Doğu’da kalkınma sancısı
Bölge hizmetler sektörüne katkı, tarım sektörüne katkı oranları bakımından ülkedeki yedi coğrafi bölgenin en alt sırasında yer alıyor. Bu da bölgeyi tesiri altında bırakan emek, sermaye ve beyin göçünü körüklüyor.
KAMU SADECE ALTYAPIDA VAR
Kişi başına kamu yatırım harcamaları itibariyle Doğu Anadolu Bölgesi’ Türkiye ortalamasının altında bulunduğu gözleniyor. A.Ü İ.İ.B. Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Karabulut Doğuda Yakalanan Kalkınma Fırsatı: Ticaret adını taşıyan araştırma eserinde, bölgenin Türkiye’nin en büyük coğrafi bölgesi ve kamu yatırım harcamalarının da özellikle altyapıya yönelik olduğunun dikkate alındığında, sağlıklı bir karşılaştırma yapmak için kilometrekareye düşen harcamaya bakmak gerektiğini kaydetti.
ALTYAPI EKSİK
Karabulut, “Doğu Anadolu’nun kilometrekareye düşen harcamada en az pay alan bölge olduğunu dikkat çekicidir. Ortaya çıkan sonuç, bölgenin alt yapı açısından yetersizliği ve bununla girişimciliği, üretim faaliyetlerini olumsuz yönde etkileyerek fiziki ve beşeri sermayenin gelişmiş bölgelere göçünü uyarmasıdır.” dedi.
VERİMSİZLİK, GÖÇÜ KÖRÜKLÜYOR
Karabulut, araştırmasında bölgede tarımsal verimsizlik, kamu hizmet ve yatırımlarının yetersizliği sonucu oluşan endüstriyel yetersizliğin düşük gelir elde edilmesine neden olduğunu belirterek, : “Düşük gelir elde eden bölge halkı, daha sanayileşmiş ve yüksek ücret elde edebileceği bölgelere göç etmektedir. Bölge için temelde: tarımsal, endüstriyel, kamusal ve sosyal yetersizlikler dengesizlikler oluşturmaktadır.” tespitinde bulundu.
ÇARE BELLİ
Karabulut’a göre; Bölgeler arasında ki gelir dağılımının dengesiz oluşu sebep değil sonuç. Olumsuzlukların giderilmesi ancak bu olumsuzluğa yol açan faktörlerin ortadan kaldırılması ile mümkün. Doğrudan gelire ilişkin önlemler yeterli değil, dengesiz dağılıma sebep olan faktörleri ele alan dolaylı önlemlerle gelirin bölgelerarasında dengeli dağılımı sağlanabilir. Bunun için de bölgesel, sosyal ve ekonomik dengesizliklere yol açan faktörlerin düzeltilmesi gerekli.