MURAT HOROZ
İSTANBUL (İHA) - Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından dün açıklanan yeni teşvik sisteminin ayrıntılarını anlattı. Amaçlarının bir an önce yatırımlara başlanması olduğuna dikkat çeken Bakan Çağlayan, "Babayiğitlerin er meydanına çıkacağı gün bugün" dedi.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, "Yeni Teşvikler, Yeni Fırsatlar" konulu basın toplantısıyla, Başbakan Recep Tayyip Tayyip Erdoğan tarafından dün açıklanan Yeni Teşvik Sistemi'nin ayrıntılarını anlattı. Bakan Çağlayan Yeni Teşvik Sistemi çerçevesindeki uygulamalar kapsamında yatırımcılara KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işçi ve işveren hissesi desteği, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi, gelir vergisi stopajı desteği ve KDV iadesi
destekleri verileceğini söyledi. Çağlayan, yeni teşvik sisteminin, çeşitli sektörlerden 800'e yakın talep dikkate alınarak hazırlandığını söyledi.
Mevcut teşvik sisteminin bölgesel ve sektörel ayrıma dayandığını, genel, bölgesel ve büyük ölçekli yatırımların teşviki uygulamalarından oluştuğunu hatırlatan Çağlayan, Türkiye'nin yeni hedeflerine ulaşmak için 3 temel ihtiyaç bulunduğunu kaydetti. Bakan Çağlayan, temel ihtiyaçları ''Yatırım-Üretim-İstihdam-İhracat politikaları arasında bütünlüğün sağlanması, ithalata bağımlı olduğumuz ara mallarının ve hammaddelerinin Türkiye'de üretiminin sağlanması, ihracatta, emek-yoğun teknolojiden bilgi-yoğun teknolojiye doğru geçişin sağlanması'' şeklinde sıraladı.
SİSTEM 4 ANA BİLEŞENDEN OLUŞUYOR
Yeni teşvik sistemini, Ekonomi Bakanlığı'nın kurulması, kamu ve özel sektördeki paydaşların görüş ve taleplerinin alınması ve bu taleplerin değerlendirilmesi şeklinde 3 aşamada hazırladıklarını ifade eden Çağlayan, bu çalışmalar doğrultusunda oluşturulan yeni teşvik sisteminin 4 ana bileşenden oluştuğuna dikkati çekti.
YENİ BÖLGESEL HARİTA
Bu aşamaları, "Genel, bölgesel, büyük ölçekli yatırımların teşviki ve stratejik yatırımların teşviki'' şeklinde sıralayan Bakan Çağlayan, ''Bu uygulamalar kapsamında yatırımcılara; KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işçi ve işveren hissesi desteği, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi, gelir vergisi stopajı desteği ve KDV İadesi destekleri verilecek. Söz konusu desteklerin tamamından veya bir bölümünden yatırımın büyüklüğüne, bölgesine
ve konusuna göre değişen oran ve sürelerde yararlanma imkanı getirildi'' diye konuştu.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, yeni getirilen, asgari ücret üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği ve Gelir Vergisi Stopajı Desteği'nin sadece 6. bölgedeki bölgesel, büyük ve stratejik yatırımlar için geçerli olacağına dikkat çekerek, "Genel teşvik uygulamaları kapsamında, ülke genelinde teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile diğer teşvik uygulamaları dışında kalan ve asgari sabit yatırım tutarı ve kapasiteleri üzerindeki bütün yatırımlar, KDV İstisnası ve Gümrük Vergisi Muafiyeti destekleri ile desteklenmeye devam edilecek. Bu yatırımların 6. bölgede yapılması halinde ayrıca, yatırımcıya yeni sistem ile getirilen asgari ücret üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği ve Gelir Vergisi Stopajı Desteği sağlanacaktır. Bölgesel teşvik uygulamalarının temel amacı, bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarının azaltılması, yatırım havzalarının oluşturulması, sektörel işbirliklerinin ve kümelenmenin teşvik edilmesidir. Bu çerçevede, yeni bir bölgesel harita oluşturduk,
desteklerin sürelerinde ve oranlarında değişiklik yaptık, bölgesel sistem kapsamında desteklenecek sektörleri gözden geçirdik. 6. Bölgede yapılacak yatırımlar için yeni ve cazip destekler sağladık. Öncelik verdiğimiz bazı yatırım konularına daha yoğun destekler sağladık" dedi.
