GEYLANİ ADIYAMAN
BİTLİS (İHA) - Milattan önce uygulanan takasla alışveriş Lidyalıların parayı bulmasıyla sona ererken, Bitlis’in Ahlat ilçesi Seyrantepe köyünde ise halen güncelliğini koruyor.
Köy bakkalı, nakit paradan ziyade buğday, yün, süt, peynir gibi ürünleri alarak yerine istenen tüketim malları verilirken, çevre illerden takasla alışveriş için gelenlerin sayısı da her geçen gün artıyor. Bu köyde takasla alışverişin yaygın olduğunu basından takip eden çevre illerdeki ticari zekâlar ise, kamyonetlerine yükledikleri malzemeler ile Seyrantepe köyü ne geliyor. Siirt’ten kamyonetine doldurduğu üzümle takas alışverişi için getiren Remzi Akgün de bunlardan biri. Remzi Akgün, Siirt’in Baykan ilçesinde arkadaşları ile birlikte kamyonetlerine doldurduğu üzümlerle Seyrantepe köyüne geldiklerini belirti. Akgün, “Yöremizde üzümün, Ahlat’ta ise buğdayın bol olduğunu biliyoruz. Biz asırlardır takasla alışverişi de biliyoruz. Bunun yöremizde hangi ürün bol ise, onu alarak bu ürüne ihtiyaç olan yerlere götürüyoruz. Bu gelenek, şimdi de asırlar öncesinde de aynıydı. Şimdi biz üzüm veriyoruz, karşılığında buğday alıyoruz. Çünkü şimdi bizde üzüm bu köyde buğday bol bulunuyor. Terazi kullanmıyoruz. Buğdayı aldığımız ölçek kadar yerine üzüm dolduruyoruz” dedi.
Seyrantepe Köyü Muhtarı Alirıza Çağlar ise, takasla alışverişin köylerinde asırlardır devam ettiğini belirterek, bu geleneğin günümüzde de sürdüğünü söyledi. Çağlar, takasla alışverişin köylerine yerleşen sosyal dayanışmanın en güzel örneklerinden birisi olduğunu hatırlatarak; “Köy yerinde paranın fazla piyasada olmadığını düşünürsek, takasla alışverişin makul bir pazar olduğunu söyleyebiliriz. Herkes halinden memnun. Köylüler genellikle günlük ihtiyaçlarını paradan ziyade takas usulü ile yapıyorlar. Bakkaldan günlük ihtiyaçlarını tavuk, yumurta, yün, buğday ve peynir vererek takas yöntemiyle yapıyor. Tabi parası olan parayla da alışveriş yapar. Ama takasla alışveriş daha yaygın. Mesela, çocuklar cips ve sakız almak için yumurta, köyün hanımları ise yün, süt, peynir ve buğdayı bakkala vererek evlerinin günlük ihtiyaçlarını karşılıyorlar” dedi.
Tarım ve hayvancılıkla uğraşan Seyrantepe köylüleri, her zaman nakit para bulamadıklarını belirterek, asırlardır gündelik ihtiyaçlarını takas yapak sağladıklarını belirttiler. Seyrantepe köyündeki yaşlıları ise, takasla alışverişin bu köye asırlardır yerleşen bir gelenek olduğunu, hallerinden de oldukça memnun olduklarını belirterek, genelde tüm ihtiyaçlarını bu şekilde karşıladıklarını, asırlık geleneği yaşatacaklarını anlattılar.