, 23 temmuz kongresinin önemine değindi.
Sekmen, şöyle konuştu:“96 yıl önce bugün toplanan Erzurum Kongresi’nin kabul ettiği kararları, belirlediği hedefleri, çizdiği stratejiyi bugün de iyi tahlil etmek gerekir. Çünkü kongrenin benimsediği hedefler, Türkiye’nin milli hedefleridir. Erzurum Kongresi; temsil, fikir ve prensiplerle, sağladığı yetkiler bakımından Milli Mücadele hareketinin tarihi bir dönüm noktasıdır. Milli Mücadeleyi genç kuşaklara aktarırken söze önce Erzurum Kongresi’nin kararlarıyla başlamak gerekir. Milli birliğe gidiş sadece Doğu Anadolu Bölgesi halkında değil tüm vatanın Mustafa Kemal etrafında bütünleşmesinin ilk büyük tezahürü olarak 97 yıl önce Erzurum’da yaşanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk’ta Erzurumluların yardımlarını şöyle ifade etmektedir: “Efendiler, askerlikten istifa edince istisnasız bütün Erzurum halkının ve Vilâyet-i Şarkiyye Müdafaayı Hukuk Cemiyeti Erzurum Şubesi’nin, hakkımda pek açık şekilde gösterdikleri güven, içtenlik ve yakınlık bende bıraktığı unutulmaz hatırayı burada açıkça belirtmeyi bir vazife sayarım.” Mustafa Kemal’e bağrını açan Erzurum’da, Kongrenin toplanma sebeplerini şu başlıklarla sıralamak mümkündür: “İlk önce doğu illerinde büyük Ermenistan kurulması ihtimalinin bölge insanı üzerinde yarattığı tepkiyi işaret etmek gerekir. Ayrıca Trabzon ve Karadeniz sahillerinde bir Pontus Cumhuriyeti kurulması ile ilgili Rum ve Yunan davranışları, İtilaf Devletleri’nin Mondros Mütarekesi’ni çiğneyerek Musul, İskenderun ve Doğu’daki üç sancak; Kars, Ardahan ve Batum’u işgal etmeleri, Osmanlı başkentinin İtilaf Devletlerinin fiili denetimi altına girmesi, Yunanlıların Aydın ilinde giriştiği kıyım hareketi, İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalinin Türk insanı arasında oluşturduğu tepki.” Kongrenin gerçekleştirmeye çalıştığı milli hedeflere gelince; 23 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi’nde Millet iradesini temsil eden bir meclisin açılması ve meclisin devlet hayatına hâkim olması fikri en başta yer alan düşünce tarzıdır. Başka bir deyimle kongre; Millet egemenliğini gerçekleştirmekle işe başlamıştır. Erzurum Kongresi’nin hukuki yapısını incelediğimiz zaman kongre bir Meclisi Mebusan gibi çalışmıştır. Erzurum Kongresi’nin bir diğer önemli rolü de Milli Hâkimiyet fikrinin yanında Milli birlik ve beraberlik anlayışının da vatan sathında yaygınlaşmasıdır. Erzurum Kongresi’nde milli istiklal davasına and içen milletimiz, bu dava devam ettiği süre içinde, istiklale inanan, onu gerçekleştirmek için hesapsız bir fedakârlığı göze alan bir ruh haleti içerisindeydi. Bu milli ruh; binlerce yıldan beri dünyanın bilinen her köşesinde müstakil devletlerle dünya kaderine hükmetmiş olmasından ileri geliyordu. Müstakil devlet fikri Türk milleti için babadan oğula kanla geçen fikri bir mirastır. Eğer bu geçmiş olmasa idi 1918’in yenilmiş Türk’ü 1923’ün muzaffer Türk’ü olamazdı. Erzurum Kongresi; Müdafaa-i Hukuk hareketini bir karara bağlamak ve yürütme yetkisine sahip bir Temsil Heyeti vücuda getirmekle vazifesini yapmıştır. Artık Milli Mücadelenin merkezi Erzurum’daki Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve bu hareketin lideri de Mustafa Kemal Atatürk’tür. Kongrenin son günü olan 7 Ağustos’ta kapanış konuşmasını yapan Mustafa Kemal Erzurum Kongresi’ni şöyle özetlemiştir: “Kongre; bütün cihana karşı milletimizin mevcudiyetini ve birlikteliğini gösterdi. Tarih; kongremizi şüphesiz ender ve büyük bir eser olarak kaydedecektir.” Bu duygu ve düşüncelerle Erzurum Kongresi’nin gerçekleşmesine katkı sunan başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, hamiyetperver vatan evlatlarını ve şanlı ecdadımızı şükran ve minnetle anıyorum. Ruhları şad, makamları cennet olsun.”
Konuşmanın ardından öğrenciler tarafından şiirler okunarak burada yapılan tören sonlandırıldı.
TARİHİ ERZURUM KONGRESİ 97 YIL SONRA YENİDEN CANLANDIRILDI
Daha sonra 23 Temmuz Erzurum kongresinin 97. yıl dönümü etkinlikleri kapsamında kongre binasında 97 yıl önce yapılan tarihi Erzurum kongresi temsili olarak yeniden canlandırıldı. Kongrenin yapıldığı salonda ilin protokolü ve vatandaşlar temsilen koltuklarda oturarak temsilci canlandırmaya eşlik etti.
Törene Erzurum Valisi Seyfettin Azizoğlu, AK Parti Erzurum Milletvekilleri İbrahim Aydemir, Mustafa Ilıcalı, Zehra Taşkesenlioğlu, MHP Erzurum Milletvekili Kamil Aydın, 9’ncu Kolordu Komutanı Korgeneral Şeref Öngay, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen ve vatandaşlar katıldı.