AMAÇ, EMEK YOĞUN SEKTÖRLERİ 6. BÖLGEYE ÇEKMEK
Bölgesel Teşvik Uygulaması kapsamında yatırımcıların, KDV İstisnası, Gümrük Vergisi Muafiyeti, Vergi İndirimi, Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Faiz Desteği ve Yatırım Yeri Tahsisi desteklerinden yararlanacaklarını anlatan Çağlayan, ''Yatırımın 6. bölgede yapılması halinde ise, bu desteklere ilave olarak yatırımcımıza çalışanların asgari ücretleri üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği ve Gelir Vergisi Stopajı Desteği de sağlanacak'' dedi.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, il bazlı yeni bölgesel ayrımda 1. bölgenin, sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi itibariyle ilk sıralarda olan Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli ve Muğla illerinden oluştuğunu belirtti. Çağlayan, "6. bölge ise, ekonomik ve sosyal olarak görece az gelişmiş 15 ilimizi kapsıyor. Bu bölgede Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ve Van illeri yer alıyor" diye konuştu.
İLLER 6 BÖLGEYE AYRILDI
Bu çalışma ile illerin 6 bölgeye ayrıldığını ifade eden Bakan Çağlayan, ''Yeni bölgesel ayrım, mevcut sistemdeki il gruplarını ve onların sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate almak yerine, bizzat illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerini esas almak suretiyle oluşturuldu. İllerin bölgesel dağılımdaki yerlerinin, Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılacak periyodik çalışmalar sonucunda elde edilecek veriler çerçevesinde yeniden değerlendirilmesi de mümkün'' diye konuştu.
Bakan Çağlayan, yeni bölgesel ayrıma ilişkin şu bilgileri verdi;
"İl bazlı yeni bölgesel ayrımda 1. bölge, sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi itibariyle ilk sıralarda olan Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli ve Muğla illerinden oluşuyor. 6. bölge ise, ekonomik ve sosyal olarak görece az gelişmiş 15 ilimizi kapsıyor. Bu bölgede Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ve Van illeri yer alıyor. Bölgesel Teşvik Uygulamaları kapsamında ayrıca, mevcut destek unsurlarının Desteği'nin
sadece 6. bölgedeki bölgesel, büyük ve stratın etkinliğini artıran ve uygulama kolaylığı sağlayan değişiklikler de yaptık. Bu kapsamda yeni sistemde; vergi indiriminin, sigorta primi işveren hissesi desteğinin ve faiz desteğinin sürelerinde ve oranlarında yatırımcılar lehine önemli değişiklikler yaptık."
BABAYİĞİTLERİN ER MEYDANINA ÇIKACAĞI GÜN BUGÜN
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yatırıma katkı oranının yüzde 15 ila yüzde 50 arasında; Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki Uygulamaları kapsamında ise yüzde 25 ila yüzde 60 arasında kademelendirildiğini anlatan Çağlayan, şunları söyledi;
"Yatırımların organize sanayi bölgelerinde yapılması halinde yatırımcılar, yatırımın bulunduğu bölgenin bir alt bölgesinde uygulanan oranlardan yararlanacaklar. 6. bölgede ise yatırıma katkı oranı, 5 puan artırımlı olarak (Bölgesel Teşvik Uygulamaları için yüzde 55, Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki için ise yüzde 65) uygulanacak. Amacımız yatırımlara bir an önce başlanılması. 31 Aralık 2013 tarihine kadar başlayacak olan yatırımlara uygulanacak yatırıma katkı oranlarını, bu nedenle sonraki dönemlere kıyasla daha yüksek olarak belirledik. Şimdi sıra yatırımcılarda. Babayiğitlerin er meydanına çıkacağı gün bugün."
