Çoruh’un 4 gerdanlığı

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Çoruh Nehri üzerinde inşa edilen Deriner, Borçka, Muratlı ve Artvin barajlarının, bugüne kadar 42 milyar 144 milyon kilovat/saat enerji üretimiyle ülke ekonomisine yaklaşık 117 milyar liralık katkı sağlayarak, enerjide dışa bağımlılığı azalttığını bildirdi.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün (DSİ), su alanında gerçekleştirdiği yatırımlarla ülke ekonomisine önemli katkı sunduğunu belirten Yumaklı, Türkiye'nin ikinci en yüksek barajı olma özelliğine sahip Deriner Barajı'nın da aralarında bulunduğu Çoruh Nehri üzerindeki 4 hidroelektrik santralin ürettikleri enerji ile milli ekonomiye yaklaşık 117 milyar liralık katkı sağladığını vurguladı. Yumaklı, “Çoruh’un 4 Gerdanlığı” olarak nitelendirilen Deriner, Borçka, Muratlı ve Artvin Baraj ve HES’lerinden bugüne kadar temin edilen enerji miktarının toplam 42 milyar 144 milyon kilovatsaat olduğu bilgisini verdi. Çoruh Nehri üzerinde kurulan ve kendi kategorisinde Türkiye’nin birinci, dünyanın ise beşinci en yüksek barajı olma özelliğine sahip Yusufeli Barajı ve HES’te elektrik üretimi için ıslak test çalışmalarının devam ettiğini kaydeden Yumaklı, “Tesis, elektrik üretimine başlamasıyla ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 6 milyar lira katkı sağlayacak” ifadelerini kullandı.
MURATLI TBMM 85. YIL MİLLİ EGEMENLİK BARAJI VE HES
Muratlı TBMM 85. Yıl Milli Egemenlik Barajı ve HES, Artvin’in Borçka ilçesinin 17 kilometre mansabında, Muratlı beldesinin 2 kilometre membasında, Gürcistan sınırına 100 metre mesafede bulunuyor. İnşaatına 1999 yılında başlanan baraj, 29 Haziran 2005 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete alınmıştı. Türkiye Büyük Millet Meclisinin kuruluşunun 85. yılı münasebetiyle Muratlı TBMM 85. Yıl Milli Egemenlik Barajı ve HES olarak adlandırılan proje, Türkiye’nin en hızlı, dünyanın ise en süratli nehrinden biri kabul edilen Çoruh Nehri üzerinde tamamlanan ilk baraj olma özelliğini taşıyor. Temelden yüksekliği 49 metre olan Muratlı Barajı bölgede kil kaynaklarının yetersizliği nedeniyle geçirimsizliği sağlamak için memba yüzü asfalt kaplamalı kaya dolgu tipinde inşa edildi. Baraj aynı zamanda ülkemizin memba yüzü asfalt kaplamalı ilk ve tek baraj projesi durumunda bulunuyor. 115 MW kurulu güce sahip Muratlı Barajı yıllık ortalama 444 milyon kWh enerji üretiyor. Muratlı Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi itibarıyla toplam 7 milyar 157 milyon kWh enerji üretilerek ülke ekonomisine 19 milyar 846 milyon TL katkı sağlandı.
BORÇKA BARAJI VE HES
Borçka Barajı ve HES Projesi Çoruh Nehri ile Murgul Çayı’nın birleşim yerinin takriben 300 metre mansabında, Borçka ilçesinin 2,5 kilometre mansabında ve Artvin’in ise 30 kilometre kuzeybatısında bulunuyor. Kil çekirdekli zonlu kaya dolgu tipinde inşa edilen Çoruh Nehri’nin ikinci mavi gerdanlığı Borçka Barajı, temelden 146 metre yüksekliğe sahip. Borçka Barajı’nın gövdesi alüvyon zemin üzerine oturduğundan sızdırmazlığı sağlamak için maksimum 57,8 metre derinliğinde toplam 11 bin 944 metrekare geçirimsizlik duvarı inşa edildi. 1999 tarihinde inşaatına başlanan baraj, 8 Nisan 2007 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete alınmıştı. 300 MW kurulu güce sahip Borçka Barajı yıllık ortalama 1 milyar 39 milyon kWh enerji üretiyor. Borçka Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi itibarıyla toplam 13 milyar 679 milyon kWh enerji üretilerek ülke ekonomisine 37 milyar 932 milyon TL katkı sağlandı.

