Doğu Anadolu sac soba geleneğini yaşatıyor

Ağrı’da yıllardır babadan kalma sobacılık mesleğini sürdüren Cahit Temel, kurduğu imalathanede yaptığı sobaları Doğu Anadolu Bölgesi'nin birçok iline gönderiyor.

Havaların soğumaya başlamasıyla birlikte soba satışlarının hız kazandığı Ağrı’da soba üretimi yaparak geçimlerini sağlayan Temel kardeşler, üretimlerini yaptıkları sobaların her aşamasını el emekleriyle yapıyor. Dört kardeşiyle birlikte Sanayi Sitesi'nde kurdukları imalathanede ürettikleri sobaları Ağrı başta olmak üzere Iğdır, Van, Muş, Bitlis ve Erzurum gibi bölge illerine sattıklarını belirten Cahit Temel, imalathanelerini büyütmek için desteğe ihtiyaçları olduğunu söyledi. Kırsal kesime hitap eden sac sobaları genel olarak köylüler ile doğalgaz ve kalorifer kullanmayan ailelerin kullandığını belirten Temel, "Bizler genelde sac soba üretimi yapıyoruz. Bu sac soba üretimini kendi imkanlarımızla yapıyoruz. Yaklaşık 35-40 yıldır bu işi yapıyoruz. Bu iş bize babamızdan kaldı, biz de geliştirdik. Sanayi Sitemizde bu imalathaneyi kurduk. Burada yaptığımız sobaları Ağrı ve ilçeleri olmak üzere bölge illerine satıyoruz. Bu işi toptan yapıyoruz. Bölgenin birçok ilinde dağıtım noktalarımız var. Iğdır, Van, Muş, Bitlis, Erzurum’un bazı ilçelerine kadar mal satıyoruz. Ağrı’da da yüzde 90 soba ihtiyacını biz karşılıyoruz. Tabii bu işi artık eskisi gibi elle yapmıyoruz. Eskiden elle yapıyorduk. Şimdi kurduğumuz atölyede makinelerle yapıyoruz. Böyle olunca da eskiye göre daha seri üretim yapıyoruz" şeklinde konuştu.

Üretim yapmakta oldukları imalathaneyi 6 yıl önce kurduklarını aktaran Temel, "Bu işi tamamen kendi imkanlarımızla kurduk. Sadece sacları dışarıdan alıyoruz. Burada yılda yaklaşık 400 ton sac işliyoruz. Ama yerimiz dar olduğu için kışın genelde sac kesimi falan yapıyoruz, yazın da mantolama yapıyoruz" ifadelerini kullandı.

Temel, yılda yaklaşık 20 bin adet soba sattıklarını dile getirerek, iş yerlerini büyüttükleri takdirde daha fazla üretim yapmanın yanı sıra daha fazla kişiye iş imkanı sağlayacaklarını belirtti. Ancak çırak bulamadıklarını ve işlerini büyütmek için desteğe ihtiyaçları olduğunu söyleyen Temel, Ağrı Valiliğinin KOBİ'lere sağladığı destekten faydalanmak için başvuruda bulunduklarını ifade etti. Cahit Temel, "Biraz daha büyük bir yerimiz olsa bu işimizi daha da fazla büyütmeyi düşünüyoruz. Şu anda yaklaşık olarak bir yılda 20 bin soba satıyoruz. Biz burada sadece soba üretmiyoruz. Sobanın yanında mangal, semaver, iş yerlerinin havalandırma boruları gibi şeyler de yapıyoruz. Bu yaptığımız diğer ürünleri de başka illere gönderiyoruz. Şu anda bu atölyede 7 kişi çalışıyoruz. Burada 5 kardeşin yanında 2 de çırağımız var. Ayrıca belirtmek istiyorum ki bu dönemde çırak bulmakta zorlanıyoruz. Eskiden çıraktan fazla bir şey bulamıyorduk, şimdi ise çıraktan başka her şeyi buluyoruz" dedi.

Cahit Temel, gelişen teknolojiyle birlikte insanların rahata kavuştuğunu ve ağır işlerde çalışmak istemediklerini söyledi. Ağrı’ya doğal gazın gelmesine rağmen doğu illerinde havalar daha soğuk olduğu için sobacılık mesleğinin sürdüğünü belirten Temel, şunları kaydetti:

’’İnsanlar hep rahata alıştı. Bu iş de biraz ağır olduğu için kimse çalışmak istemiyor. Ama şunu söyleyeyim ilimize doğal gaz gelmiş olabilir ama bu iş bölge şartlarında her zaman yapılabilir. Çünkü kırsal kesimde çok fazla insanımız yaşıyor. Onlar her zaman soba ve benzeri diğer ürünleri alıyorlar ve bir ihtiyaçtır. O yüzden bu işimiz her zaman iyi durumda ve öyle de olacak. O yüzden işe ihtiyacı olanlar bizim yanımıza gelip öğrensinler. Bu işte şimdiye kadar hiçbir destek almadık. Ama bu anlamda valiliğimize bir başvurumuz var. İnşallah olumlu yanıtlanırsa ve bize daha geniş bir alan tahsis edilirse işimizi büyütebiliriz. İşimiz büyüyünce de yaklaşık 12-15 kişiye iş imkanı sağlayabiliriz. Bu işi öğretmek istiyoruz. Ayrıca bugün herkes okuyup doktor ya da mühendis olamıyor. Bizim memleketimize esnaf da lazım, sanatkar da lazım. Meslek sahibi olan insanlar lazım. Biz inşallah kendimizle birlikte birçok insana da iş imkanı sağlayacağız. İş imkanı vereceğiz. Usta olacaklar. Onlar da kendi ekmeklerini böyle kazanacaklar. İnşallah müracaatımız olumlu sonuçlanırsa daha güzel şeyler yapmayı düşünüyoruz."