VERGİ İNDİRİMİ DESTEĞİ
Yeni sistemde vergi indirimi desteğinin yatırım döneminde ve yatırımcıların diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına da uygulanacağına dikkati çeken Çağlayan, bu uygulamanın, 1. bölge dışındaki tüm bölgelerde geçerli olacağını ifade ederek, "Yeni sistemde vergi indirimi, sadece işletme döneminde ve sadece teşvik belgesi kapsamındaki yatırımdan elde edilen kazanca uygulanmayacak. Ödenmesi gereken vergi hesaplanırken, yatırımcının yatırım dönemindeki tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazanç dikkate alınacak. Söz konusu oranı, bölgelere göre kademelendirdik. Bu çerçevede yatırımcılar, yatırım döneminde yatırıma katkı tutarının 2. bölgede yüzde 10'unu, 3. bölgede yüzde 20'sini, 4. bölgede yüzde 30'unu, 5. bölgede yüzde 50'sini ve 6. bölgede ise yüzde 80'ini, diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına da uygulayabilecekler. Bu uygulama, büyük ölçekli yatırımların teşviki kapsamında da aynı esaslar çerçevesinde geçerli olacak. Buna göre vergi indirimi, toplam yatırıma katkı tutarına mahsuben,firmaların yatırım döneminde tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına, bölgelere göre az önce saydığım oranlarda kademelendirilerek uygulanacak" dedi.
BÖLGELERE GÖRE VERGİ İNDİRİMİ UYGULANACAK
Bakan Çağlayan, bölgelere göre uygulanacak vergi indirimi oranlarını da açıkladı. Ekonomi BakanI Zafer Çağlayan, "'Varsayalım ki; 3. bölgede 5 milyon lira büyüklüğünde bir yatırım gerçekleştiriyoruz. Yatırım tutarının yüzde 25'i olan 1,250 milyon lirayı, ödeyeceğimiz kurumlar veya gelir vergisinden indirebiliyoruz. Yeni sisteme göre hak etmiş olduğumuz 1,250 Milyon liranın yüzde 20'sini yani 250 bin lirasını yatırım döneminde tüm kazançlarımızdan, kalan yüzde 80'ini yani 1 Milyon lirasını ise işletmedöneminde belge konusu yatırımdan doğan kazançlarımızdan indirebileceğiz" diye konuştu.
Bir diğer destek unsuru olan Sigorta Primi İşveren Hissesi desteğinin bölgelere göre kademeli olarak 2 ila 12 yıl arasıntd Desteği'nin sadece 6. bölgedeki bölgesel, büyük ve stratda değişen sürelerde uygulanacağını belirten Çağlayan, ''Yeni sistemde, bu desteğin süresi tüm bölgelerde artıyor. 6. Bölgede yapılacak yatırımlarda yatırımcılarımızın ödemeleri gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden tutarı 10 yıl süreyle, yatırımların organize sanayi bölgelerinde yapılması halindeise 12 yıl süreyle devlet tarafından karşılanacak'' şeklinde konuştu.
6. BÖLGE, FAİZ DESTEĞİ İLE EN AVANTAJLI BÖLGEMİZ OLACAK
Yatırımcıların 6. bölgede yatırım yapmamaları için artık hiçbir bahanelerinin kalmadığını vurgulayan Çağlayan, "Doğu ve Güneydoğu illerimizde devletin, hükümetlerin, kurumların, sivil toplumun, sanayicinin, yatırımcının on yılların ihmali var. Bir taraftan biz bunu değiştirmeye çalışırken, terör örgütünün de sorunların çözülmemesi için çalıştığını biliyorsunuz. Yeni teşvik sistemi şimdiye kadarki en kapsamlı adımları atarak az gelişmiş bu illerimize özel sektör yatırımlarını çekmek için yenilikler
getiriyor. Özellikle bölge insanlarının, gelip kendi memleketlerine yatırım yapmalarını bekliyoruz. Ayın 21'inden sonra İnşallah burada yaptığımıza benzer bir tanıtım toplantısını da yakında 6. bölgedeki bir ilimizde yapacağız" dedi.
Yeni sistem kapsamında, faiz desteği tutarları da arttırıldığına dikkat çeken Bakan Çağlayan sözlerini şu şekilde tamamladı: "Bu destek, 3., 4., 5., 6. bölgelerde yatırım yapacak yatırımcılarımızın kullandıkları TL cinsi kredilerin yıllık faiz oranının 3 ila 7 puanı, döviz cinsi kredilerin ise 1 veya 2 puanı, 500 bin lira ila 900 bin lira arasında değişen tutarlara kadar bakanlığımız bütçesinden karşılanacak. Görüldüğü üzere 6. bölge, faiz desteği ile sağlanacak finansman katkısı açısından da en avantajlı
bölgemiz olacak".