DERİNER BARAJI VE HES
Deriner Barajı ve HES, Aşağı Çoruh Havzası’nda, Artvin’in 5 kilometre mansabında, Çoruh Nehri üzerinde yer alıyor. Çift eğrilikli beton kemer tipinde inşa edilen Deriner Barajı 249 metre gövde yüksekliği ile Yusufeli Barajı ve HES’ten sonra Türkiye’nin en yüksek 2. barajı unvanına sahip bulunuyor. 1998 tarihinde inşaatına başlanan Deriner Barajı 12 Aralık 2012 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açılmıştı. 670 MW kurulu güce sahip Deriner Barajı, yıllık ortalama 2 milyar 118 milyon kilovatsaat enerji üretiyor. Deriner Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi itibarıyla toplam 15 milyar 854 milyon kilovatsaat enerji üretilerek ülke ekonomisine 43 milyar 762 milyon lira katkı sağlandı.
ARTVİN BARAJI VE HES
Artvin Barajı ve HES Çoruh Nehri üzerinde, Orta Çoruh Havzası’nda inşa edildi. Proje, Yusufeli ilçesinin yaklaşık 30 kilometre mansabında yer alıyor. Çoruh Nehri projeleri kapsamında yer alan Artvin Barajı ve HES Projesi’ne 2011 tarihinde başlandı. 14 Ocak 2016 tarihinde kamu - özel sektör iş birliği ile yapımı tamamlanan diğer 98 hidroelektrik santral ile birlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hizmete alındı. Temelden yüksekliği 180 metre olan Artvin Barajı beton ağırlık tipinde inşa edildi. 332 MW kurulu güce sahip Artvin Barajı yıllık ortalama 1 milyar 26 milyon kilovatsaat enerji üretiyor. Artvin Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi itibarıyla 5 milyar 453 milyon kilovatsaat enerji üretilerek, ülke ekonomisine 15 milyar 124 milyon lira katkı sağlandı.
ÇORUH’UN ALTIN GERDANLIĞI YUSUFELİ BARAJI VE HES
Çoruh projeleri kapsamında inşa edilen ve “altın gerdanlık” olarak nitelendirilen Yusufeli Barajı ve HES 275 metre yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek barajı özelliğini taşıyor. Tesis aynı zamanda dünyanın en yüksek 5. barajı konumunda bulunuyor. 10 Ekim 2023 itibarıyla Yusufeli Barajı'nda su seviyesi 699,12 kotuna, su yüksekliği 195,62 metreye ve depolanan su miktarı ise 1 milyar 697 milyon metreküpe ulaştı. Elektrik üretimi için ıslak test çalışmaları ise devam ediyor. Bu dev gövdenin arkasında depolanan suyun potansiyel enerjisi, 558 MW kurulu güce sahip hidroelektrik santral vasıtasıyla yıllık ortalama 1 milyar 888 milyon kilovatsaatlik elektrik enerjisine dönüştürülecek. Bu üretim miktarı ile 2,5 milyon kişinin yıllık elektrik enerjisi ihtiyacını karşılamak mümkün olacak. Yine 750 bin adet yerli ve milli otomobil TOGG’un enerjisini karşılayabilecek kapasitede bir enerji üretimi gerçekleştirebilecek. Tesis, üreteceği elektrik enerjisi ile milli ekonomiye yıllık 6 milyar lira katkı sağlayacak. Yusufeli Barajı ve HES elektrik üretiminin yanı sıra, rusubatı tutarak mansabındaki barajların da ömrünü uzatıyor.